Devlet üniversitelerinde rektör adayları üniversite öğretim elemanlarının oylarıyla belirleniyor. YÖK belirlenen adaylar arasında sıralama yapıyor. Daha sonra da Cumhurbaşkanı, YÖK’ün sıralamasına bakmadan istediğini seçiyor.
Vakıf üniversitelerinde ise rektörü mütevelli heyet seçiyor. Mütevelli heyet üniversiteyi kuran, yaşatan, üniversiteye maddi kaynak sağlayan vakfın temsilcilerinden oluşuyor. Vakıf üniversitelerinin önde gelenleri arasında yer alan ikisinin, Koç ve Sabancı’nın mütevelli heyetleri yeni rektörleri belirledi.
Devlet üniversitelerinde rektör belirlendiğinde genelde tartışmalardan kıyamet kopuyor. Çünkü son zamanlarda rektörler akademik ve idari yeterliliklerinin ötesinde iktidara yakınlık-uzaklık ölçüleriyle değerlendiriliyor.
Rektörü mütevelliler belirliyor
Vakıf üniversitelerinde rektörden beklenen ise üniversiteler arası yarışta üniversitenin eğitim, öğretim, yayın, araştırma faaliyetleri açısından öne çıkarılması. Rektörlerin akademik konulardaki başarıları, idari yetenekleri, takım kurma becerileri, uluslararası akademik çevrelerdeki ünü dikkate alınıyor.
Koç Üniversitesi’nde Taner Şahinbaş (1991-1993) ve Seha Tiniç’den (1993-2001) sonra rektörlük sorumluluğunu üstlenen Atilla Aşkar (2001-2009) daha önce ABD’de Princeton ve Brown’da öğretim üyeliği yapan bir ünlü bir matematikçidir. Koç Üniversitesi’nde rektörler dört yıl için görevlendiriliyor. En fazla iki dönem görev yapıyor.
Mütevelli Heyet Başkan Yardımcısı Ömer Koç başkanlığındaki rektör belirleme komitesi, 2009 yılından sonraki dört yıl için Ümran İnan’ı (1950) rektör olarak seçti. Prof. Dr. Ümran İnan, ABD’deki Stanford Üniversitesi’nde Elektronik Mühendisliği Bölümü’nün başında bulunmuş, uzay ve telekomünikasyon konularında uluslararası bilim çevrelerinde ün yapmış bir elektrik-elektronik hocasıdır.
Koç’a İnan- Sabancı’ya Berker
Koç Üniversitesi, 150 bin metrekarelik kapalı alanda faaliyet gösteriyor. Vakıf bugüne kadar üniversite için 550 milyon dolar harcama yaptı. 3 bin 945 öğrencisi, 345 öğretim üyesi var. Lisans ve lisans üstü programlarından 4 bin 865 mezun verdi. 1884 öğrencilik yurt kapasitesi var. 900 yataklı yeni yurtlar önümüzdeki yıl hizmete girecek
Sabancı Üniversitesi’nin kuruluşundan bu yana rektörlüğünü yapan, üniversiteyi bugünkü çizgiye taşıyan Prof. Dr. Tosun Terzioğlu (1942) bu dönem görevinden ayrılıyor. Prof. Dr. Tosun Terzioğlu ABD’de Michigan Üniversitesi’nde öğretim üyeliği ve TÜBİTAK başkanlığı yapmış ünlü bir matematikçidir.
Güler Sabancı Başkanlığındaki Sabancı Üniversitesi Mütevelli heyeti yeni rektör olarak Nihat Berker’i (1949) seçti. Prof. Dr. Nihat Berker de ABD’de ünlü MIT Üniversitesi’nde öğretim üyeliği yaptıktan sonra, Türkiye’de İTÜ ve Koç Üniversiteleri’nde fizik ve istatistiksel mekanik dersleri verdi. Uluslararası bilim çevrelerinde tanınan bir bilim adamı. Yaz aylarında fiziğe meraklı lise ve lisans öğrencileri için yoğun kurslar düzenliyor.
Sabancı Üniversitesi’nde 168 bin metrekarelik kapalı alanda tam ve yarı zamanlı 324 öğretim üyesi 3.639 öğrenciye eğitim veriyor. 2 bin 400 öğrencilik yurt kapasitesi var. Lisans ve lisansüstü programlarından 2 bin 626 mezun verdi. Vakıftan üniversite için bugüne kadar 700 milyon dolar harcama yapıldı.
Vakıf üniversitesi büyük parasal destekle “gerçek bir üniversite” olabiliyor. Rektörün ve öğretim üyelerinin kalitesi de çok önemli.
