Yaman Törüner

Yaman Törüner

yaman.toruner@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

ABD Başkanı ve Hazine Bakanı 4 temel ekonomi ajansından bilgi alır. 1. Milli Ekonomi Konseyi [National Economic Council (NEC)], Bill Clinton tarafından kurulan 25 kişilik; fakat en güçlü ekonomi danışma organı sayılan bir ajanstır. Ekonomik kararların politik sonuçlarını değerlendirip Başkan’a sunar.
2. Yönetim ve Bütçe Ofisi [The Office of Management and Budget (OMB)], vergi gelirleriyle büyük bütçe harcamalarının nasıl karşılanabileceğini inceler. Devlet kurumlarının (BBDK, SPK, Rekabet Kurumu, Merkez Bankası benzeri kurumlar dahil) çıkaracağı tüm tebliğlerin ekonomiyi ve bütçeyi nasıl etkileyeceği konusunda görüş bildirir.
3. Ekonomi Danışmanları Konseyi [Council of Economic Advisers (CEA)], ABD Başkanı’nın düşünce kulübü. Alan Greenspan, James Tobin, Burton Malkiel, Joseph Stiglitz, Ben Bernanke, Paul Krugman ve Larry Summers gibi iktisatçılar partilerine bakılmaksızın kulübe dahildir.
4. Hazine, bizdeki Hazine Müsteşarlığı’na benzer bir kurumdur. Federal vergilerin toplanma yetkisi ve devlet borcunun yönetimi bu kurum tarafından yapılır. Beyaz Saray’a bir tünel ile bağlı olması, ne kadar prestijli bir konumda bulunduğunun bir göstergesidir.

Düzenleyici kurumlar
Global krizin yarattığı finans sektörü sorunları, 2007 yılında Hazine içinde bir Mali İstikrar Komitesi kurulması ile noktalandı. Bu “Komite”de mali sistemi ve bankacılık sistemini düzenleyen aşağıdaki ajansların temsilcileri var.
1. ABD Merkez Bankası (FED), banka holding şirketlerini, eyalet bankalarını ve diğer üye bankaları denetim altında tutar.
2. Paranın Kontrolü Ofisi [The Office of the Comptroller of the Currency (OCC)], ülke çapındaki tüm bankaları denetlemekle görevli. 2011’de tasarruf ve kredi bankalarının denetiminden sorumlu olan Office of Thrift Supervision (OTS)’ı da bünyesine katmıştır.
3. Federal Mevduat Sigorta Kurumu [The Federal Deposit Insurance Corporation], bizdeki Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) benzeri bir kuruluş.
4. Eyalet Bankacılık Denetim Kurumları [State Banking Departments], diğer kurumların yaptığı denetimlerin tümünü bir kez daha en detaya kadar yapan kuruluştur.
5. Menkul Kıymetler ve Piyasalar Kurumu [The Securities and Exchange Commission (SEC)], bizdeki Sermaye Piyasası Kurumu(SPK)’nın görevini yapar.
6. Vadeli İşlemler Komisyonu [The Commodity Futures Trading Commission (CFTC)], vadeli kontratlar dahil tüm türev işlemlerin denetiminden sorumludur. “Swaplar” gibi borsalarda alınıp satılmayan enstrümanları da, bu Kurum denetler.
7. Tüketiciyi Mali Risklerden Koruma Bürosu [The Consumer Financial Protection Bureau (CFPB)], 2011 yılında tüketicileri diğer düzenleyici kurumlardan korumak amacıyla kuruldu. Tüketici kredileri, gayrimenkul kredileri(mortgages) ve kredi kartlarıyla ilgili tüketici haklarını koruyucu tedbirleri alır.
8. Federal Ev Edindirme Mali Ajansı, 2008 yılında gayrimenkul kredisi veren ve global kriz sırasında sıkıntıya düşen Fannie Mae and Freddie Mac’in faaliyetlerini kontrol etmek amacıyla Hazine tarafından kuruldu. Ayrıca, gayrimenkul kredisi veren 12 federal bankayı da denetimi altında tutuyor.