Bugünlerde hükümet: ( 1) Orta Vadeli Çerçeve Program (2) Orta Vadeli Mali Plan adında 2 önemli çalışmayı tamamlayarak açıklayacak.
Bu program ve plan belgelerinde krizden çıkış yolunda ülkenin kaynaklar-harcamalar dengesi ve önümüzdeki 3 yılın büyüme hedefleri belirlenecek. Bütçenin gelir gider dengesi kurulacak. Bu program ve planın hazırlanması ve bu ay içinde açıklanması kanuni bir mecburiyet.
(1) Çok yıllı bütçe hazırlık süreci Bakanlar Kurulu’nun temel ekonomik büyüklükleri içeren Orta Vadeli Programı kabul etmesiyle başlar. Bu kanun gereğince hazırlanan Orta Vadeli Program kabul edildikten sonra haziran ayı içinde Resmi Gazete’de yayımlanır.
(2) Çok yıllı bütçe hazırlık sürecini yönlendiren ikinci önemli belge ise, Yüksek Planlama Kurulu tarafından karara bağlanan Orta Vadeli Mali Plan’dır. Bu planı Maliye Bakanlığı hazırlar.
Plan, Yüksek Planlama Kurulu tarafından haziran ayında karara bağlanır. Ve Resmi Gazete’de yayımlanır. Bunlar 2003’den bu yana her yıl yapıla gelen çalışmalardır.
Keyiften değil...
2003 sonunda “5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu” yürürlüğe girdi.
Bu kanunun amacı, “kalkınma planları ve programlarda yer alan politika ve hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılmasını, hesap verebilirliği ve mali saydamlığı sağlamak üzere, kamu mali yönetiminin yapısını ve işleyişini, kamu bütçelerinin hazırlanmasını, uygulanmasını, tüm mali işlemlerin muhasebeleştirilmesini, raporlanmasını ve mali kontrolü düzenlemektir.”
Aslında bu kanun IMF’nin ve AB’nin “reform kanunları” listesinde yer alan kanunlardan biridir. Kamu gelir ve giderleri konusunda disiplin sağlamayı amaçlar.
Kanunda kamu gelirlerinin nasıl toplanacağı, nasıl harcanacağı, bütçelerin nasıl hazırlanacağı, bütçe hazırlamada ve uygulamada izlenecek usuller, kamu gelir ve giderlerinin nasıl denetleneceği ilkelere bağlanmıştır.
Süre bu ay doluyor
Kanunda her yıl bütçelerin nasıl hazırlanacağının gösterildiği bölümde “Orta Vadeli Program, Mali Plan ve Bütçe Hazırlama Rehberi” başlığı altında yer alan 16’ncı maddede şunlar yazılıdır:
“Merkezi yönetim bütçesinin hazırlanma süreci, Bakanlar Kurulu’nun mayıs ayının sonuna kadar toplanarak kalkınma planları, stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şekilde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nca hazırlanan Orta Vadeli Programı kabul etmesiyle başlar. Orta Vadeli Program, aynı süre içinde Resmi Gazete’de yayımlanır. “
Geçen yıl Bakanlar Kurulu tarafından onaylanan “Orta Vadeli Program 2009-2011”, Resmi Gazete’de 28 Haziran 2008’de yayımlanmıştı. Bu program çerçevesinde hazırlanan “Orta Vadeli Mali Plan 2009-2011” ise 8 Temmuz 2008’de Resmi Gazete’de yayımlandı.
Bu iki uygulama hükümetin gelecek 3 yıl için ekonomiyi nasıl gördüğünü, hedeflerini ortaya koyan çok önemli belgelerdir.
2010-2012 yıllarını kapsayacak Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plan çalışmaları önümüzdeki günlerde açıklanınca, hükümetin kriz sonrası dönemi nasıl gördüğünü, temel hedefleri ve kriz sonrası ekonomide dengeleri kurmak için neler yapılacağını öğrenebileceğiz.
