Rüstem Aslan: Troya Savaşının kaderini salgın belirledi
03.04.2021 - 11:52 | Son Güncellenme:
Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Troya Kazı Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan, bazı savaşların kaderini salgın hastalıkların belirlediğini, bunlardan birinin de Troya Savaşı olduğunu söyledi. Prof. Dr. Rüstem Aslan, Troya Savaşının son günlerinde tanrı Apollon, Akha ordusu karargahına veba bulaştırır. Ordu salgın hastalık yüzünden büyük kayıp verir. Troyalılar karşı saldırıda Akha ordusuna büyük kayıplar verdirir dedi.
Pandemiyle mücadele devam ederken, Troya Kazı Başkanı Prof. Dr. Rüstem Aslan, salgın hastalıkların çok eski çağlardan bu yana bazı savaşların kaderini belirlediğine dikkat çekti. Savaşların kaderinin salgın hastalıklarla belirlenmesinin eski çağ tarihinin en çok üzerinde durulan konuları olduğunu ifade eden Prof. Dr. Rüstem Aslan, döneminin süper güçlerinden olan Hitit İmpartorluğu'nun da bu olayı birçok kez yaşadığını ve büyük zararlar gördüğünü belirtti.
Eski çağ tarihinde yaşanan pandeminin, Assur ülkesini M.Ö. 765de yerle bir ettiğini söyleyen Aslan, Batı Seferini gerçekleştiren Pers Kralı Kserkesin de, M.Ö. 480de Trakya ve Makedonyadan geçerken orduda başlayan salgın hastalık nedeniyle ölen askerleri geride bırakarak, dönmek zorunda kaldığını anlattı.
Salgın hastalıkların savaşların kederlerini belirlemesi noktasında çok bilinen bir örneğin de, Büyük İskenderin Doğu Seferinde gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Rüstem Aslan, M.Ö. 334 yılında Çanakkalede Biga yakınlarında bulunan Granikos Ovasındaki ünlü savaş sonrasında, Pers ordusunu yener.
Dönemin tarihçilerinin anlatımlarına göre; Büyük İskender, daha sonra Troyayı ziyaret eder ve Akhilleusun Atina Tapınağındaki silahlarını da alarak Doğu Seferine devam eder. Çok kısa bir sürede önüne çıkan tüm kentleri alan ve orduları yenerek ilerleyen Büyük İskenderin kaderi de M.Ö. 325deki Hindistan seferini ordusundaki salgın hastalık nedeniyle sonlandırır ve geri dönmeye başlar.
Uzmanlar arasında tartışılmakla beraber, Büyük İskender M.Ö. 323 yılında Babilde yakalandığı sıtma yüzünden ölür. Eski Çağın üzerinde çok konuşulan M.Ö. 431-404 yılları arasında Atina İmparatorluğu ve Peloponez Birilği arasında Doğu Akdenizdeki deniz ticaretinin kontrolü nedeniyle yapılan ve yıllarca süren Peloponez Savaşı sırasında Atina kenti M.Ö. 430-426 yıllarındaki kenti kuşatan salgın hastalık, bir anlamda savaşın kaderini de belirler.
Ünlü tarihçi Thykidides, salgını tanrıların cezası olarak görür. Kendisi de hastalığa yakalanır ve salgının aşamalarını detaylı bir şekilde anlatır. İyileşene kadar tüm süreci anlatan tarihçi Thykididesin anlatımları da salgındaki bağışıklık sistemi konusundaki ilk yazılı anlatım olarak kabul edilir dedi.
Tarihin, savaş ve salgın hastalıklar konusundaki mitolojik öyküsünün Troya Savaşı olduğunu kaydeden Prof. Dr. Rüstem Aslan, şöyle konuştu:
Bu konu Homeros sonrası antik dönemin pek çok ünlü şahsiyetleri tarafından da yeniden anlatıla gelmiştir. Herodot, tarih kitabında Girit Adası'nın Kralı Minosun ölümünden sonraki üçüncü kuşakta Troya Savaşının olduğunu, bu savaşta Giritlilerin Parisle Troyaya kaçan Helenayı geri almak için büyük bir orduyla Troyayı kuşatan savaşta Helenanın kocası Menelaosu savunmak için çok savaştıklarını dile getirir.
Bunun cezası olarak da Troya Savaşı sonrasında Girit Adası'nda büyük bir salgının başladığını, önce hayvanların daha sonra da insanların büyük oranda öldüğünü ve adanın boşaldığını belirtir. Homerosun destanlarına göre tarihin en ünlü olayı olan Troya Savaşının kaderinin de bir salgın hastalığa bağlı olduğunu görüyoruz. İlyada Destanının başlarında on yıllık savaşın son günleri anlatılmaktadır.
Akha ordularının komutanı Agamemnon, tanrı Apollonun ruhban sınıfından Kyrsesin kızı Khryseisi köle olarak alıkoyar. Kızını geri almak isteyen Kyrses, Agamemnon tarafından çok kaba bir şekilde kovulur.
Bunun üzerine tanrı Apollon, Akha ordusu karargahına bir veba salgını bulaştırır. Ordu salgın hastalık yüzünden büyük kayıp verir. Troyalılar karşı saldırıda Akha ordusuna büyük kayıplar verdirir.
Savaşı Troyalılar kazanmak üzeredirler. Bunun üzerine bilici Kalkhasın önerisi üzerine Agamemnon, Khryseisi babasına geri verir.
Ancak Akha ordusunun en güçlü askeri Akhilleusun kölesi Briseisi alır. Akhilleus bu duruma çok kızar ve öfkelenerek savaş alanından ayrılır.
Bu Akha ordusu için ikinci büyük darbedir. Artık Akha ordusunun savaşı kaybetmesi an meselesidir. Bunun üzerine Akhilleusun en yakın silah arkadaşı Patroklusun Akhilleusun silahlarını kuşanarak Hektor ile savaşmaya başlar. Akhilleusa karşı savaştığını sanan Hektor, Patroklosu öldürür. Troyalılar savaşı kazandıklarını düşünmektedirler.
Ancak can dostu Patroklosun ölümünü duyan Akhilleus intikam için savaş alanına geri döner ve savaşın kaderi bir anda değişir. Homerosun mitolojik destanları salgın hastalığının Troya Savaşına olan etkisini böyle dile getirir.
