Çekirdek aileye zorunlu dönüş

Geçmişte Avrupa’da 18 yaşına gelen gençlerin çoğu özgürlüğünü ilan edip ailesinden ayrılır, öğrenci olsalar bile yarım gün çalışarak ayrı bir ev tutarlar ve başlarının çaresine bakarlardı. Ama artık böyle değil. Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerde ebeveynleriyle birlikte yaşayan çalışan gençlerin oranının son yıllarda arttığı bildirildi. Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) verilerine göre, ebeveynlerinin evinde yaşayan 25 ila 34 yaş arası çalışan oranı 2017 ile 2022 yılları arasında yüzde 24’ten yüzde 27’ye yükseldi.

Masrafı karşılayamıyorlar

Portekiz’de aileleriyle yaşayan gençlerin sayısı yüzde 41’den yüzde 52’ye çıkmış. İspanya’da yüzde 35’ten yüzde 42’ye; İrlanda’da yüzde 27’den yüzde 40’a, Hırvatistan’da ise yüzde 58’den yüzde 65’e yükselmiş.

Bulgaristan’da 15-29 yaş arası gençlerin yüzde 42’si, Yunanistan’da ise yüzde 72’si ailesiyle yaşıyor. Uzmanlar, bu durumun nedenleri arasında artan kiraları, hayat pahalılığını ve Kovid-19 salgınını saydı. Nitekim 2010 ile 2022 arasında euro bölgesinde emlak fiyatlarının yüzde 47 arttığı bildirildi.

Türkiye’de durum farklı

- Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, ülkemizde AB’nin tersine bir durum yaşanıyor. Türkiye’de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hane halkı büyüklüğü azalma eğilimi göstererek 2023’te 3,14 kişiye düştü.

- 2015 yılında yüzde 14,4 olan yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hane halklarının oranının 2023 yılında yüzde 19,7’ye yükseldiği görüldü.

- Çekirdek aile olarak ifade edilen, yalnızca eşlerden ve çocuklarından veya tek ebeveyn ile en az bir çocuktan oluşan hane halklarının oranı, 2015 yılında yüzde 66,9 iken 2023’te yüzde 63,8’e geriledi.

- Ortalama hane halkı büyüklüğünün en düşük olduğu iller 2,54 kişi ile Çanakkale, 2,60 kişi ile Giresun ve 2,61 kişi ile Balıkesir.

- 2023’te hane halkı büyüklüğünün en yüksek olduğu il ise 4,86 kişi ile Şırnak. Ardından 4,67 kişiyle Şanlıurfa ve 4,61 kişiyle Batman.