Süleyman Ateş

Sayın Hocam, Sizi çok iyi tanıyorum. Uzun süre Diyanet İşleri Başkanlığı yaptınız. Bugün cuma namazına gittim. Çok üzüldüm. Bazı kişiler en ön saflara geçip iki rekat cuma namazı kıldıktan sonra safları yara yara camiden çıkıyorlar. Cuma günü öğle vakti kılınan farz namazı iki rekat mı, altı rekat mı yoksa on altı rekat mı? Cuma namazı kıldıktan sonra öğle namazı kılmak farz mı? Diyanet İşleri neden cuma namazına bir standart getirmiyor. Saygılarımla. Muhittin KARAÇAVUŞOĞLU
Cevap: Cuma namazı iki rek’attır. Cemaatle kılınır. Cuma namazını kılan kimseden öğle namazı düşer. Çünkü Cuma namazı, o günün öğle namazıdır. Artık başka bir öğle namazı yoktur. Hutbeden önce iki rek’at sünnet vardır, dileyen kılar, dileyen kılmaz. Hutbeden sonra kılınan Cuma namazından sonra iki veya dört rek’at sünnet kılınır.
Sünnetler zorunlu değil, isteğe bağlıdır. Dileyen kılar, dileyen kılmaz, gider. Ama Cuma günü ayrıca bir öğle namazı yoktur, vallahi yoktur, billahi yoktur. Ama bu konuda Diyanet niçin kesin tavrını koymuyor, bilmediğinden değil, çekindiğinden, alışkanlıkları din haline getirmiş olanları gücendirmekten çekindiği için maalesef kesin tavrını koymuyor Diyanet. Oysa bunu yapması,

İyi günler. Orucun kasten bozulmasının cezası 60+1 gün müdür? Ben Kuran-ı Kerim’de böyle bir kural görmedim ama İslam’da böyledir deniyor. Bunun kaynağı nedir? Mustafa Can BİLGİN
Cevap: Kasten tutulmayan oruçların ne kazası, ne de kefareti yoktur. 61 gün kefaret meselesi, başlanıp da mazeretsiz olarak bozulan oruçlar hakkındadır. Fakat gerçekte onun da cezası, yine bir gün oruç tutmaktır. Bu husus, bir rivayetin yanlış değerlendirilmesinden doğmuştur. İşin doğrusu ne Kur’ân’da, ne de sağlam hadislerde 60 gün kefaret, bir gün de kaza olmak üzere 61 gün oruç tutma olayı yoktur ve Peygamber kimseye böyle bir emir vermemiş, kimseyi bununla yükümlü kılmamıştır.
Elimizdeki çizgilerde kaderimiz yazıyor mu?
Sayın hocam, avuç içimizdeki çizgilere birtakım anlamlar veriyorlar, örneğin bir çizgi varmış evlilik çizgisi. Bu çizgi net ve düzgün ise evleniyormuşsun, eğer net değilse eğimliyse veya bölük pörçükse evlenemiyormuşsun ya da boşanıyormuşsun. Bu yorumların gerekçesi olarak da avuç içimizdeki çizgilerde Allah’ın 99 ismi yazıyor. Bu nedenle yapılan bu yorumlar da doğru deniliyor. Hocam, bu çizgilerin yorumlanması doğru mudur, yani elimizdeki çizgilerde kaderimiz yazıyor mu?

İbadet, niyet ile olacağından oruçta niyet şarttır. Asıl niyet, insanın kalben oruç tutacağını içinden geçirmesidir. Dil ile söylemek şart değildir. Gece sahura kalkmak da niyet demektir.
Ramazan orucu ile günü belirtilmiş adak orucu ve nafile oruçta niyet, iftardan ertesi günün kuşluk vaktine kadar yapılabilir. Bu süre içinde ne zaman oruç tuttuğunu içinden geçirirse orucu olur.

Makbul oruç
Oruç, sadece midenin boş kalması demek değildir. Bunun yanında dilin dedikodudan, gıybetten; kulağın kötü söz dinlemekten; beynin boş düşüncelerden korunması; hâsılı bütün organların kötü işlerden sakınması lâzımdır ki oruç insan ruhundaki etkisini yapsın. Yoksa sadece aç kalmak, bir mânâ ifade etmez. Allah’ın Elçisi (s.a.v.): “Zûr sözü (yani yalan, gıybet, dedikodu gibi günah sözleri) ve bunları yapmaktan vazgeçmedikten sonra bir kimsenin yemesini, içmesini terk etmesine Allah’ın ihtiyacı yoktur!” (Buhârî) buyurmuştur. Oruç ayında bu gibi kötü eylem ve duyguları atmalıyız ki Allah’ın coşan rahmetine ve feyzine dalalım. “Nice oruç tutan var ki orucundan kendisine kalan, sadece açlık ve susuzluktur.” (Beyhakî (et-Tarğîb: 2/148))
Ramazanda şu üç şeyi yapmak güzeldir: 1) Sahura

Hocam ben Hollanda’da yaşıyorum. Türkiye’den iki haftalığına misafir olarak gelen yeğenlerimi, 2 gün boyunca Hollanda’nın önemli yerlerini gezdirmek istiyorum. Acaba bu 2 günü oruç tutmasak ve başka günlerde tutsak, yani kaza etsek olur mu? Çünkü burada iftar vakti akşam 22:00’de açılıyor. Erkenden kalkıp gezmek zor olacağı için 2 gün tutmayıp sonra tutsak olur mu diye merak ettim. Selamlar, Osman.

Cevap: Eğer sefer sayılabilecek yerlere gidecekseniz, seferi sayılacağınız için oruç tutmayıp sonra kaza edebilirsiniz. Sefer mesafesi de çeşitli rivayetlere göre değişir. 1,5 km., 5 km.lik yolu sefer sayanlar vardır. Meselâ ünlü muhaddis ve fakih İbn Hazm, 1 millik, yaklaşık 2 km.lik yolu sefer saymıştır. Çünkü Kur’ân’da gidilecek mesafe belirtilmemiş, sadece sefer denilmiştir. Hz. Ömer’in oğlu Abdullah’ın anlattığı bir hadise göre de üç millik, takriben 5 km.lik yol seferi olmak için yeterlidir. Ama çoğunluğun kabul ettiği görüşe göre yaya yürüyüşle 18 saatlik yani takriben 90 km.lik mesafe sefer için gereklidir. Siz ilk iki görüşe göre hareket edip tutamadığınız oruçları sonra kaza edebilirsiniz.

Ramazan, Ay takvimine göre saptanır
Sayın Hocam, Peygamber Efendimizin

Hocam Samsun’da oturuyorum. Bu akşamın imsak vakti saat 03:19 idi. Ben sahurumu yapmış tam suyumu içecektim ki sabah ezanı okundu. Benim saatim 03:17 idi. Ezan yeni başlamıştı ki ben 1 bardak su içtim. Bu orucum geçerli midir? Hoca ezanı erken okumuş ise kabahat onun mudur,benim midir? Bilgi verebilirseniz sevinirim. Saygılarımla, Gökhan ZEMHERİ

CEVAP: Bakara 187. âyet, Oruca başlama vaktini belirlemiştir. O da siyah ipliğin beyaz iplikten ayırdedileceği zamandır. Yahut gecenin karanlığının, aydınlıktan ayrıldığı, yani ortalığın iyice ağarıp kentin veya köyün evlerinin, yollarının besbelli olacağı zamandır. İslam âleminde ihtiyat prensibini öne çeken fıkıh bilginleri, oruca başlama vaktini tan yeri ağarmasının ilk anına çekmişler, böylece tanyeri ağarmasıyla güneş doğması arasında iki saatlik bir zaman bırakmışlardır. Aslında oruca başlama vakti bu kadar erken değildir. Başlama vaktini, atılan okun yerinin görünebileceği zaman olarak açıklayan din âlimleri vardır. Erken ezan okunması, sahur yemeğini yemeğe engel değildir. Çünkü Peygamberimiz, ezanı erken okuyan Bilal için halka: “Ne Bilâl’in ezânı sizi aldatıp sahur yemeğinizden alıkoysun, ne de ufkun bu şekilde (dikeyine)

Hocam, Umre’ye gidenlerin, ziyaret edip ellerini sürdükleri bir kütük varmış. Peygamberimizden ayrılacağı için gözyaşı dökmüş. Peygamberimiz de. “Üzülme ben sana öbür dünyada can vereceğim!” demiş ve bu kütük toprağa gömülüymüş
Hocam canı Allah vermiyor mu, Peygamberimizin can verme yetkisi var mı? Peygamber putçuluğun hortlamaması için önceleri mezar ziyaretini bile yasaklamışken bir kütüğü ziyaret etmek ne derece doğru? Yine orada bir taşı ziyaret edip el sürme olayı var mı? Yoksa bu, sonradan gelişen bir uygulama mı?
Hocam sizi fazla rahatsız ediyorum ama TV programlarında yıllardır sakız çiğnemek orucu bozar mı ya da cinlerle insanlar evlenir mi soruları soruluyor. Sorularımın cevabını bulamıyorum. Şimdiden teşekkür ederim hocam. Saygılarımla. (Beyhan)

Cevap: Vallahi bu kütüğün ziyaret edilip el sürüldüğü hurafesini ilk defa sizden duyuyorum. Meğer neler varmış neler. Yok, kardeşim yok, kütük falan ziyaret edilmez. Bu şudur:
Cabir’in rivayetine göre Allah’ın Elçisi, daha önce Cuma konuşmasını yaparken Mescid’in, hurmadan yapılan bir direğine dayanırdı. Kendisine minber yapılıp da minbere çıkınca önce dayanmakta olduğu direk sallandı ve kendisinden deve iniltisine

Hocam yaklaşık sekiz ay önce namaz kılmaya ve Kur’ân’ı okumaya başladım. İhmal etmiş olduğum konuları düzeltmeye çalışıyorum. Ergenliğe gireli yaklaşık yirmi sene oldu ve bu zamanda orucumu ihmal ettim. Şimdi çok pişmanım, bundan arınmak için tutmadığım gün sayısı (600 gün) kadar oruç mu tutmam gerekiyor? (P.G.)
Cevap: Hayır, kasten tutmadığınız oruçlar için yapacağınız tek şey vardır: Tevbe etmek, Allah’tan af dilemek ve bundan böyle dini görevlerinizi aksatmadan yapmak. Kasten kılınmayan ve tutulmayan namazların ve oruçların kazası yoktur. Geçen geçmiştir. Tevbe ederseniz Allah o hatalarınızı, günahlarınızı siler. Yeter ki siz gönülden Allah’a yönelin ve dinin gereklerini samimiyetle yapın.
Rızkın bolluğu, ezeli taksime bağlıdır
Sayın hocam... Annem bundan 1 sene önce rızk için “Yâ Fattâhu Ya Razzâk”ı 997 kez 7 tane buğday tanesine okutmuş ve kitapta şöyle bir ifade yer alıyor: “Allah’ın izni ile göreceksin ki rızka boğulacaksın. Bu sırrı kimseye söyleme. Gelen rızkı da sakın günah işlemek hususunda kullanma. Yoksa helâk olursun”
Hocam annemde bunu okuduktan sonra sürekli ağlama, yerinde duramama, uyuyamama gibi belirtiler oluştu. Biz ilk önce bir dergâha götürdük 2-3

Başlarken
Mübarek Ramazan ayına bir kez daha erişmenin mutluluğu içindeyiz. Evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu uhrevi azaptan kurtuluş vesilesi olan Ramazan boyunca Milliyet gazetesinde, bana ayrılan köşede okurlarımın sorularını yanıtlayacağım ve çeşitli konular hakkında Kur’ân’ın ve İslâm’ın görüşlerini, mesajlarını okurlarımla paylaşmaya çalışacağım. Bu münasebetle okurlarımın Ramazan ayını kutlar, bu mübarek ayın ülkemize, Müslümanlara ve tüm dünyaya barış ve huzur getirmesini Cenabı Allah’tan niyaz ederim. Bugün Ramazan’ın ilk günü olduğu için ilk yazımızın da doğal olarak oruç ibadetiyle ilgili olması gerekir.

Bolluk, bereket ve rahmet zamanı olan bu ayı oruçla geçirmek, ergin, sağlıklı her sağlıklı Müslüman’ın görevidir. Bakara Suresi’nin: 183-184. âyetlerinde, daha önceki uluslara olduğu gibi Müslümanlara da sayılı günlerde sıyâm’ın (oruç tutmanın) farz kılındığı; oruca güç dayananların, oruç yerine fitre verebilecekleri, fakat gönül rızasıyla oruç tutmanın daha hayırlı olduğu belirtilmekte ve insanlığın ebedi ışığı olan Kur’ân’ın, Ramazan ayı içinde indirilmeye başlandığı vurgulanmaktadır.

Oruç her dinde var