25.05.2021 - 17:31 | Son Güncellenme:
ABD Başkanı Joe Biden, ABC News televizyonunun "Putin'in bir katil olduğunu mu düşünüyorsunuz?" şeklindeki sorusuna "Evet, öyle" yanıtını vermesiyle iki ülke arasındaki tansiyon yükselmişti. Biden ayrıca, Putin'in ABD seçimlerine müdahale girişiminin bedelini ödeyeceğini söylemişti.
Amerikan istihbaratı, Rusya'nın Donald Trump'ın başkanlığa yeniden seçilebilmesi için yardım etmeye çalıştığını ortaya atmış, bu suçlama Kremlin tarafından reddedilmişti.
Biden'ın kendisine yönelik "katil" suçlamasına yanıt veren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise, Biden'ın kendi özelliklerini başkalarına yansıttığını söylemişti.
Putin, 78 yaşındaki Biden'ın sözleriyle ilgili bir soruya "Ona ne yanıt vereyim ki? Sağlıklı kal derim, sağlık dilerim" yanıtını vermişti. İyi dileklerinin ironi olarak algılanmaması gerektiğini söyleyen Putin, ardından psikoloji konusuna girerek Biden'ın kendi kaygılarını karşısındakine yansıttığını savunmuştu.
Putin ayrıca, "Her ülke ve milletin geçmişinde vahim, dramatik ve kanlı olaylar vardır. Ama diğer milletler ve ülkeleri değerlendirirken onlara aynaya bakar gibi bakarız. Çünkü diğerlerinde hep kendi özelliklerimizi görürüz ve biz nasılsak onların da öyle olduğunu düşünürüz. Bir kişinin hareketlerini buna göre değerlendiririz" demişti.
Putin'in açıklaması öncesinde Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov, Biden'ın "katil" açıklamasını "çok kötü" bir ifade olarak nitelendirmiş, "Tabii ki tarihte böyle bir şey görülmüş değil" demişti.
Peskov ABD-Rusya ilişkilerinin "çok kötü" durumda olduğunu belirterek Biden yönetiminin ilişkileri iyileştirmekle ilgilenmediği eleştirisinde bulunmuştu.
Aradan iki ay geçtikten sonra, beklenen açıklama Kremlin'den geldi. Kremlin, Rusya Devlet Başkanı Putin ile ABD Başkanı Biden'ın 16 Haziran’da Cenevre’de bir araya geleceğini duyurdu.
Beyaz Saray da yaptığı açıklamada, Biden ve Rus mevkidaşının İngiltere'deki G7 zirvesinin ardından görüşmelerde bulunacağını duyurdu. Beyaz Saray kısa açıklamada, "Başkan Biden, 16 Haziran'da İsviçre'nin Cenevre kentinde Putin ile bir araya gelecek" ifadelerini kullandı.
Açıklamada ayrıca "Öngörülebilirliği ve istikrarı ABD-Rusya ilişkisine geri getirmeye çalışırken, liderler tüm acil konuları tartışacaklar." ifadelerine yer verildi.
ABD Moskova'yı yine kuzey kutup bölgesini "askerileştirmekle" suçlarken, Rusya'nın Kuzey Filosu'nun Komutanı BBC'ye yaptığı açıklamada NATO ve ABD'nin bölgedeki faaliyetlerinin "kesinlikle" provokatif olduğunu ve İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana bu kadarının görülmediğini söyledi.
Franz Josef Toprakları diye anılan bölge şu an bir Rus askeri üssüne ev sahipliği yapıyor ve Batı'yla ilişkilerdeki gerilime eklenen yeni bir unsur oldu.
Bu unsur da, Kuzey Kutbu'nu Rusya için öncelik haline getirmek.BBC muhabirinin gözlemleri şöyle: Kuzey Kutbu'nun sadece 960 kilometre altındaki bölgede koşullar çok zorlu. Mayıs ortasında bile oradan oraya savrulan kar yığınları ve tipiler görülüyor.
Kış aylarında sıcaklıklar -50 dereceye kadar düşüyor ve askerler arada araçlarıyla çıkıp, üsse kadar yürüyüp gelen kutup ayılarını uzaklaştırmak zorunda kalıyor.
Bütün bu zorlu koşullara rağmen, Rusya bu bölgedeki varlığını artırmayı bir öncelik haline getirdi.
Üssün yapısı bile bir mesaj vermek üzere tasarlanmış: Rus bayrağının renklerine boyalı üs, tüm çevredeki kara tuvalin üzerinde parlak görünüyor.
Üç yapraklı şekli nedeniyle Kuzey Kutbu Yoncası adı verilen yapı, Kuzey Kutbu'nda kurulan üslerden ikincisi ve 150 askere göre tasarlanmış.
Geziden önce üs komutanı, üssün yüksek teknolojili ve ekolojik açıdan etkili olduğunu söyledi ve "Bir yörünge yerine Kuzey Kutbu'nun boşluğundaki bir uzay istasyonu gibi" dedi.
Ancak asıl gösteri dışarıda. Bir asker, önünde beyaz kamuflaj giysileriyle, tüfeği göğsünde önünde nöbet tutarken, Bastion füze rampaları ateşleme mekanizmalarını indirip, kaldırıyor.
Bir başka asker füze sistemlerinin "düşman gemilerini yok etmek için" orada olduğunu söylüyor ve "etkililer" diye de ekliyor.
Kuzey Filosu, bu yıl başında daha önce yapılmamış bir manevrayla, üç nükleer denizaltı aynı anda buzları delerek ilerlediğinde çok daha büyük bir gösteri yapmıştı. Aynı Kuzey Kutup tabikatında iki avcı uçağı Kuzey Kutbu üzerinde uçup, havada yakıt ikmali yapmışlardı.
Rusya'nın bölgedeki askeri varlığı Soğuk Savaş'tan bu yana görülmemiş düzeylere yükselirken, bu tür güç gösterileri ABD ve NATO'yu kaygılandırıyor.
NATO Sözcüsü, ittifakın "daha zorlu güvenlik ortamı" karşısında, devriyelerini ve tatbikatlarını artırdığını doğruladı.
Ancak Rusya meseleyi böyle görmüyor. Takımadalara uçmadan önce, otobüslerle Severemosk kenti yakınlarına demirlemiş bir savaş gemisine götürüldük.
252 metre uzunluğundaki, nükleer güçle çalışan Büyük Petro, Kuzey Filosu'nun dev amiral gemisi. Gemide Filo Komutanı Amiral Alexander Moiseyev, Rus donanmasını kuran ve ülkenin yüzünü Batı'ya çeviren Çar 1. Petro'nun portresi önünde bize bir konuşma yaptı.
252 metre uzunluğundaki, nükleer güçle çalışan Büyük Petro, Kuzey Filosu'nun dev amiral gemisi. Gemide Filo Komutanı Amiral Alexander Moiseyev, Rus donanmasını kuran ve ülkenin yüzünü Batı'ya çeviren Çar 1. Petro'nun portresi önünde bize bir konuşma yaptı.
"Rus sınırına bu kadar yakın, çok önemli varlıklarımızın olduğu bir yerdeki bu tür faaliyetleri provokatif olarak görüyoruz. Önemli varlıklar derken de nükleer güçleri kastediyorum"
Rusya'nın yığınağı için de Sovyetler Birliği'nin çökmesinin ardından bölgeyi terk eden Rusya'nın yeniden bölgeye döndüğü belirtiliyor.
MGIMO Üniversitesi'nden Kuzey Kutbu uzmanı Lev Voronkov, "Başkalarını tehdit etmek için değil, sadece sınırlarımızı korumak için askeri kapasitemizi yeniden oluşturuyoruz. SSCB'nin çökmesinden sonra, bölgedeki sınır karakollarımız bile personelsiz kaldı" diyor.
Artık çok uzun süre böyle bir seçenek olmayacak. Kutup buzları eriyip, koruyucu doğal örtü kalktığında Rusya'nın uzun kuzey sınırı tehditlere daha açık hale gelecek.
Alexandra Adası'nda Bastion füze rampaları kameralar için dans ederken, uzakta ilerleyen bir Rus buz kırıcısını gördüm. Arkasından daha küçük bir kargo gemisi takip ediyor ve akalarında büyük bir buz dağı yer alıyordu.
Küresel ısınma seyri daha kolay hale getirirken, gemiler Rusya'nın geliştirip, kontrol altına almak istediği kuzey deniz rotasında yavaş yavaş ilerliyordu. Buradaki ticarete denizin altındaki büyük petrol ve doğalgaz kaynakları da dahil edilebilir.
Amiral Moisevyev, bu ekonomik çıkarları ve Rusya'nın sınırlarını korumak için birliklerinin "başlıca enstrüman" olduğunu söyledi.
Bölgede rekabet kızışmaya başlarken, Franz Josef topraklarına ziyaretimiz Rusya'nın biraz güç gösterisi yapmak ve bir mesaj göndermesi için fırsat oldu: Kuzey Kutbu için büyük planları var ve bu çıkarları savunmaya da hazırlar.