Tsunami bağlantıyı kopardı! Yeni Zelanda uyardı: Endişe verici
16.01.2022 - 10:54 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
Tonga'da patlayan ve 7.4 büyüklüğündeki depremi tetikleyen bir denizaltı yanardağı, ABD'nin batı kıyısına çarpan tsunami dalgaları gönderdi. Güçlü dalgaların sesi, 10 bin kilometre öteden duyuldu, insanlara sahillerden uzak durmaları çağrısı yapıldı.
Cumartesi günü Port San Luis'te 1 metreyi aşan dalgalar kaydedilirken California, Oregon, Washington, Britanya Kolumbiyası ve Alaska'da sahil boyunca tsunami sonucu oluşan dalgalar görüldü.
Tüm uyarılara rağmen, seyirciler yükselen tsunami dalgalarını izlemek için sahillere akın etti, sörfçüler, dalganın ürettiği güçlü dalgaları yakalamak için dışarı çıktı. Hawaii, Alaska ve ABD Pasifik kıyıları için tsunami uyarıları yayınlandı.
ABD Jeolojik Araştırması, patlamanın 5.8 büyüklüğünde bir depreme eşdeğer olduğunu tahmin etti. Bilim insanları, volkanlar tarafından meydana getirilen tsunamilerin depremlere kıyasla nispeten nadir olduğunu söyledi.
ARDERN: PATLAMA OLDUKÇA ENDİŞE VERİCİ
Japonya, Yeni Zelanda ve Avustralya'da kaydedilen güçlü dalgaların sesi, Alaska'da 10 bin kilometre öteden duyuldu. Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, patlamanın 'son derece endişe verici' olduğunu ve kurumların hala Tonga ile iletişim kurmaya çalıştığını söyledi.
Patlama Tonga'da interneti kesti ve Pazar günü dünyanın dört bir yanındaki arkadaşlar ve aile üyelerini endişe içinde bıraktı. Hükümet web siteleri ve diğer resmi kaynaklar bile herhangi bir güncelleme yayınlamadı.
Tonga Meteoroloji Hizmetleri, tüm takımadalar için bir tsunami uyarısı yapıldığını ve Pasifik tsunami merkezinden gelen verilerin 1 metrelik dalgalar tespit ettiğini söyledi.
Yeni Zelanda Tonga İş Konseyi'ne başkanlık eden Rachel Afeaki-Taumoepeau, nispeten düşük tsunami dalgalarının, yanardağa en yakın adalarda yaşayanlar için endişe etmesine rağmen, çoğu insanın güvenli hale gelmesine izin vereceğini umduğunu söyledi. Tonga'daki arkadaşları ve ailesiyle henüz iletişim kuramadığını söyledi.
Tonga, internetini muhtemelen hasar görmüş olan Suva, Fiji'den bir denizaltı kablosuyla alıyor. Yeni Zelanda ordusu durumu izlediğini ve istenirse yardıma hazır olarak beklemede kaldığını söyledi.
GÖK GÜRÜLTÜLERİ VE YILDIRIMLAR
Pasifik Okyanusu'ndaki adalar ülkesi Tonga'da patlayan Hunga Tonga volkanı tsunamiye yol açtı. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Cumartesi günü gerçekleşen patlamanın ardından tsunami uyarısı verildiğini bildiriyor.
Hunga Ha'apai adasındaki volkan Cuma günü erken saatlerde faaliyete geçti ve hemen sonrasında bilim insanları yanardağın yakınlarında büyük patlamalar, gök gürültüleri ve yıldırımlar gözledi.
Uydu görüntüleri ise, devasa patlamanın ardından küllerin yaklaşık 5 kilometre yüksekliğe çıktığını ve beyaz dumanın yüksekliğinin ise 20 kilometreyi bulduğunu gösterdi.
Kulakları sağır eden patlamayla birlikte kıyıya doğru ilerleyen dalgalar da yine uydu görüntülerine yansıdı ve söz konusu kayıtlar sosyal medyada viral hale geldi.
Agence France-Presse (AFP) haber ajansı, patlamanın 800 kilometre uzaklıktaki bir diğer adalar ülkesi Fiji'de yüksek gök gürültüsü şeklinde duyulduğunu duyurdu.
KRAL TAHLİYE EDİLDİ
Tsunami uyarısı veren Tonga Meteoroloji Servisi, dalgaların tüm ülkeyi etkileyeceğini belirtti. Komşu ülke Fiji'de de yetkililer tsunami uyarısı yayınladı ve tehlikeli dalgaların kıyıya yaklaştığını açıkladı.
Tongalılar kıyıdan yüksek yerlere kaçıyor. Yerel medya, Tonga Kralı Tupou VI'nın okyanus kıyısında bulunan sarayından polis ve askerlerin yer aldığı bir konvoy tarafından tahliye edildiğini aktarıyor.
Patlamayla birlikte halktan kapalı alanlarda kalmaları ve dışarıda maske takılması istenmişti. Ancak kıyıyı vuran tsunami dalgaları tüm tablonun değişmesine yol açtı.
Tsunami uyarısı nedeniyle kamu kurumları kapatılırken, memurlara evlerine dönmeleri talimatı verildi. Avustralya Meteoroloji Bürosu, Tonga'nın başkenti Nukualofa'ya 1,2 metrelik tsunami dalgalarının ulaştığını açıkladı.
Dr. Faka'iloatonga Taumoefolau adlı Twitter kullanıcısı kıyıya vuran tsunami dalgalarının yer aldığı bir video paylaştı, kül yağmurunun yanı sıra gökyüzünden küçük taşların da yere düştüğünü yazdı.
Tonga'ya 2 bin 300 kilometre uzaklıkta bulunan Yeni Zelanda'da da tahmin edilemez dalgalar bekleniyor. Yetkililer, güçlü ve alışılmadık deniz akıntılarının da görülebileceğini söylüyor.
Hunga Tonga Yanardağı'nda 2021'in son günlerinde küçük patlamalar yaşanmıştı ancak Cuma günü gerçekleşen patlama yedi kat daha güçlüydü ve yeryüzünü titredi.
PATLAMA ADAYI BATIRMIŞTI
Tonga Takımadaları'nda Kasım 2019'da patlayan bir denizaltı yanardağı, krallığı oluşturan 172 adadan birini batırmıştı. 18 gün boyunca faal olan denizaltı volkanı, sonunda infilak etmişti.
Yanardağın püskürttüğü lavlardan, batan adanın üç katı büyüklüğünde yeni bir ada oluşmuştu. 100 metre genişliğinde ve 400 metre uzunluğundaki yeni ada, batan Lateiki Adası'nın 120 metre batısında ortaya çıkmıştı.
Yaklaşık 170 adanın meydana getirdği Tonga Krallığı, yeryüzünün en büyük su kütlesi Pasifik Okyanusu'nu boydan boyda kat eden Pasifik Ateş Çemberi fay hattının üzerinde yer alıyor.
Dünyadaki depremlerin yaklaşık yüzde 90'ının meydana geldiği hat olan Pasifik Ateş Çemberi, aynı zamanda onlarca aktif volkana ev sahipliği yapıyor.
