Çözüm Merkez Bankası'nın İstanbul'a taşınması, Ankara'nın başkent olması tercihinden vazgeçilmeye başlanması gibi manevi sıkıntılar göz ardı edilse bile, şu pratik sıkıntıları gündeme getiriyor:a) Merkez Bankası'nın Anadolu yakasında yerinin hazır olduğu anlaşıldığına göre, bankanın Levent'te bulunan yarım milyar dolar değerindeki arsasının nasıl değerlendirileceği belirsiz.b) Ayrıca, Merkez Bankası'nın Ankara'da şehrin göbeğinde çok kıymetli binaları var. Bunlar nasıl değerlendirilecek? Sayın Başbakan, "Merkez Bankası İstanbul'a taşınacak" demekle, bu konudaki gerginliği iyice tırmandırdı. En son, Guvernör Süreyya Serdengeçti'nin yerine atanacak kişinin seçilmesi sürecinde, istediğini tam olarak gerçekleştiremeyen hükümet, bu seferki dayatmayla laik kesime bir gözdağı daha vermiş oluyor. Belki, Merkez Bankası konusunda kısır çekişmeler içine düşen ve birbirinin başarısına dayanamayanlar da bu davranışı hak ediyor. c) Merkez Bankası, Ankara'da dünyanın en büyük ve gelişmiş banknot matbaalarından birine sahip. Banknotlar, devlet tahvilleri ve hatta Milli Piyango biletleri burada basılıyor. Matbaada, çok özel "güvenlikli baskı sistemi" uygulanıyor. Emisyon Genel Müdürlüğü'nün matbaayla gündelik görüşme içinde olması lazım. Para kupürleri burada hazırlanıyor. Emisyon-matbaa ilişkisi ve çıkabilecek sorunlar, telefonla halledilemez. Bu durumda, Banknot Matbaası da mı İstanbul'a taşınacak?d) Merkez Bankası'nda tüm bankaların karşılıklı ödemelerinin gerçekleştirildiği bir bilgisayarlı ödemeler sistemi var. Bu sistemin İstanbul'a taşınması için önce bire bir aynısının İstanbul'da faaliyete geçirilmesini lazım. Bu işlemin ise, astarı yüzünden pahalı olur. Bu sistem de İstanbul'a mı taşınacak?e) Merkez Bankası binaları çok özel yapılıyor. Para ve altın taşıyan araçların güvenlikli girişi, şambrfortların yapımı gerekiyor. Merkez Bankası'nda yaklaşık emisyon miktarı kadar "yedek banknot" ve altın rezervlerinin bir bölümü var. Merkez Bankası'nın yeni binasının inşaatı, kaç yıl sürecek dersiniz? Üstelik, bir de banknot ve altınların güven içinde taşınma masrafı var. En büyük banknot matbaası f) Merkez Bankası'nın ülkenin önemli şehirlerinde şubeleri bulunuyor. Şubelerinin olmadığı yerlerde Ziraat Bankası bu işlevi yerine getiriyor. Bu merkezlere, banknot ve döviz sevkiyatı yapılması lazım. Bu işlem şimdi ülkenin ortasındaki Ankara'dan kolayca yapılıyor. Sevkiyatların İstanbul'dan yapılması sadece maliyetleri değil, güvenliği de etkiler. Bu soruna nasıl çare bulunacak?g) En önemlisi ise, Merkez Bankası'nın kalbi sayılan para, döviz ve açık piyasa işlemlerinin yapıldığı alım-satım sistemi. Burasının taşınabilmesi için de, önce aynısının İstanbul'da yapılması lazım. Bu işin de, astarı yüzünden çok pahalı. Üstelik, bu bölümde çalışan elemanların yerine eleman yetiştirilmesi yıllar alır. En iyisi, belki mevcut elemanlardan İstanbul'da faydalanılmaya devam edilmesi. Ama, çalışanlar, İstanbul'a gelmektense, bankadan ayrılmayı tercih edebilirler.Kısacası, Sayın Başbakan'ın bu kez sözünü yememesi zor görünüyor. ytoruner@milliyet.com.tr Önemli şehirlerde şubeler
