İnfaz hakimliği

F tipi cezaevleri ve Bergama Cezaevi'ndeki 105 metrelik tünel nedeniyle Adalet Bakanlığı gündemin ilk sıralarında yer alıyor.
Adalet Bakanı Prof. Dr. Hikmet Sami Türk ile cezaevlerine ilişkin tartışmaları konuşma olanağı bulduk.
F tipi cezaevleri konusuna geçmeden önce Bakan Türk'ün cezaevi uygulamalarına dönük yasa değişikliği hazırlıklarına ilişkin verdiği bilgileri aktaralım.
Bakan Türk, cezaevlerinde Batı demokrasilerinden esinlenerek iki yeni uygulamaya geçileceğini ifade etti:
1) İnfaz hakimliği, 2) Cezaevi denetim kurulları.
Adalet Bakanı'nın verdiği bilgiye göre Batı'da da uygulandığı gibi Türkiye'de de cezaevlerinde infaz hakimliği kurulacak. Bir çeşit "cezaevi mahkemesi" gibi işlev görecek olan infaz hakimliği, cezaevindeki uygulamaların yasalara uygunluğunu denetleyecek. Uygulamadan şikayetçi olan tutuklu ve hükümlüler, cezaevi yönetimine karşı bu hakimliğe başvurabilecekler.
Ayrıca, her cezaevi için cezaevinin bulunduğu bölgede, avukat, emekli yargıç, sosyolog, psikolog gibi meslekler başta olmak üzere her meslekten ve toplumun her kesiminden temsilcilerin bulunduğu "cezaevi denetleme kurulları" kurulacak. Bu kurullar da yapacakları inceleme ve araştırmaların sonuçlarını, bir rapor halinde, infaz hakimliğine sunacaklar. Böylece cezaevi yönetimleri, hem hukuki hem de toplumsal denetime açık olacak.
* * *
Ünlü F tipi cezaevlerine gelince...
Adalet Bakanı'na tutuklu ve hükümlüler ile yakınlarının F tipi cezaevlerinin "hücre" ve "tecrit" olarak algıladıklarını anımsatarak, bu cezaevlerinin fiziki ve sosyal koşulları hakkında bilgi vermesini istedik.
Bakan Türk, şu bilgiyi verdi:
- F tipi cezaevlerinde hücre uygulaması söz konusu değil. Hücreler, en fazla 3 metrekare büyüklüğünde ve mahkumun tümüyle tecrit edildiği bir uygulamadır. Biz ise oda sistemini uygulayacağız. Birleşmiş Milletler'in saptadığı standartlara uygun olarak tek kişilik odalar 10 metrekare büyüklüğünde, tuvaleti ve duşu olan biçimde hazırlanmıştır. Üç kişilik odalar ise, alt katı 25, üst katı 25 metrekare olmak üzere, 50 metrekarelik dubleks odalar biçiminde hazırlanmıştır. Tek kişilik üç odanın 50 metrekarelik bir havalandırma sahası bulunacaktır. Odalarda radyo ve televizyon yayını da bulunacaktır. Tek kişilik odada kalanlar da ortak havalandırma sahasında diğer mahkumlarla görüşebileceklerdir. Dolayısıyla bu uygulamaya, "hücre" veya "tecrit" uygulaması denem mümkün değildir.
Bakan Türk, dünyada koğuş sisteminin artık terk edildiğini, F tipi cezaevi uygulamasının ise fiziki sosyal koşullar itibariyle en modern cezaevi olarak giderek yaygınlaştığını vurguluyor. Bu tip cezaevinin, insan haklarının en fazla gözetildiği cezaevi tipi olduğunu belirten Türk, mevcut sistem içinde cezaevlerinde düzenin sağlanması ve mahkumların güvenliğinin korunmasının giderek zorlaştığının altını çizerek ifade etti.


Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr