ABD'de ikinci '11 Eylül' endişesi!
23.11.2020 - 06:59 | Son Güncellenme:
BBC TÜRKÇE
ABD'de başkanlık seçimi bitti ancak tartışmalar hız kesmiyor. Mevcut Başkan Donald Trump seçimlerde hile yapıldığını savunmaya devam ederken, geçişin sancılı olması ülkede ulusal güvenlik kaygılarının artmasına sebep oldu.
ABD'de başkanlık seçimleri ile seçimi kazanan kişinin yemin ederek, resmen göreve başlaması arasında yaklaşık 2,5 aylık bir süre bulunuyor.
Geleneksel olarak bu dönemde, seçimi kazanan kişinin ekibinin mevcut başkanın ekibiyle görüşmeler yapması, bazı gizli bilgi ve belgelere erişiminin olması ve 20 Ocak'taki yemin töreninin ardından resmen göreve başlamaya hazırlanması öngörülüyor.
Ancak bu yıl işler daha farklı ilerliyor. Zira, geleneklerin aksine 20 Ocak'taki yemin törenine kadar başkanlığı sürdürecek olan Başkan Donald Trump, yenilgiyi kabul etmeyi ve seçimi kazanarak 45'inci başkan seçilen Joe Biden'ın geçiş dönemi hazırlıklarına yardımcı olmayı reddediyor
Bu durumun koronavirüs salgınıyla mücadele, ulusal güvenlik ve ekonomi gibi alanlarda atılması gereken adımların gecikmesinin yanı sıra diğer başka sıkıntıların yaşanması riskini de beraberine getiriyor.
Biden, önceki gün yaptığı açıklamada, Trump'ın yenilgiyi kabul etmeyerek "dünyanın geri kalanına, demokrasinin nasıl işlemesi gerektiği konusunda inanılmaz derecede hasar veren mesajlar" yolladığını söyledi.
Biden, Trump'ın "Amerikan tarihinin en sorumsuz başkanlarından biri olarak hatırlanacağını" belirtti.
ULUSAL GÜVENLİK RİSKLERİ
BBC'nin Güvenlik Muhabiri Gordon Corera, bu gecikmenin devam etmesi halinde ulusal güvenlik açısından somut sonuçlar doğurma riskinin de arttığını söyledi.
Correra, "Diğer ülkelerin bu ne kadar süreceği belirsiz olan sürecin kullanmak isteme riskleri bulunuyor. Örneğin İran, Ocak ayında Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin intikamını almak isteyebilir" dedi.
Temsilciler Meclisi'nin İstihbarat Komitesi üyesi Demokrat Partili Raja Krishnamoorthi de benzer bir uyarı yaptı.ABD'yi "tehdit eden 70 terör örgütü" olduğunu öne süren Krishnamoorthi, bunlara ek olarak İran, Çin, Kuzey Kore ve Rusya'dan da tehditler bulunduğunu aktardı.
NPR'a konuşan Krishnamoorthi, "Zafiyetimizi kullanmak isteyen çok fazla kişi var" diye konuştu.
2000'DEKİ GECİKME 11 EYLÜL'E Mİ YOL AÇTI?
Bazı siyasetçiler ve uzmanlar, geçiş döneminde yaşanan gecikmelerle 2000 yılında olanlar arasında paralellik kuran açıklamalar yapıyor.
2000 yılındaki seçimlerin sonucu Florida eyaletinde düğümlenmişti. Hukuki tartışmalar ve yeniden sayımların ardından Cumhuriyetçi Parti adayı George W. Bush başkan seçilmiş ve tüm bu süreç 40 güne yakın sürmüştü.
Demokrat Parti adayı Al Gore'un hukuki süreç tamamlanana kadar yenilgiyi kabul etmemesi geçiş döneminde gecikmelere yol açmıştı.Sonuçların netleşmesinin ardından yaklaşık 2,5 ay sürmesi beklenen geçiş dönemi de bir ay gibi bir süre içerisinde tamamlanmıştı.
Daha sonra yapılan incelemelerde, bu gecikmenin 11 Eylül 2001'de El Kaide'nin üstlendiği saldırıların gerçekleşmesinde rol oynamış olabileceğine dair değerlendirmeler de yapıldı.
Kongre'nin saldırılarla ilgili soruşturmanın ardından hazırladığı raporda, "Başkan (Bill) Clinton'dan George W. Bush'a geçiş sürecinde yaşanan gecikmeler, ulusal güvenlik alanında yeterli hazırlıkların yapılamamasına neden oldu" denildi.
Raporda, bu durumun ulusal güvenlik alanındaki kritik atamaların "yeni yönetim tarafından bulunması, tespit edilmesi, önerilmesi ve Senato'da onaylanmasını geciktirdiği" değerlendirmesine yer verildi.
Bush döneminin eski Beyaz Saray Genel Sekreteri Andy Card, geçiş dönemiyle ilgili CNBC'ye yaptığı açıklamada, "Komisyon, geçiş sürecinde daha fazla vakit olmuş ve daha iyi koordinasyon sağlanmış olsaydı, saldırılara karşı daha hazırlıklı olunacağını ve hatta saldırılan önlenebileceğini söyledi" dedi.
Card, ABD'nin "düşmanlarının" bugüne kadar hep geçiş dönemlerinden faydalanmak istediklerini ve bu yıl bu sürecin uzamasına izin verilmemesi gerektiğini söyledi.
TRUMP HANGİ ADIMLARI ATABİLİR?
ABD siyasi çevrelerinde kaygı yaratan bir diğer konu da Trump'ın başkanlığının son haftalarında alabileceği bazı kritik kararlar.
Trump, geçen hafta içinde Savunma Bakanı Mark Esper'i görevden aldı. Benzer şekilde CIA Başkanı Gina Haspel'i ve Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı Chris Wray'i de görevden alabileceği konuşuluyor.
Trump yönetimi ayrıca, Irak ve Afganistan'da bulunan 2 bin 500 ABD askerini geri çekeceğini açıkladı. Bazı üst düzey güvenlik yetkilileri, bu karara ciddi riskler taşıdığı için karşı çıkıyor. Esper'in görevden alınmasında bu konunun etkili olduğu belirtiliyor.
BBC muhabiri Corera, Trump'ın başkanlığı boyunca "derin devletin bir parçası olarak gördüğü ve kendisini devirmeye yönelik bir komplo içerisinde olduğunu iddia ettiği" ulusal güvenlik yapısıyla çatıştığına dikkat çekti.
Trump'ın görevden aldığı üst düzey isimlere ek olarak son günlerde yaptığı bazı kritik atamalar da var.
Corera, "Trump'ın ulusal güvenlik sisteminin içerisine görevleri 20 Ocak'tan sonra da devam edecek bazı kişileri yerleştirmeye çalışıyor olabileceğine dair giderek artan kaygılar bulunuyor" dedi.
