04.06.2021 - 15:35 | Son Güncellenme:
Hund kuralı kapsamında çok elektronlu olan bir atomun tabanının durumuna karşılık şeklinde gelen terim sembolünün belirlenmesi için formüle edilmiş olan kurallar dizisini oluşturur. Kimya bölümünde ilk kural özellikle önemli olmaktadır ve genelde Hund Kuralı olarak isimlendirilir.
Hund Kuralı Nedir?
Hund kuralına göre elektronlar eş enerji seviyesine sahip olan orbitallere tek tek yerleşir. Bu yerleşme kapsamında dikkat edilmesi gerekli olan, elektronların mevcut spinlerinin aynı yönde olacak şekilde gerçekleştirilmesidir. Birer elektrona sahip olan orbitallere ikinci elektronun gelmesi durumunda, bunun spini öbürüne zıt olacak biçimde yerleştirme yapılır.
Elektronlar eş enerjiye sahip olan orbitallere doldurulma işlemini gerçekleştirirken önce boş yapılı orbitallere aynı spinli olacak biçimde tek tek yerleştirilir. Daha sonra ise elektron sayısı zıt spinli olacak biçimde ikiye tamamlanır. Kısa bir ifade ile elektronlar, orbitallere doldurulma esnasında var olan elektronlar ile eşleştirilme sürecinden önce eş enerjili olan orbitaller yarı dolu olacak biçimde doldurulur.
Hund Kuralı Örnekleri Nelerdir?
Örnek 1:
Hund Kuralı, azot atomu üstünde incelendiğinde azotun mevcut atom numarası kapsamında elektron sayısının yedi olmasından dolayı azot atomunun elektron dizilim şekli 7N: 1s² 2s² 2p³ biçiminde gösterilir.
Birinci İfade:
↑↓ ↑↓ ↑ ↑ ↑
1s² 2s² 2p ³
İkinci İfade
↑↓ ↑↓ ↑↓ ↑ (Boş)
1s² 2s² 2p ³
Hund Kuralı kapsamında ikinci enerji seviyesindeki beş tane elektrondan üç tanesi p orbitallerine aynı spinli olacak biçimde birer birer doldurulur. Hund kuralına göre bahsedilen bu gösterimlerden birincisi doğrudur, ikincisi ise yanlıştır.
Örnek 2:
Oksijen atomu bu konu için iyi bir örnek olacaktır. Oksijen atomuna bakıldığında elektron diziliminin gösterimi aşağıda belirtilen şekildeki gibi olmalıdır:
8°: 1s² 2s² 2p⁴
Birinci İfade:
↑↓ ↑↓ ↑↓ ↑ ↑
1s² 2s² 2p⁴
Birinci İfade doğru olandır.
İkinci İfade:
↑↓ ↑↓ ↑↓ ↑ ↓
1s² 2s² 2p⁴
İkinci ifade yanlıştır.