Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yorum AB-Türkiye ilişkilerinde uzunca bir durgunluk döneminden sonra şimdi oldukça hareketli bir sezon başlıyor.Avrupa Parlamentosu, Türkiye ile ilgili karar tasarısını hazırladı. Önümüzdeki günlerde bu metin üzerindeki tartışmalar, AB Komisyonu'nun kasım ayında yayımlayacağı İlerleme Raporu'nu da etkileyecek.Komisyon, Türkiye'nin özellikle siyasal reformlar üzerinde ne yapacağını merakla bekliyor. Tam şu sırada yeni seçilen Meclis'in tatile girmiş olması, ters bir rastlantı...Bu arada Türkiye'nin AB üyeliği meselesi, temaslarını sıklaştıran Avrupa liderlerinin de gündeminde. Önceki gün Sarkozy-Merkel buluşmasında, ele alınan konulardan biri de bu idi. Sarkozy her ne kadar Türkiye'nin tam üyeliğine karşı çıkmaya devam ediyorsa da, bir nebze esneklik belirtileri de gösteriyor. En azından şimdilik müzakere sürecinin devamını onaylıyor.Bu bağlamda Sarkozy-Merkel zirvesinden ilginç bir karar da çıktı: O da, bir "akil adamlar komisyonu"nun kurulmasıyla ilgili. Buna göre, Türkiye-AB ilişkilerinin geleceği konusunda uzman kişilerden oluşan bir komite, Türkiye-AB ilişkilerinin geleceği konusunu inceleyip tespit ve tavsiyelerini bir raporla açıklayacak... SICAK bir yazdan sonra, şimdi herkes işinin başında... Ankara'da seçim faslı bitti, yeni hükümet kuruldu, yeni Cumhurbaşkanı da Çankaya'daki koltuğuna oturdu... Brüksel'de yaz tatilinden dönen AB diplomatları ve bürokratları, yeniden yoğun çalışma temposuna girdiler... Aslında, Türkiye-AB ilişkileri konusunda faal olan bir "akil adamlar" grubu var. Adı "Bağımsız Türkiye Komisyonu".Avrupa'nın önde gelen eski devlet adamlarının oluşturduğu bu komisyon 2004'te kurulmuş ve tarafsız, sağduyulu bir rapor da yayımlamıştı. Yüz binden fazla insanın internetten okuduğu bu rapor, Türkiye'nin AB üyeliğini, akılcı argümanlar öne sürerek destekliyor.Basında "akil adamlar" diye nitelendirilen bu seçkin siyasetçiler Türkiye-AB ilişkilerindeki bu kritik noktada, yeniden devreye girmek ihtiyacını hissettiler. Dün Ankara'da üst düzey temaslarda bulunan Komisyon'un niyeti, gerek Brüksel'e, gerekse de Ankara'ya yol gösterecek yeni bir rapor hazırlamak.Önceki akşam İstanbul'da bir grup Türk yazar, akademisyen ve işadamıyla buluşan Komisyon üyeleri, yaptıkları konuşmalarda, bir dizi "dost nasihati"nde de bulundular. Bu tavsiyelerden biri şu: Türkiye, AB ile müzakere sürecinde, zaman zaman karşısına çıkacak zorluklardan ve engellerden yılmamalı, yoluna sebatla devam etmeli. Bu bağlamda Polonya ve İspanya'nın eski dışişleri bakanları B. Gerremek ve M. O. Aguirre, kendi ülkelerinin üyelik sürecinde çektikleri sıkıntıları anlattılar ve şu öğüdü verdiler: "Sakın kendinizi aşağılanmış hissetmeyin. Kararlı davranırsanız, sonuca varırsınız"... Diğer bir tavsiye de şu: AB'nin mevzuatına ve kurallarına uymak şart. Türkiye reformlar alanında bir hayli yol kat etti, ama daha alması gereken epey mesafe var. Bu yasal düzenlemeleri gecikmeden yapmalı. (Konuşmacılar özellikle TCK'nın 301. maddesi üzerinde durdular). Sarkozy'nin Türkiye karşıtı tavrı üzerinde de aynı sabır ve sebat tavsiyelerini duyduk. Fransız liderini yakından tanıyan Gerremek'e göre, Sarkozy'nin bu görüşü, ideolojik değil, daha çok politiktir. Dolayısıyla Sarkozy zamanla daha pragmatik davranabilir ve yumuşayabilir. Bu arada Türkiye'nin Fransız kamuoyunu etkileyecek argümanları (özellikle ekonomik alanda) kullanmasında yarar vardır... Dost nasihati Komisyon üyeleri, Türkiye'de demokratik ve laik rejimin geleceği konusunda iyimserler.Hollanda eski Dışişleri Bakanı ve AB Komisyonu eski Başkanı Hans van den Broek, Türkiye'nin dinle laikliği bağdaştıran örnek bir ülke olduğunu ve bunun da AB için ayrı bir önem taşıdığını söylüyor.Finlandiya eski Cumhurbaşkanı Martti Ahtisaari de bugünkü iktidarın reformlar ve AB üyeliği konusunda kararlılığından şüphe duyulmadığını belirtiyor...Sarkozy-Merkel zirvesine dönersek, iki liderin yeni "akil adam" arayışına çıkmasına gerek var mı? Avrupa'nın önde gelen "bilgeleri"nin oluşturduğu, mevcut "bağımsız Komisyonu" dinlesinler yeter... skohen@milliyet.com.tr Yenisine ne gerek?