Sezer: 120 gününüz var

Sezer: 120 gününüz var
Milletvekili maaşlarını halka götüren Cumhurbaşkanı Sezer, açık kapı bıraktı: "Anayasa’da 120 günde yeni düzenleme yapılırsa referandum zorunlu değil
SERPİL ÇEVİKCAN Ankara

Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in milletvekillerinin özlük haklarını düzenleyen Anayasa değişikliğini referanduma götürme kararının ardında hukuki zorunlulukların yanı sıra "milletvekillerine yeni düzenleme için süre tanıma" niyetinin yattığı öğrenildi.
Sezer’in, amacının "ülkeyi yeni bir sorunla karşı karşıya bırakmak" olmadığını belirttiği, maaşlara ilişkin yeni yasayı "tatmin edici ve inandırıcı" bulmadığı kaydedildi.
Kulislere dün gece yansıyan bilgilere göre, Sezer; ağır ekonomik sorunlar ve savaş konjonktüründe ülkeyi referanduma götürme kararının altında yatan üç nedeni şöyle sıraladı:
ANAYASA’YA AYKIRI: Anayasa değişikliğinin tamamını onaylarsam, milletvekili maaşını en yüksek Emekli Sandığı iştirakçisinin maaşını baz alarak hesaplayan düzenlemeyi değiştiren ve Başbakanlık Müsteşarı düzeyine geri çeviren yeni yasayı imzalayamam. Çünkü bu yasa, onaylamış olduğum Anayasa değişikliğine aykırı olur.
MAHKEMEYE GİDEMEM: Değişiklik paketini imzalayıp ardından Anayasa Mahkemesi’ne gidemem. Çünkü Anayasa değişiklikleri, ancak usul ve şekil yönünden Anayasa Mahkemesi’ne götürülebilir.
120 GÜN SÜRE VAR: Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasını içeren düzenlemeye göre, madde, en erken 120 gün sonraki ilk pazar günü referanduma sunulabilir. Meclis ve hükümet iyi niyetliyse, bu süre dolmadan ikinci Anayasa değişiklik paketini TBMM’den geçirir ve hata düzelince referanduma gerek kalmaz.

"50 trilyon gerekir"
Hükümet, Sezer’in kararının şokunu atlattıktan sonra etkili bir bakan dün akşam Meclis Başkanı Ömer İzgi ve YSK Başkanı Tufan Algan’la telefon görüşmeleri yaparak kararın yaratacağı olası gelişmeleri tartıştı. Konunun Başbakan’la da görüşülmesinin ardından kulislere hükümetin yaptığı ilk değerlendirme şöyle yansıdı:
"Cumhurbaşkanı 175. maddeyi farklı yorumlayabilir, geri gönderebilirdi. İyi niyetli bir yaklaşım olmadı. Yapılacak bir referandumun maliyeti 50 trilyonu bulacak. Bundan Türkiye zarar görecek."

DYP, refarandumu konuştu: Sandıktan milli azil çıkar AYDIN HASAN Ankara

DYP yönetimi, referandumun sonucunda erken genel seçimin kaçınılmaz hale geleceğini savundu.
DYP Lideri Tansu Çiller, akşam kurmaylarıyla yaptığı değerlendirmede, erken genel seçim sürecinin fiilen başladığını dile getirdi. Genel Başkan Yardımcısı Hasan Ekinci, şunları söyledi: "Referandumda, bu değişikliğin aleyhine sonuç çıkar. Bu da hükümetin bir anlamda millet nezdinde güvenoyuna gitmesi anlamına gelir. Erken seçim siyasi olarak zorunlu hale gelecektir."

Cumhurbaşkanı’nın maaşı artıyor
Sezer yüzde 58 zam yaptı ANKARA Anka

Sezer, 2002 yılı için maaşına yüzde 58.4 oranında zam yaptı. Cumhurbaşkanı Sezer’in zammından eski Cumhurbaşkanlarından Süleyman Demirel ve Kenan Evren ile eski Turgut Özal’ın eşi Semra Özal da yararlanacak.
Cumhurbaşkanı Sezer 2001 bütçesinde maaşına zam istememiş, ancak TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’ndaki görüşmeler sırasında Sezer’in aylık brüt 920 milyon lira olan maaşı milletvekillerinin verdiği önerge ile brüt 3 milyar 333 milyon liraya yükseltilmişti. 2002 yılı bütçesinde ise Sezer, maaşını milletvekillerinin takdirine bırakmak yerine yeni yıl için aylık brüt 5 milyar 279 milyon lira olarak belirledi.

5 SORU 5 YANIT
17 Şubat’ta sandığa gideceğiz 1 - Halkoylaması, en erken ne zaman yapılacak?
- Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun’un 2. maddesi, "İlgili Anayasa değişikliği kanununun Resmi Gazete’de yayımını takip eden 120. günden sonraki ilk pazar günü yapılır" hükmünü taşıyor. Referandum kararı bugün yayımlanırsa, en erken 17 Şubat 2002 pazar günü halkoylamasına gidilecek.

2 - Halkoylamasında nasıl oy kullanılacak?
- En son siyasi yasakların kaldırılması için 1987’de yapılan referandumu organize eden Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) oluşturacağı listelerde ismi bulunanlar turuncu pusulalarla "hayır", mavi pusulalarla "evet" oyu kullanacaklar. Son seçimlerde 37 milyon 451 bin 356’sına seçmen kimlik kartı verilen yurttaşların geçerli oylarının yarısından fazlası sonucu belirleyecek.

3 - 120 gün içinde Sezer’in istediği Anayasa değişikliği yapılırsa ne olur?
- Bu durumda referandumun gerekçesi ortadan kalkacağından sandığa gerek kalmayacak.

4 - Tartışılan düzenleme ile değiştirdiği düzenleme milletvekillerine ne kadar maaş öngörüyor?
- Milletvekilleri halen Başbakanlık Müsteşarı’na paralel olarak yaklaşık 2 milyar 700 milyon lira aylık alıyorlar. Yeni düzenleme milletvekili ve emeklilerinin aylıklarında 1 milyar lirayı aşan iyileştirmeler öngörüyor ve bu düzeyi "en az" sınır olarak kabul ediyor.

5 - Referandumda oy kullanmayan vatandaş için cezai müeyyide var mı?
- "Yetkili makamların emirlerini yerine getirmeme" gerekçesiyle oy kullanmayanlar para cezasına çarptırılacak.

Baykal: Siyasette yeni sayfa HELİN ÖZMEN Van

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, milletvekili maaşları ile ilgili Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasını "dönüm noktası" olarak değerlendirdi. Van’da esnaf ve sanatkarla bir araya gelen Baykal, Cumhurbaşkanı’nın halkoyu kararı için şunları söyledi: "Halk bu maddeye yüzde 99 ret kararı verirse, parlamento ve hükümet durumunu gözden geçirmek zorunda kalacaktır. Bu ağır itibar kaybına neden oldu. Türkiye siyaseti artık bu karardan sonra yeni bir döneme giriyor, yeni bir sayfa açılıyor." Van’da resim sergisi gezen Baykal’a, İranlı ressam Lokman Emini, portresini hediye etti.




SİYASET