Galaksiler hakkında 5 soru-5 cevap

Bugünün dersi uzay, konusu galaksiler. Beş soruyla aklına takılanları açıklıyoruz.

 Galaksi nedir?

Kütle çekiminin gücüyle topluca yaşayan yıldızlar, yıldız artıkları ve yıldızlar arasında kalan toz ve farklı maddelerin topluluğuna verilen isimmiş. Bu saydıklarımızı yani galaksileri bir arada tutan şey kütle çekimiymiş. Kütle çekimi olmasaymış hepsi farklı yerlere saçılırmış. Ne kadar etkileyici değil mi? Bu kütle çekimini büyük ölçüde galaksilerin içerisinde yer alan kara delikler sağlarmış.

 Dünya hangi galaksidedir?

Dünyamız, Güneş Sistemi’nde yer alan Samanyolu Galaksisi’nde yer alıyormuş.

 Galaksilerde kaç yıldız yer alır?

Galaksilerde tam olarak kaç yıldız olduğu bilinemese de tahmini olarak 10 milyon ile bir trilyon arasında bir sayı olduğu düşünülüyormuş. Bu yıldızların hepsi de o galaksinin sahip olduğu kütle çekimi ile birbirlerine bağlıymış. Cüce galaksiler 10 milyon, dev galaksiler ise trilyonlarca yıldız içerirmiş.

 Galaksi nasıl oluşur?

Yapılan araştırmalar ilk galaksilerin 14 milyar yıl önce oluştuğunu gösteriyormuş. Nasıl oluştuklarına dair farklı görüşler varmış. Bu görüşlerden biri Yukarıdan Aşağı teorisiymiş. Buna göre galaksiler milyonlarca yıl önce gerçekleşen bir çökme sonucu oluşmuş ve devamında gezegenler oluşmuş. Diğeri ise Aşağıdan Yukarı teorisiymiş. Buna göre ilk önce yıldız kümeleri gibi küçük yapılar oluşmuş ve onlar birleşerek galaksileri oluşmuş. Galaksilerin oluşumu ile ilgili çalışmaların hala devam ettiğini söylemeliyiz. Yeni bir teori çıkarsa seni haberdar edeceğiz emin ol.

 Galaksilerin çeşitleri nedir?

Galaksi çeşitleri; eliptik, spiral, çubuklu spiral ve düzensiz galaksiler olarak dört türe ayrılırmış. Eliptik galaksiler gerçekten elips biçiminde olur ve yeni yıldız oluşumu az olan genelde yaşlı yıldızlara sahip galaksilermiş. Evrende en çok sayıda görülen spiral ve çubuklu spiral galaksiler ise yıldızlar tarafından oluşturulmuş kollara sahipmiş. Bizim de içinde bulunduğumuz tür olan çubuklu spiral galaksilerde yaşlı yıldızlar çoğunluktaymış. Kainatın %3’lük bir kısmında ise düzensiz galaksiler varmış. Bu galaksiler küçük olduğu için genelde kendinden büyük galaksilerin uydusu gibi hareket ederlermiş.

GALAKSİLER HAKKINDA İLGİNÇ BİLGİLER

Büyük galaksiler küçük galaksileri yutarmış. Bazen de birleşerek daha büyük bir galaksi haline gelirlermiş.

Bizim de içinde bulunduğumuz Samanyolu Galaksisi, Andromeda Galaksisi ile komşuymuş. Galaksilerin hareket ettiğini öğrenmiştik. Bu iki galaksi de saatte 130 km hızla birbirine yaklaşıyormuş. Tahminlere göre de yaklaşık 6 milyar içerisinde birbirlerine çarpabilirlermiş.

Gökyüzünde çıplak gözle görülebilen ve en uzakta bulunan nesne Andromeda Galaksisi’ymiş.

Çubuklu sarmal bir galaksi olan Samanyolu Galaksisi, yaklaşık 200 milyar yıldız içerirmiş. Kütle olarak da Güneş’in 600 milyar katıymış.

Bilim insanlarının keşfettiği en büyük galaksi “IC 1101” adlı galaksiymiş.

1920’li yıllarda Edwin Hubble adlı bilim insanı teleskobuyla evrende Samanyolu’ndan başka galaksilerin olabileceğini keşfetmiş.