Olayların içinden Cari fiyatla belirlenen GSMH rakamı dolar fiyatına bölününce dolar olarak milli gelir (GSMH) rakamı elde edilir. Dolar olarak milli gelirimiz 2006 yılında 399.6 milyar dolardır. Cari fiyatla GSMH (milli gelir) rakamı dolara dönüştürülürken sonucu, yıl ortalaması dolar fiyatı belirler. Eğer dolar fiyatı düşük ise dolarla hesaplanacak milli gelir rakamı büyür. Dolar fiyatı yüksekse dolarla bulunacak milli gelir rakamı ufalır.2006 yılında 399.6 milyar dolar olarak hesaplanan GSMH rakamı yıl ortalaması nüfus sayısına bölününce kişi başı milli gelir rakamının 5.477 dolar olduğu ortaya çıkar. Her yıl nüfus 1 milyon kişiye yakın artıyor. Açık anlatımıyla GSMH'yi her yıl daha fazla insan paylaşıyor. İşte bu nedenle kişi başına GSMH'den düşen pay azalıyor. İşte bu nedenle her yıl kişi başı GSMH artışı rakamı, GSMH artışı rakamının altında kalıyor. 2006 yılında milli gelirimiz (GSMH) cari fiyatla 575.7 milyar YTL, yıl ortası dolar fiyatı 1.44 YTL idi. 2006 yılında GSMH yüzde 6.0 büyürken kişi başı milli gelir yüzde 4.6 büyüdü. Çünkü bir yıl önce 72.0 milyon olan nüfus 2006 yılında 72.9 milyona yükseldi.2006 yılında ortalama dolar fiyatı 1.44 YTL yerine 1.74 YTL olsaydı, GSMH rakamı 302.2 milyar dolara, kişi başı GSMH rakamı 4.141 dolara düşecekti.Veya dolar fiyatı 1.24 YTL olsaydı, GSMH rakamı 464.3 milyar dolar, kişi başı gelir 6.363 dolar olarak hesaplanacaktı.Görülüyor ki, dolar olarak ifade edilen GSMH ve kişi başı GSMH rakamları büyümeye bağlı değil, tamamen dolar fiyatına bağlı.Örneğin dolarla GSMH artışı 2005 yılında yüzde 20.5 oranında, 2006 yılında yüzde 10.8 oranında. Halbuki sabit fiyatla ekonomi 2005 yılında yüzde 7.6 oranında, 2006 yılında yüzde 6.0 oranında büyüdü. Dolar fiyatı yanıltıcı oluyor 2002 yılından bu yana sabit fiyatla milli gelirimiz yüzde 32.6 oranında, kişi başı milli gelirimiz sabit fiyatla yüzde 26.6 oranında arttı.Kişi başı GSMH 2002'de 100 iken 2006'da 126.6 oldu.Halbuki dolar olarak 2002'den 2006'ya yüzde 120.9 oranında büyüdük. Kişi başı gelir dolar hesabıyla 100 iken 210.8 oldu. 2.598 dolardan 5.477 dolara yükseldi.İşte, kısa sürede 10 bin dolara çıkması, 2 katı olması beklenen kişi başı GSMH rakamı budur.Kişi başı gerçek GSMH artışı sabit fiyatla GSMH rakamından izlenir. Her yıl düzenli olarak yüzde 7 büyüyebilsek, 10 yıl sonra GSMH rakamını sabit fiyatla ikiye katlayabiliriz. Geliniz görünüz ki, nüfus artışı nedeniyle kişi başı milli gelir rakamımızı katlamak 14 yılı gerektirir.Fakat dolar fiyatı artmaz, gerilerse, örneğin 1 dolar 1 YTL olursa, 2 yıl sonra da kişi başı gelir rakamında 10 bin doları yakalarız.Açık anlatımıyla, kişi başı 10 bin dolar GSMH hedefine ulaşmak ekonominin büyümesine değil, dolar fiyatına bağlıdır. Sabit fiyat gerçeği gösteriyor 1987 sabit fiyatlarıyla kişi başı gelir Artış Dolar olarak kişi başı gelir Artış2002 1.670 6.4 2.598 22.42003 1.741 4.2 3.383 30.22004 1.884 8.2 4.172 23.32005 2.021 7.2 5.008 20.02006 2.115 4.6 5.477 9.4Artış % 26.6 % 110.8 Dolar olarak ve 1987 sabit fiyatlarıyla kişi başı milli gelir Yarın: Satın alma gücü paritesi ile kişi başı milli gelir 8.954 dolar guras@milliyet.com.tr
