Çeşme Eşek Adası’na yatları sokmuyorlar

Pa­zar gü­nü bir ar­ka­da­şım ara­dı. Dos­tum ulus­la­ra­ra­sı bir fir­ma­nın Tür­ki­ye ge­nel mü­dü­rü.
Her yıl bir baş­ka ül­ke­de ya­pı­lan şir­ket top­lan­tı­la­rı bu se­fer Tür­ki­ye’dey­miş. İs­tan­bul’da­ki top­lan­tı­lar bi­tin­ce şir­ke­tin üst yö­ne­ti­mi­ni Çeş­me’ye da­vet et­miş.
ABD’li ko­nuk­lar Çeş­me’ye ba­yıl­mış. Ala­ça­tı’yı, Dal­yan’ı, Ilı­ca’yı çok sev­miş­ler.
Pa­zar gü­nü de ken­di­si­ne ait yat­la bir­lik­te bir ya­rı­ma­da tu­ru plan­la­mış­lar.
Yıl­lar­dır her za­man git­tik­le­ri Eşek Ada­sı’nda bir mo­la ve­rip, de­ni­ze gir­mek is­te­miş­ler.
Ta­bii ar­ka­daş­la­rı­mı­zın bir­kaç de­fa yaz­dı­ğı­mız ya­sak­lar zin­ci­rin­den ha­be­ri yok.
De­miş­ler ki...
“Bu­ra­sı ikin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­si...”
Ko­nuk­lar bir prob­lem ol­du­ğu­nu an­la­yın­ca sor­muş­lar.
“Yu­nan ada­la­rı ya­kın bi­li­yor­duk ama bu ka­dar ya­kın ola­ca­ğı­nı tah­min et­me­miş­tik...”
Dos­tum ora­sı­nın Sa­kız de­ğil, Eşek Ada­sı ol­du­ğu­nu ve ha­la Türk su­la­rın­da ol­du­ğu­nu söy­le­miş.
Ta­bii so­ru­nun ne­den kay­nak­lan­dı­ğı­nı an­la­ma­ya ça­lış­mış­lar.
Yet­ki­li­ler ya­ban­cı bay­rak­lı bir tek­ney­le ora­da ka­la­ma­ya­cak­la­rı­nı ve ıs­rar et­me­le­ri ha­lin­de ce­za ya­za­cak­la­rı­nı söy­le­miş­ler. Söy­le­nen ce­za da öy­le kü­çük bir ra­kam de­ğil.
Pe­ki bu ikin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­le­ri ne an­la­ma ge­li­yor?
12’in­ci mad­de de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­yi ta­rif edi­yor.
“İkin­ci de­re­ce ka­ra as­ke­ri ya­sak böl­ge­le­ri­nin sa­hil­de bit­ti­ği nok­ta­dan iti­ba­ren de­niz yö­nün­de; bi­rin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­le­ri­nin sı­nır­la­rın­dan iti­ba­ren de­niz üze­rin­den her yön­de, iki de­niz mi­li­ne ka­dar uzak­lık­ta­ki se­çi­len nok­ta­la­rın bir­leş­ti­ril­me­si su­re­tiy­le tes­pit olu­nur...”
De­vam ede­lim.
“Yurt sa­vun­ma­sı ba­kı­mın­dan ge­rek­li gö­rü­len di­ğer yer­ler­de de ikin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­si te­sis edi­le­bi­lir. Bu bent hü­küm­le­ri­ne gö­re te­sis edi­len ikin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­le­ri­nin sı­nır­la­rı en az bir en faz­la iki de­niz mi­li ola­rak tes­pit olu­nur. İkin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­le­ri­nin yu­ka­rı­da­ki bent­ler­de be­lir­ti­len sı­nır­la­rı sa­vun­ma ih­ti­ya­cı ve­ya böl­ge­nin özel­lik­le­ri­nin zo­run­lu kıl­dı­ğı hal­ler­de Ge­nel­kur­may Baş­kan­lı­ğı’nın tek­li­fi üze­ri­ne Ba­kan­lar Ku­ru­lu ka­ra­rıy­la kı­sal­tı­la­bi­lir ve­ya uza­tı­la­bi­lir...”
İki yıl­dır de­vam eden ama bu yıl ar­tan de­ne­tim­le­rin ne­de­ni, ya­ban­cı bay­rak­lı yat­lar ve de­niz araç­la­rı...
Çün­kü ya­sa­lar­da “İkin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­le­rin­de­ki li­man, koy, kör­fez gi­bi yer­le­re Türk de­niz araç­la­rı ser­best­çe gi­rip çı­ka­bi­lir” di­yor.
Ya­ban­cı bay­rak­lı­lar için ise ya­sak­lar ge­ti­ri­li­yor.
İyi de gel bu­nu ABD’li ko­nuk­la­ra an­lat.
Ta­bii mi­sa­fir­ler sor­muş­lar.
“Ne­den ya­ban­cı bay­rak... Ta­mam ama siz Türk va­tan­da­şı de­ğil mi­si­niz? Türk­ler yat ala­mı­yor mu?”
Yıl­lar­dır tam bir ko­me­di ya­şa­nı­yor.
Eğer 100 bir eu­ro­luk bir tek­ne alır ve Türk bay­ra­ğı ta­kar­sa­nız yıl­lık 25 bin eu­ro­dan dört yıl­da bir tek­ne pa­ra­sı öde­miş olu­yor­su­nuz.
Ya­ban­cı bay­rak ta­kar­sa­nız; baş­lan­gıç­ta şir­ket kur­ma mas­raf­la­rı dı­şın­da ne­re­dey­se yok de­ne­cek ka­dar az bir ver­gi ve­ri­yor­su­nuz.
Ama­tör kap­tan­lık­la ya­ban­cı tek­ne­yi kul­la­nı­yor­su­nuz, yer­li­yi kul­la­na­mı­yor­su­nuz.
Tam bir çe­liş­ki­ler yu­ma­ğı... Da­ha da kö­tü­sü... Çeş­me’de­ki uy­gu­la­ma­lar...
Sor­mak is­ti­yo­rum; Eşek Ada­sı’nın stra­te­jik bir öne­mi mi var?
Kırk yıl­dır in­san­lar tek­ne­le­riy­le ora­ya ya da Ha­cet­te­pe Ko­yu’na, Dal­yan’a gi­der­ler, de­ni­ze gi­rer­ler, va­kit ge­çi­rir­ler. Ha­tır­la­ta­lım.
Tür­ki­ye’nin tu­rizm­de ye­ni ca­zi­be mer­ke­zi ola­rak ilan et­ti­ği­miz Çeş­me’de bu tür uy­gu­la­ma­lar sek­tö­rü zo­ra so­ku­yor. Di­ye­cek­si­niz ki; ya­sa­lar...
Ne­re­den bak­tı­ğı­nı­za, na­sıl yo­rum­la­dı­ğı­nı­za bağ­lı...
Ba­na bi­ri­si Çeş­me’nin he­men ya­nın­da­ki Eşek Ada­sı’yla il­gi­li ya­sa­da­ki “Yurt sa­vun­ma­sı ba­kı­mın­dan ge­rek­li gö­rü­len di­ğer yer­ler­de de ikin­ci de­re­ce de­niz as­ke­ri ya­sak böl­ge­si te­sis edi­le­bi­lir” cüm­le­si­ni yo­rum­la­sın lüt­fen.
Ar­ka­da­şı­ma ge­lin­ce...
Ne ken­di­si ik­na ol­muş, ne de ABD’den ge­len dün­ya de­vi şir­ke­tin CE­O’su, dört yar­dım­cı­sı ve eş­le­ri...
Son­ra da biz Çeş­me’nin, Tür­ki­ye’nin ima­jın­dan bah­se­de­ce­ğiz.
Kim­se ku­su­ra bak­ma­sın.