Binek otomobillerin motor hacmi 1.600 cc.l ve daha az olanların KDV ve ÖTV oranları indirilince satış fiyatlarında değişik büyüklüklerde ucuzlama görüldü. İlk günlerdeki iyimserlik bir süre sonra kayboldu. Çünkü otomobil satın almak isteyenler otomobil bulamaz oldu. Derken otomobil fiyatlarında KDV ve ÖTV indirimini aşan fiyat artışları başladı.
Çok kimse neyin ne olduğunu anlayamadı. Bilenlere sordum, soruşturdum. En fazla merak edilen soruları cevaplamaya çalışacağım.
Stoklarda 150 bin otomobil biriktiği söyleniyordu. Bunlar üç günde bitti mi?
Hükümet KDV ve ÖTV indirimini ilan etmeden önce stoklarda 151 bin otomobil vardı.
Bunların sadece 69 bininin motor hacmi 1.600 cc.den ufak olan binek aracı idi. Daha büyük motor gücü olan 20 bin binek aracı ile birlikte stokların sadece 89 bini binek aracı idi. Stokların geri kalan kısmı 40 bin kamyonet, 11 bin kamyon, 6 bin minibüs 2 bin midibüs ve bin otobüsten oluşuyordu.
Açık anlatımıyla stoklarda bulunan ve vergi teşviği ile fiyatı ucuzlatılan binek otomobillerin sayısı 66 binden ibaret olduğundan, şimdilerde biz 150 bin aracın durumunu değil bunların durumunu tartışıyoruz...
İyi de... Vergi indirimi açıklanır açıklanmaz otomobil satın almak isteyenler bile otomobil bulamadı? Yoksa satıcılar ucuz otomobilleri sakladı mı?
Stokda bulunan, vergi indiriminden yararlanan, motor hacmı 1.600 cc.den küçük binek otomobillerinin 41 bini ithal (yabancı ülke yapımı), 29 bini yerli yapım otomobiller idi.
Bu 69 bin otomobil stoğu 50 den fazla marka ve modelde otomobilden oluşuyordu. Otomobil satın almak isteyenler “Bana şuradan bir otomobil ver... Tipi, markası, fiyatı ne olur ise olsun” diyerek otomobil satın almıyor ki... Tüketicinin kendine göre bir tercihi var. Tüketicilerin her birinin satın almak istediği marka, model ve tiplerden stoklarda farklı sayıda otomobil vardı. Bu nedenle belki önce davrananlar aradığını buldu ama, her arayan aradığını bulamadı.
Stoklar tükendi mi?
Stoklarda bulunan motor gücü 1.600 cc.den küçük binek otomobilleri tükendi ama, vergi indiriminden yararlanamayan diğer araçlarda özellikle ağır ticari araçlarda önemli azalma olmadı. Vergi indiriminden yararlanamayan 20 bin (motor hacmi 1.600 cc.den büyük) binek otomobillerin pek azı satıldı. Hafif ticari araç diye adlandırılan ve bizim ülkede pek ilgi gören hafif ticari araç stoğunda (Doublo tipi kapalı kasalı kamyonet) hareket sınırlı kaldı. Minibüs, midibüs, otobüs parasında hareket başlamadı.
Martta kaç otomobil satıldı?
ODD tarafından yayınlanan bilgilere göre, martta 14 bin ticari araç, 40 bin binek otomobil satıldı. Satılan binek otomobillerinin 10 bini yerli,30 bini ithal otomobil.
Marka olarak Hyundai 4.993, Renault 4.342, Toyota 3.969, Ford 3.806, Volkswagen 3.641, Opel 3.057, Fiat 2.584, Citroen 1.044 otomobil sattı.
KDV, ÖTV indirimi 3 ay devam edecek. Fiyatlar neden artıyor?
Stokdaki otomobiller 1 dolar 1.20 TL’ye satılırken üretilen veya ithal edilen otomobiller idi. Bunlar tükendi. Yenileri üretilecek veya ithal edilecek. Şimdilerde 1 dolar 1.60 TL. Başka anlatım ile dolar fiyatı yüzde 33 arttı. Şimdilik otomobil üreticileri ve ithalatçıları dolar fiyatındaki artışı tam olarak otomobil fiyatlarına bindiremiyor. Yavaş yavaş bindirmeye başladılar.
Her hafta olmasa da her iki haftada bir veya her ay otomobil fiyatları artacak. Maliyet arttığı için artacak. Kimse zararına üretim veya zararına ithalat yapamaz. KDV indirimi kalkınca fiyatlara vergi farkı da binecek.
