Ayşe Hanım Teyzem bu işe şaşırdı kaldı... Bir tepsi börek pişirdi. Daha börek ateşten inmeden devlet babaya 244 bin lira vergiyi peşin peşin, tıkır tıkır ödedi...
Ayşe Hanım Teyzem devlet babanın ondan nasıl vergi aldığının farkında değildi...
"- Evladım, ben faiz vergisi ödüyorum, çöp vergisi ödüyorum, ev vergisi ödüyorum... Daha ne ödeyeyim?.. İşte o kadar!.." diyordu...
Hafta sonunda birlikte alışverişe çıktık. Bakkal Coşkun'dan alışveriş ettik. Torbasını taşıdım... Ayşe Hanım Teyzem, bakkal Coşkun'a 12 milyon lira para ödedi. Fişini aldı.
"- Devlet sizden razı olsun... Kısa günün ödemesi... Devlet babaya nakit nakit 1 milyondan fazla vergi ödediniz teyzeciğim..." deyince, şaka ettiğimi sandı...
"- Vergi ödemek kim, ben kim?.. Vergiyi zenginler öder evladım... Ben vergi falan ödemiyorum ki... diyerek itiraz etti.
"- Ayşe Hanım Teyzeciğim... Burası Türkiye... Burada vergiyi zenginler değil, saf ve bakir halkımız farkında olmadan öder" dedi isem de, işin aslını anlayamadı... Sustum... Başka konulardan konuşarak evine gittik. Mutfağa girdik. Paketleri açtık... Ayşe Hanım Teyzem ocak üzerinde tepsi böreği yapmak için hazırlığa başladı...
Ben de ona, 12 milyon liralık erzak alırken, devlet babaya 1 milyon 180 bin lira vergiyi nasıl ödediğini anlattım.
Bakkal Coşkun'un kasa fişini gösterdim. Fişin bir yanında satın alınan malın ne olduğu, öbür yanında da ödenen fiyat yazılı. Ortada da "yüzde" (%) oranları sıralanmış. Örneğin % 8, örneğin % 15 gibi... Bu yüzde oranları, her mal için yapılan toplam ödemenin içindeki KDV (Katma Değer Vergisi) oranını gösteriyor.
Kasaya ödenen para, mal bedeli ile KDV toplamından oluşuyor. Bakkal günün sonunda, KDV (vergi) olarak ödenen paraları toplamdan çıkarıyor. Maliye'ye yatırıyor.
Bunları Ayşe Hanım Teyzeme anlattım. Gene anlamadı. "- Ben vergi falan ödemedim... Maliye'ye vergi yatırılacak ise onu bakkal Coşkun kendi cebinden yatırır" diyerek direndi...
Mecbur oldum cebimden hesap makinesini çıkarıp, hesap şeklini Ayşe Hanım Teyzeme anlatmaya... "- Bakınız teyzeciğim... Şu anda tepsi böreği hazırlıyorsunuz ya... Bu börek için peşin peşin ödediğiniz vergileri hesaplayalım... Ayçiçek yağına 3 milyon 755 bin lira ödemişsiniz... Bu paranın sadece 3 milyon 475 bin lirası ayçiçek yağı parası. Yüzde 8'den KDV (vergi) olarak 280 bin lira vergi ödemişsiniz.
Bir büyük kalıp beyaz peynire 1 milyon 250 bin lira ödemişsiniz. Yüzde 8 vergi var. Peynirin gerçek parası 1 milyon 157 bin 410 lira, o bir kalıp peynir için devlet baba sizden 92 bin 590 lira vergi almış. 6 adet yumurtaya 270 bin lira ödemişsiniz. Bunun 250 bin lirası yumurta parası, 20 bin lirası vergi. 3 yaprak yufkaya ödediğiniz 615 bin liranın 535 bin lirası yufka parası, 80 bin lirası vergi. Maydanozda yüzde 15 vergi var. İki demet maydanoza ödediğiniz 400 bin liranın 52 bin 175 lirası vergi... Topluyoruz... Şu tepsi böreğinin malzemesine ödediğiniz para 2 milyon 290 bin lira. Bir tepsi börek pişireceksiniz diyerek devlet babanın tepsi fırına girmeden sizden peşin peşin, nakit olarak tahsil ettiği vergi 244 bin 765 lira. Unutmayınız ayçiçek yağının tamamını kullanmadığından yağ için ödenen 280 bin liralık vergi bu hesaba dahil değil..."
Ayşe Hanım Teyzem bu hesaba şaşırdı kaldı... İnanamadı...
"- Evladım devlet baba benim üç kuruş emekli maaşıma mı göz dikti... Bir tepsi börek pişiriyorum diye peşin peşin benden nasıl 244 bin lira vergi alır?.." diyerek neşesini kaçırdı.
Fişin üzerinden gidip Ayşe Hanım Teyzem'in 12 milyon liralık alışverişte her mala ödediği vergileri teker teker hesapladım. 1 milyon 180 bin lira tuttu...
Listeyi yazının altında sayın okuyucularımın da bilgisine sunuyorum. Sayın okuyucularım da listeye bakarak her gün devlet babaya tıkır tıkır ne kadar vergi ödedikleri hakkında fikir sahibi olabilirler.
Yazara E-Posta: guras@milliyet.com.tr