Olayların içinden Avrupa kıtasında sadece Türkiye ve İspanya'da muz üretiliyor.Muz, Türkiye'ye süs bitkisi olarak 1925 yılında girdi. Muz bitkisini Türkiye'ye ilk getiren kişinin Anamur'da yaşayan Hacı Mola olduğu ve muz ağacını İskenderiye veya Halep'ten getirterek süs bitkisi olarak evinin bahçesine diktiği biliniyor.Anamur'da bahçelere yayılan muz bitkisinin ürünleri 1940'lı yıllardan sonra ilgi görmeye başladı.Önceleri açık havada yetiştirilen muz, şimdilerde seraya girdi. Bugün sofralara gelen yerli muzun yüzde 95'i seralarda yetiştiriliyor.Yerli muzun tamamı Anamur muzu olarak adlandırılıyor ama, muz sadece Anamur'da değil, Bozyazı, Gazipaşa ve Alanya'da da yetiştiriliyor. Anamur'da yetiştirilen muzun yaklaşık 100 bin ton olduğu tahmin ediliyor. Yılda yaklaşık 300 bin ton muz tüketiyoruz. Yaklaşık 160 bin ton muzu içeride üretiyoruz. Anamur'un tarım arazisi 217 bin dekar. Bunun 17 bin dekarındaki seralarda muz yetiştiriliyor. 16 bin dekar arazide de çilek üretimi var. Yılda 55 bin ton çilek üretiliyor.Muz seraları yaklaşık 5 dönüm büyüklüğünde. Ailelerin ortalama 15 dönümlük seraları var. 5 dönümlük bir muz serası arsasıyla birlikte yaklaşık 300 bin YTL yatırım gerektiriyor. Günümüzde muz fideleri doku kültürüyle yetiştiriliyor. Adana'da Tekfen'in sahip olduğu doku kültürüyle fide üreten tesisten alınan fidenin tanesi yaklaşık 5 YTL dolayında. Bir de fide 5-6 ay sonra ürün verir hale geliyor. Ve bir fideden yaklaşık 40-50 kg muz elde ediliyor.İlçe tarım teşkilatı, Anamur'da muz üretiminin geliştirilmesi ve kalitesinin yükseltilmesi için çaba gösteriyor. Yanlış gübrelemeden muzun çatlama sorununa çözüm getirildi. Sarartma ve ambalajlamada iyileştirmeler yapıldı. Çilek yanında muzun da içinde kimyasal kalıntı kontrolü yapılıyor. Serada yetiştiriyoruz Bu yıl üretici, muzun kilosunu serada 1.2 YTL'den sattı. Üreticiler son 5 yıldır girdi fiyatlarındaki artışa karşın muz fiyatlarının artmadığını ve giderek muzun getirisinin maliyeti karşılayamaz çizgiye geldiğini söylüyor.Muz fiyatını ithal muzun fiyatı belirliyor. İthal muz serada değil, Afrika ve Güney Amerika'da muz plantasyonlarında yetiştiriliyor. Ve de dünyada muz üretimi ve ticareti uluslararası büyük dev kuruluşların elinde.Yerli muzun korunması için ithal muzda yüzde 145.8 oranında koruma var. İthal muzun fiyatı gümrükte ortalama 40 cent olarak beyan edildiğinden, gümrüklü ithal muzun gümrük çıkışı yaklaşık 0.8 YTL gibi bir rakama ulaşmaktadır. İthal muzun kilosu tüketiciye 2 YTL'ye satılınca, yerli muz fiyatı da bu rakam dolayında oluşmaktadır.İthal muz üzerindeki gümrük yükünün zamanla aşağıya çekilmesi, yerli muz üretimi için yatırım yapanları daha zor duruma sürükleyecektir. Şu bir gerçektir ki, muzun ithalini yasaklama imkânı yok. Muzun gümrük korumasını mevcut çizgide tutmanın da imkânı yok. Özetle, muz üreticilerimizin dünyanın dev muz üreticileri ve satıcıları karşısında ayakta kalmaları çok zor. guras@milliyet.com.tr Üretici mutsuz
