Son dakika... Bunun için araçlarını feda ediyorlar!
12.06.2021 - 10:07 | Son Güncellenme:
DHA
Gelen son dakika haberine göre; Doğu Karadeniz'de, dik ve engebeli arazilerde hasat edilen çaylar, kamyonetin yanı sıra otomobillerle alım yerlerine ulaştırılıyor. Çayların, otomobilin bagaj ve üstü ile kaportaların üzerlerinde taşınması ilginç görüntüler oluşturuyor. Ürününü otomobille taşıyan Fatih Merev, “Biz bu görüntülere alıştık" dedi.
Doğu Karadeniz'de bölgenin önemli geçim kaynağı olan yaş çayın Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun'da hasadı sürüyor.
Bölgenin dik ve engebeli arazi yapısında hasat edilen çaylar kamyonetlerle alım yerlerine ulaştırılıyor. Alım yerlerinde kamyonlara yüklenen çaylar, kuru çaya dönüştürülmek üzere çay fabrikalarına naklediliyor.
Ancak kamyoneti olmayanlar çay yüklerini otomobilleri ile taşıyor. Bagaj ve üstü ile kaportaların üzerlerine konulan kilolarca çay, zorlu bir yolculukla taşınıyor.
Otomobiller yaş çay sezonu boyunca kamyonet görevi gördüğü bölgede ortaya sıra dışı görüntüler çıkıyor. Araçların taşıyacağı miktarda çay, bohçalanıp otomobilin üzerine yerleştirilerek halatlarla sarılıyor.
'BU ARABALARIN ADI ÇAY ARABASI'
Hasat ettiği ürünü otomobiliyle taşıyan Yılmaz Güçka, “Civar köylerde genelde bu model arabalar kullanılıyor ve adı çay arabası.
Bezleri koyduğumuz yaş çayları otomobile yüklüyoruz, bahçemizden alım yerine getiriyoruz. Bu çayları bırakacağım, tekrar geriye döneceğim bir bu kadar daha yükleyip geri geleceğim, her defasında yaklaşık 300 kilo taşıyorum” dedi.
'LÜKS ARAÇLARINI KULLANANLAR DA VAR'
Çay üreticisi Fatih Merev de, “Çay zamanı vatandaş çayını satabilmek için arabasını feda ediyor. Lüks araçlarla çaylarını getirenler de var. Eski arabaların kaportasının üzerini çayla dolduruyorlar ama yeni arabalara tabii kıyamıyorlar, sadece bagaj ve arka koltuğa çay bezlerini dolduruyorlar. Biz çay zamanı bu görüntüleri alıştık” ifadesini kullandı."
İsmail Can ise, “Arabaya istesek bir ton da yük koyabiliriz, ama yere değiyor. Yere değene kadar yükleyebildiğimiz kadar yüklüyoruz."
"Araba bizim için önemli değil önemli olan çay. Çaylığımızla alım yeri arasındaki kısa mesafede taşıma ihtiyacımızı bu şekilde gideriyoruz” diye konuştu.
Yöre halkının alışık olduğu bu görüntüler, bölgeyi ziyarete gelen yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekiyor.
"ÇAY GÖÇÜ İLE 40 BİN KİŞİ GELDİ'
Doğu Karadeniz'de başlayan çay tarımı için Rize’ye büyük kentlerden gelenlerin sayısı yaklaşık 40 bin kişiye ulaştı. Kentte son 1,5 ayda sadece İstanbul’un trafik kodu olan ‘34’ plakalı 20 bin dolayında araç girişi tespit edildi.
'VARENGEL' TEHLİKESİ
Bölgenin dik ve engebeli yapısı nedeniyle bölge halkı, hasat ettikleri çayları bölgede 'varangel' olarak bilinen ve sayıları her geçen gün artan ilkel teleferiklerle taşıyor.
Çelik tel ve motor aksamdan oluşan, vadilerin arasına mühendislik hesabı olmadan gelişigüzel kurulan teleferikler, ölümlü ve yaralamalı kazalara davetiye çıkarıyor. Bölgede son 10 yılda 18 kişinin hayatını kaybettiği, yüzlerce kişinin de yaralandığı teleferiklerin standardının belirlenmesi isteniyor. Sayıları 15 bini aşan teleferiklerin bazıları ise insan taşımada kullanılıyor.
BİLİMSEL DAYANAĞI YOK'
Rize Makine Mühendisleri Odası Başkanı Metin Bıçakçı, çayın yoğun olduğu Doğu Karadeniz'de 15 bine yakın ilkel teleferik olduğunu belirterek, Bölgenin coğrafyasının engebeli olması dolayısıyla çok dik yamaçlardaki bahçelerden çaylar bu teleferikler vasıtasıyla araba yoluna çıkarılıyor.
Teleferik için gerekli malzemeleri temin eden vatandaşlar herhangi bir proje olmadan, mühendise ihtiyaç duymadan teleferiklerini gerek duydukları yere yapıyorlar. Makarasından sırma teli, çekme teli, kullanılan motorun gücüne varıncaya kadar hepsinin bilimsel dayanağı olması ve doğru hesaplanması gerekirken vatandaşlar kendi planlarına göre teleferikleri bahçelerine kuruyor dedi.
KAZALARIN ÖNÜNE GEÇEBİLİRİZ
Çay ve odun taşımak için yapılan teleferiklere bazen bölge halkının da binerek, tehlikeye davetiye çıkardığını söyleyen Bıçakçı, şunları söyledi:
"Son 13 yılda teleferiğin neden olduğu ölüm sayısı 18, yüzlerce yaralanma var. Teleferiğin habersiz çalıştırılması, elektrik çarpması, teleferik platformundan yük düşmesi ve hareket halindeki teleferiğe el sıkışması ya da elbise takılması nedeniyle yaşanan kazalarda can kayıpları oldu"
"Ufak tedbirlerle bu yaralanmaların ve ölümlerin önüne geçebiliriz. Bu teleferiklerin belli standartlar içinde olması için çalışma yapılması gerekiyor. Teleferiğin kapalı kabini olsun, çocukların ya da başka birinin rahatlıkla ulaşabileceği bir yerde olmasın. Motorun hareketli kısımlarının koruyucularla donatılsın, elektrik kabloları kapatılsın, topraklama yapılsın. Yükleme ve boşaltma alanlarında kaza olmaması için gerekli önlemler alınsın."
TELEFERİK BİZİM ELİMİZ, KOLUMUZ
Bahçesine kurduğu teleferik mekanizması ile çaylarını taşıyan Tahir Baş, Teleferik Rizeli için olmazsa olmaz. Bu bizim elimiz kolumuz, yoksa bu engebeli arazilerde o kadar çayı yol kenarına nasıl çıkarırız? dedi.
