YKS’ye başvurular neden azalıyor?
05.06.2025 - 06:48 | Son Güncellenme:
Geçen yıl 3 milyon 120 bin 870 adayın başvurduğu Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) bu yıl 2 milyon 560 bin 640 aday başvuru yaptı.
Ozan Ömer Kadüker - Başvurularda 560 bin 243 kişilik düşüş yaşandı. ÖSYM tarafından paylaşılan rakamlar incelendiğinde 2023’te 3 milyon 527 bin 443; 2022’de 3 milyon 243 bin 334; 2021’de de 2 milyon 607 bin 715 adayın YKS’ye başvurduğu görülüyor. Son beş yılda en düşük başvuru sayısının yaşanması, son iki yılda ise yaklaşık 1 milyon kişilik bir düşüş olması dikkat çekiyor. Eğitim Uzmanı Cihan Yeşilyurt, bunun nedenlerini şöyle sıralıyor:
Yurt dışına gidiyorlar
1- Öğrencilerin yurt dışındaki üniversitelere talepleri çok arttı. Geçmişte daha çok yabancı dille eğitim yapan okullardan başvurular olurken, şu anda özel okulların yanı sıra Anadolu liselerinden hatta meslek liselerinden de talep oluyor.. Dünyada ilk 400’e giren üniversiteler için TYT ve AYT’ye girme zorunluluğu aranmıyor. Dolayısıyla binlerce öğrenci YKS’ye başvurmadan yurt dışına gidebiliyor.
12. sınıflar azaldı
2- 2024 YKS’ye başvuran 12. sınıf öğrencilerinin sayısı 1 milyon 93 bin 697 iken, bu yıl 831 bin 487’ye geriledi. Ayrıca hazırlık sınıfı konulan, örneğin Bahçelievler Anadolu Lisesi gibi bazı liseler bu yıl mezun vermiyor. Başvuru sayısının azalmasının nedenlerinden birinin de 12. sınıf öğrenci sayısındaki azalmanın olduğunu söyleyebiliriz.
3- Ev kiralarının yüksekliği, devlet yurtlarının kontenjanlarının az olması ve özel yurtların astronomik ücretleri YKS’ye başvuruları etkilemiş durumda.
İşsizlik kaygısı
4- Üniversite mezunları arasında işsizliğin yüzde 25’lerde olması, gençlerde “üniversite okusam da iş bulamayacağım” algısının oluşmasına neden oldu.
5- Teknisyen, kuaför, su tesisatçısı, marangoz, sıradan bir üniversite mezununun kazandığından çok daha fazlasını kazanabiliyor.
Başvuru ücreti: 450+450 TL
YKS başvuru ücretlerinin yükselmesi de başvurulardaki düşüşte etken oldu. Bu yıl her bir oturum için ücret 450 TL olarak belirlendi. Ön lisans programlarını tercih edecek öğrencilerin Temel Yeterlilik Testi’ne girmeleri yeterli. Ancak lisans okumak isteyenlerin ayrıca Alan Yeterlilik Testleri ile Yabancı Dil Testi’nden en az birine girmeleri gerekiyor. Bu durumda adayın ödeyeceği ücret 900 TL. Geçen yıl her bir test için adaylardan 295 TL alınıyordu.
Depremzedeler ve 4+4+4 sistemi
Başvurularda düşüşün farklı nedenleri de bulunuyor. YÖK yaptığı açıklamada, 2025 YKS’ye başvuran aday sayısının düşük olmasının nedenleri şöyle değerlendiriyor:
■ 4+4+4 sistemi ile 60 aylık öğrencilerin ilkokula başlamasıyla son sınıf öğrenci sayısı 2024 yılı özelinde artış gösterdi. Bu kitlenin 400 bin civarında olduğu değerlendirilmekte. Son sınıf adaylardan YKS başvurusunda bulunan kitlenin 2024’ten 2025’e 270 bin kadar azaldığı görülüyor.
■ Eski mezun olmasına rağmen yükseköğretime hiç kaydolmayan ve sınava giren aday sayısında 120 bin kadar düşüş oldu.
■ 2023 YKS’de deprem nedeniyle ücretsiz başvuru hakkı tanınmış ve bu haktan 1 milyon aday yararlanmıştır. Başvurunun yüksek olmasında bu durumun da etkisi değerlendirilmeli.
