Haber ajansları, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün’ün Yozgat’taki 10. Sanayi ve Ticaret Fuarı’nda yaptığı konuşmada, Çin’in Sincan bölgesindeki olayları protesto etmek amacıyla “Çin mallarının boykot edilmesini” istediğini bildirdi.
Bu haberin üzerinden çok geçmeden Sanayi Bakanlığı Basın Müşaviri Devlet Arık, Reuters Haber Ajansı’na bir açıklama yaptı, ”Bakanın sözleri bakanlık ya da hükümet görüşü değildir. Ergün’ün kişisel düşüncelerini ifade ediyor” dedi.
- Sanayi Bakanı’nın “bakanlık sorumluluğunu taşır ve de bakan olarak konuşma yaparken “kişisel düşüncelerini” dile getirme lüksü olamaz.
- Bir bakanın hükümet tarafından belirlenmiş bir politika yokken, hükümeti ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni bağlayacak, dış politikayı etkileyecek sözler söylemesi yanlıştır.
- Bir bakan konuştuktan sonra, o bakanın basın müşavirinin, bakanın hatasını düzeltmek arayışıyla da olsa, bir yabancı haber ajansına, bakanın söylediklerinin bakanlığın ve hükümetin görüşü olmadığını açıklamak zorunda kalması, “devlet ciddiyetiyle bağlaşmaz.”
Şanssız bir zamanlama
Sincan olayları “ters bir dönemde” ortaya çıktı.
- Cumhurbaşkanı, Çin’e bir gezi yaptı. Gezi ekonomi ağırlıklıydı. Çok sayıda işadamı Cumhurbaşkanı’yla birlikte Çin’e gitti.
- İstanbul’da 7 Temmuz’da Türk-Çin İş Forumu toplandı. Toplantıya Çin’den 23 firmanın temsilcisi katıldı. Türkler mal satamadılar, ama Çin’den 56 milyon dolarlık mal almak için 6 ayrı kontrat imzaladılar.
Türkiye-Çin ticaret ilişkilerinde, hemen her ülke gibi Türkiye de satıcı olmaktan çok alıcı durumunda.
- 2008 yılının tümünde Çin’den 15.6 milyar dolarlık mal satın aldık. Toplam ithalatımızda Çin mallarının payı yüzde 7.8’dir. İthalat yaptığımız ülkeler arasında Çin 3’üncü sıradadır.
Aynı yıl ihracatımızda Çin 29’uncu sıradadır. İhracatımızdaki payı yüzde 1.1’dir. Yıllık ihracatımız 1.4 milyar dolardır.
- 2009 yılının ilk 5 ayında Çin ithalatta 3’üncü sıradaki yerini korudu. Toplam ithalatımızdaki payı yüzde 8.9’a yükseldi. 8.9 milyar dolarlık ithalat yaptık.
Boykot işlemez
İhracatta ise Çin 2009 yılının ilk 5 ayında 17’nci sırada yer aldı. Beş ayda 819 milyon dolarlık mal sattık.
Tabii ki ihracat pazarı olarak Çin bizim için önemli. Yeni yeni bu büyük pazara giriyoruz. Ama ithalat için çok daha önemli. Çünkü, Çin’den ucuz ithalat yapıyoruz. Sadece tüketim malları ithal etmiyoruz. Asıl önemlisi yatırım malları, makine ve teçhizat ithalatı. Özellikle enerji santralları için gerekli makine ve teçhizatı Çin’den satın alıyoruz.
Günümüzde bizim insanlarımız bırakınız siyasi nedenleri, dini nedenlerle bile bir ülke malını boykot etmiyorlar. Bundan önce(İsrail, İtalyan, Fransız malları için) benzer boykot çağrıları oldu. Netice vermedi.
Sanayi Bakanı’nın çağrısıyla Çin mallarına boykot uygulanması hayaldir. Ne var ki, hükümetin bir bakanının hele hele Sanayi ve Ticaret Bakanı’nın böyle bir boykot çağrısını yapması yanlıştır.
