İhracatımızın düşük rakamlarda seyrettiği dönemlerde işçi dövizi önemli bir döviz kaynağı idi. İhracat rakamı artarken işçi dövizi girişi gerileyince, işçi dövizinin döviz dengesi bakımından önemi giderek azaldı.Almanyaya işçi hareketinin başladığı 1976 yılında işçi dövizi ihracat dövizinin yüzde 50si dolayında idi. 1980de bu pay yüzde 58e tırmandı. 1990da işçi dövizi girişinin ihracat dövizi girişi yanındaki büyüklüğü gene de yüzde 25 gibi önemli oranda idi. 2002de 11 aylık döneminde ise işçi dövizi, ihracat dövizinin sadece yüzde 5i büyüklüğüne geriledi. İşçi dövizi girişindeki gerilemenin değişik nedenleri var: Yurtdışına artık eskisi gibi işçi gidemiyor. Avrupa ülkeleri Türk işçisi kabul etmiyor. Müteahhitlerimiz eskisi kadar yurtdışında iş alamıyor. Müteahhitlerimiz istedikleri kadar Türk işçisi çalıştıramıyor. İş yaptıkları ülkeler kendi işçilerini çalıştırma mecburiyeti koyuyor.Daha önce giden işçilerimizden yurtdışında kalanlar yerleşik düzene geçti. Ailelerini yanlarına getirdi. Bu nedenle Türkiyeye para göndermiyorlar.İşçilerimizin bulundukları ülkelerde vergi mevzuatı ve kara para mevzuatı Türkiyeye para göndermeyi kısıtlıyor. Yurtdışındaki işçilerimiz geçen yılın ilk 11 ayında Türkiyeye 1.8 milyar dolar döviz gönderdi. Halbuki 2001de 2.5 milyar dolar döviz göndermişlerdi. İşçi dövizi girişi sadece geçtiğimiz yıl gerilemedi, uzun süredir düşüş var. 1998de işçi dövizi girişi 5.3 milyar dolardı 2001de 2.7 milyar dolar olarak gerçekleşti. İşçi dövizi girişleri gündeme geldiğinde ardından yurtdışındaki işçilerimizin tasarrufları üzerinde spekülasyon başlar. Yurtdışındaki Türklerin 30 milyar dolar, hayır hayır 60 milyar dolar gibi astronomik rakamlara ulaşan paralarının yabancı bankalarda yattığı ve de Türkiyeye dönüş beklediği söylenir. Önce bu rakamların abartılı olduğunun, sonra da bu tür tasarrufların Türkiyeye getirilmesinin imkansızlığının kabulü gerekir.Türkiyede oturarak, döviz bittikçe ve de kaynak tükendikçe yurtdışındaki işçi emeklilerinin ve işçilerin tasarruf ve gelirleri üzerinde hayal kurmaktan, hesap yapmaktan vazgeçmenin zamanı gelmiştir.Türkiye dışa açıldıkça, daha çok Türk başka ülkelerde çalışmaya ve yaşamaya başladıkça tabi ki yurtdışındaki Türklerin ülkeye gönderecekleri döviz de artacaktır ama, bu döviz bizim ne döviz açığımızı ve ne de kaynak açığımızı kapatabilecek büyüklükte olacaktır. İşte bu tabloda işçi dövizi giderek azalıyor. Gerçekçi olursak bu azalışın süreceğini kabul etmemiz gerekecek. 1998 5.3561999 4.5292000 4.5602001 2.78411 aylık2001 2.5432002 1.801 İşçi döviz girişleri (milyon dolar) guras@milliyet.com.tr
