NYT: İstanbul görüşmeleri başarı

Türkiye’nin evsahipliğinde İran ile “5+1” grubu arasında Cumartesi günü İstanbul’da yapılan nükleer müzakereler, tüm dünyada büyük bir yankı buldu. New York Times gazetesi, tarafların yeniden buluşmaya karar vermelerini, “Kuşkusuz bir başarı çünkü herhangi bir başarısızlık, İran’a askeri baskın olasılığını artırır” sözleriyle değerlendirdi. Bu arada gazeteye konuşan, görüşmelere katılan üst düzey ABD’li yetkili, toplantının aslında İran’ın ciddiyetini test etmeyi amaçladığını savunarak “Ancak diyalog, yaptırımların hafifletilmesi için yeterli değil” diye konuştu.

NYT, İran ile BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve Çin ile Almanya arasında İstanbul’da yapılan müzakerelerde 23 Mayıs’ta Bağdat’ta yeniden buluşmaya karar verilmesine vurgu yaptığı geniş haberinde Avrupalı ve ABD’li yetkililere dayanarak “toplantının amacının İran’ın ciddi bir biçimde müzakere etme isteğini test etmek” olduğunun altını çizdi.

-ABD’Lİ YETKİLİ: “ACİL ÇABALAR VE SOMUT ADIMLAR OLMALI”

Toplantıda yer alan üst düzey bir ABD’li yetkili, görüşmelerin “İran’ın ciddiyetini test etmeyi amaçladığını vurgularken “Ancak diyalog, yaptırımların hafifletilmesi için yeterli değil” dedi. İran’ın nükleer programının askeri amaçlı olmadığı yönündeki güveninin yeniden tesis edilebilmesi için “acil çabalar ve somut adımların olması gerektiği”ni de söyleyen ABD’li yetkili, Bağdat’ta başarının sağlanacağı yönünde bir garanti bulunmadığını da ifade etti.

-“İRANLILAR CİDDİ VE AÇIKTI”-

NYT, İstanbul’daki görüşmelerde bulunan üst düzey bir Avrupalı yetkilinin görüşlerine de yer verdi. Yetkili, “Bir kutu açtık ve şimdi onu doldurmalıyız” ifadesini kullandı. Toplantıda İranlıların “ciddi” ve “açık” olduğunu ancak bir bakıma sorunu altı haftaya ertelendiğini kaydederek “5+1” grubu üyelerinin Bağdat gündemini şekillendirmek ve olası İranlı eylemlere karşı ne yapılacağını kararlaştırmak için yoğun bir çalışma yapması gerektiğini de söyledi.

Avrupalı diplomat, İran’ın toplantıda yeni önerileri sunacağını söylese de böyle bir şey olmadığını da işaret etti.

Haberde üst düzey Avrupalı diplomata atfen, toplantıda Rusya ve Çin’in, grubun diğer dört üyesi ile ortak bir tutum sürdürdüğünü, görüşmeleri başlatmak için İran ile “göreli yakın bağları” nedeniyle Rusya’nın seçildiği ancak İran heyeti Başkanı Celili’nin “desteği" için Moskova’ya teşekkür etmesi üzerine Rus delegesi Sergei Rybakov’ın açıkça "Rusya’nın teşekküre ihtiyacı yok ancak sizler, yapmanız gerekeni yapmalısınız" dediği kaydedildi. Görüşmelerde yeni bir toplantının yapılması kararını “kuşkusuz bir başarı” olarak niteleyen gazete, “Çünkü bir başarısızlık, İran’a askeri bir baskın olasılığını daha da artırır. Ancak zor kararların sonraki toplantıya bırakılması orada, özellikle İran’ın yüzde 20 oranında zenginleştirilmiş uraniyum stoku meselesi konusunda ilerleme kaydedilmesi yönünde her iki taraf üzerinde baskılar artıracak” yorumunu yaptıktan sonra ABD’li yetkililerin stokun çözülmesi gereken “en acil mesele” olduğu söylediklerini de anımsattı.