‘Farklılığın nedeni ajanslar’
22.02.2019 - 01:30 | Son Güncellenme:
PAŞA ALYURT / ANKARA
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Ayvacık’taki depremin büyüklüğünü 5, Kandilli Rasathanesi ise 5,4 olarak duyurmuştu. Milliyet aradaki farkı AFAD Deprem Dairesi Başkanlığı’na sordu.
AFAD Deprem Daire Başkanlığı Deprem Uzmanı Meltem Türkoğlu, deprem ölçümlerinde izlenen yolları şöyle anlattı:
HIZ ÖLÇER: Depremin parametlerini hız ölçerle hesaplıyoruz. Yaklaşık 350 adet hız ölçer var. Bu 350 hız ölçerden, istasyondan gelen veri farklı kanallarla geliyor. Farklı kanalların aldığı, civar bölgedeki istasyonların aldırdığı titreşimi görüntüleme programımız mevcut. Hatta otomatik programımız var. Birkaç saniye içinde o bize ön çözüm yapıyor. Kandilli Rasathanesi de bu sistemi kullanıyor. Daha sonra analiz programımız var. O da yaklaşık 5-6 dakika içerisinde elle, tikleme yaparak sonuca varıyor. Elle tikleme yapmadan beyanda bulunmuyoruz. 15’er dakikalık periyotlarla burada 7 gün 24 saat nöbet tutuyoruz. Gelen veriyi operatör arkadaşımız, sismolog arkadaşımız tikliyor ve depremi çözüyor.
DÜNYADA İLK BEŞTEYİZ: Her ilde baz istasyonumuz var. En güzel verim alabileceğimiz yerler kaya zeminlerdir. Ama ivme istasyonlarımızı şehir merkezlerine kurabiliyoruz. Yani asıl hasarı belirleyen Türkiye Deprem Tehlike Haritası’nın altlığını oluşturan verilerdir. Binaya gelen yükü hesaplayan o ivme istasyonlarımızı okullara, hastane bahçelerine kurabiliyoruz. Depremin büyüklüğünü hesapladığımız şey hız verisidir. İki tane farklı verilerimiz var. Yaklaşık bin 58 fazla istasyonumuz var. İstasyon sayısında Avrupa’da, İtalya’dan sonra ikinci, dünyada ilk beşin içindeyiz.
FARKLILIK OLMASI NORMAL: Dünyada depremler incelenecek olursa farklı ajanslar farklı depremler çözer. Biz Türkiye’de resmi anlamda deprem büyüklüğünü verecek tek yetkiliyiz. Ancak Kandilli Rasathanesi de depremleri çözecektir. Depremin büyüklüğü, istasyon sayısına, nereye kurulduğuna, dağılımına gibi birçok faktöre bağlıdır. Matematiksel formüllere, algoritmalara bağlı olduğu için değişiklik gösterebilir. Bu çok normaldir. Dünyanın her yerinde bu böyledir. Şöyle söyleyeyim; Biz 5,5 çözeriz, ama sonra 5,1’e çekebiliriz. İlksel çözümle, revize çözüm. Kandilli Rasathanesi’de bunu böyle yapar. Ajanslar arasında farklılık görülebilir.
