Venedik Sanat Bienali, iki yılda bir tekrarlanan uluslararası bir sanat pazarı veya şöleni. Dünyanın her ülkesinden seçilen sanatçılar Venedik'te geniş alanlarda eserlerini sergiliyor. Dünyanın her yanından Venedik şehrine gelen sanatseverler bu eserleri izliyor. Venedik Bienali'nde sergilenen eserleri ilgi gören sanatçılara dünyanın sanat merkezlerinin kapıları açılıyor. Tanınıyorlar. Ünleniyorlar. Bu hem sanatçılar için, hem de ülkeleri için bir kazanç oluyor.
Bu yılın bienali, 50'nci bienal. Bu bakımdan önemli. 15 Haziran'da başladı. 2 Kasım'a kadar devam edecek. Venedik şehrine her yıl gelen 30 milyon turistin büyük bölümü bienali izleyecek. Türkiye, Venedik Sanat Bienali'ne 1956, 1958, 1962 yıllarında DGS Akademisi'nin karma resim sergisi ile, 1990, 1993, 1997 ve 2001 yıllarında ise Beral Madra'nın küratörlüğünde, devletin ve özel sponsorların desteği ile katıldı. Bu katılımlar birçok sanatçımızın yurtdışında tanınmasına ve daha başka uluslararası sergilere davetine imkan hazırladı.
Bakanlık sponsor buldu
Devlet kuruluşlarının bu yıl, bu amaçla kullanabilecekleri paraları olmadığından Türk sanatçıların 50'nci Venedik Bienali'ne katılmaları mümkün olamayacak gibi görünürken, Dışişleri Bakanlığı Yurtdışı Tanıtma ve Kültür İşleri Genel Müdürü Büyükelçi Şule Soysal bu işi dert edindi. Özel sponsorlar buldu. Tofaş'ın ana sponsorluğunda, TOBB, Profilo, Aksoy, Petek, Bender, Cognis gibi kuruluşların desteği ile Türk sanatçılar için ilk defa, bienalin iki ana sergi mekanından biri olan Arsenal'de 300 M2'lik geniş ve bağımsız bir sergi mekanı kiralandı.
Venedik Bienali'nde bienal küratörünün sergileri yer alıyor. Ülkeler ise kendi pavyonlarında kendi küratörlerinin seçtikleri sanatçılarla temsil ediliyor. Küratör Francesco Bonami'nin sergisinde Hakan Gürsoytrak, küratör Carlos Basualdo'nun derlediği sergide Gülsün Karamustafa ile üç Türk sanatçının ortak yapıtı Oda Projesi yer alıyor.
Küratör Beral Madra'nın başkanlık yaptığı Uluslararası Eleştirmenler Derneği kurucu üyeleri Türkiye pavyonu için Nazif Topçuoğlu, Ergin Çavuşoğlu, Gül Ilgaz, Neriman Polat ile Nuri Bilge Ceylan'ın eserlerini seçti. Bu 5 sanatçımızın eserleri de Türkiye pavyonunda sergileniyor. Bonami'nin bu bienal için belirlediği tema, "Düşler ve Çelişkiler - İzleyicinin Diktası". Bienale katılan sanat eserleri, sanatçılar kasıma kadar sanat dünyasının vitrininde kalacak. Venedik Bienali'nin Türkiye gibi moda, tasarım ve sanat pazarına girme arayışında olan bir ülke için önemi büyük.
Bu tür etkinliklere başka ülkelerin sanatçıları özel kişi ve özel kurumların parasal desteği ile katılıyor. Bu tür parasal desteklere "sponsorluk" deniliyor. Bizim mevzuatımız sponsorluğu özendirmiyor, tersine engelliyor. Şimdilerde Dışişleri ile Kültür ve Turizm bakanlıkları sponsorluğu teşvik edecek mevzuat değişikliği üzerinde çalışıyor.
(Galeri Nev'in yöneticisi Haldun Dostoğlu bienali gezdi geldi. Bu yazının hazırlanmasına büyük katkıları oldu. Teşekkür ederim.)
