Halkımız müjdeli haber bekliyor: İniş ne zaman duracak? Dibe ne zaman vuracağız da çıkış başlayacak?
Bu konularda rivayet muhtelif. Bazılarına göre iniş devam edecek... Ama bazı göstergeler “ümit verici”. Sayın okuyucularıma “ümit verici” göstergelerden söz edeceğim.
1- Tüketici Güven Endeksi yukarıya doğru kıvrıldı
Merkez Bankası, tüketicilere değişik sorular soruyor: Bugün için satın alma gücünüz nasıl? Yarın ne olacak? Genel ekonomik durumu nasıl değerlendiriyorsunuz? İş bulma olanakları ne durumda? Şimdilerde dayanıklı tüketim malı alır mısınız?
Bu soruların cevabına göre tüketicinin durumunu belirliyor.
100 üzerinden yapılan değerlemeye göre, Tüketici Güven Endeksi, 2008 Şubat ayında 87 iken, haziranda 75’e kadar düştü. Eylülde 80’e çıktıktan sonra aralıkta 68’e indi. Derken aralıktan bu yana düzelme eğilimine girdi. Yılbaşından beri yükseliyor. Şubatta 74 oldu.
2- Reel Kesim Güven Endeksi yükselişte Reel kesimin (üreticilerin, ticaret erbabının) durumunu ise TÜİK izliyor. Siparişler nasıl? Stoklar ne durumda? Üretim nasıl gidiyor? İç ve dış siparişler arttı mı? İstihdamda değişiklik var mı? şeklinde sorular soruluyor. Buna göre, Reel Kesim Güven Endeksi oluşturuluyor.
100 üzerinden yapılan değerlemelere göre, 2008 Ağustos ayında 94 olan endeks aralıkta 52’ye inmişti. Aralıktan bu yana yükselişe geçti, mart ayında 67 oldu.
3- Aylık kapasite kullanım oranları artıyor Bizde sanayide makineler yüzde 100 kapasiteyle çalışmıyor. Değişik nedenlerle en iyi zamanlarda yüzde 80 dolayında kapasiteyle faaliyet gösteriyor. 2008 başında aylık kapasite kullanım oranı 80 idi. 2009 Ocak ayında 63’e kadar düştü. Şubatta kapasite azalması durdu. Martta kapasite kullanımı az da olsa yukarıya çıkmaya başladı, 64 oldu.
4- CNBC-e Tüketici Endeksi’nde hızlı düzelme var CNBC-E televizyonu için uzmanlar gıda, giyim ve dayanıklı tüketim mallarındaki hareketi izleyerek bir endeks hazırlıyorlar. 2005 yılı 100 değeriyle hazırlanan bu endeks, 2008 yılının eylül ayında 167 iken, 2009 Ocak ayında 143’e gerilemişti. Şubatta 144 oldu. Martta 168 oldu. Tüketimde hızlı bir hareket görülüyor.
SonuçBu 4 göstergeye bakarak, “Artık kriz bitti. Her şey güllük gülistanlık...” denilemez. Ama bu göstergeler insana moral veriyor. Düzelmenin başladığı konusunda ümit ışıkları yakıyor.
Moralsiz, ümitsiz de yaşanmıyor.