Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


ABD'nin 11 Eylül'den sonra terörizme karşı açtığı savaş, dünyanın bir numaralı süper - gücü olarak etkinliğini dünyanın dört bucağına yayma olanağını daha da artırdı.
ABD Afganistan'daki başarılı müdahalesinin ardından şimdi askeri varlığını Kırgızistan'dan Filipinler'e ve Somali'ye kadar uzanan geniş bir coğrafyada hissettiriyor.
Bu çerçevede son açılan "cephe", komşumuz Gürcistan.
Hafta içinde ABD, şimdiye kadar Rusya'nın "arka bahçesi" sayılan bu ülkeye askeri personel ve malzeme sevk etmeye başladı.
Amaç: Afganistan'dan kaçan "El Kaide" mensuplarını ve onlarla işbirliği yaptığı söylenen Çeçen militanlarını yakalamak veya yok etmek. Ancak Amerikan yetkilileri bu "misyonu" Gürcistan'a gönderilen az sayıdaki (200 kadar) ABD askerleri tarafından değil, doğrudan Gürcistan güçleri tarafından gerçekleştirileceğini söylüyorlar.
Amerikalılar özel güçlerin yetiştirilmesinde ve gerekli silahlar ve araçlarla donatılmasında bir nevi "taşeron" olarak çalışacak. Yani terörizme karşı mücadeleyi Gürcüler yürütecek, ama Amerikalılar da "arka koltuk"tan bu savaşı yönlendirecek...
* * *
GÜRCİSTAN'ın kapılarını Amerikan askerlerine açmasının nedeni ne?
Cumhurbaşkanı Şevardnadze'nin bir süredir ülkenin Rus sınırına yakın Pankisi Gorge bölgesindeki durum nedeni ile başı dertte. Merkezi hükümet (Abazya bölgesinde olduğu gibi), buralara hakim olamıyor. Pankisi Gorge'de Çeçen militanları (ayrıca başka ülkelerden gelen silahlı gruplar) üslenmiş vaziyette. Burası zaman zaman Çeçenistan'a karşı bir sıçrama tahtası olarak kullanılıyor. Bölgeyi gezen "Le Monde" muhabirinin hafta içinde yayımlanan röportajında, bölgenin bu güçler tarafından nasıl bir üs haline dönüştürüldüğü, etraflıca açıklanıyor.
Rusya iki yıl önce bu bölgeyi "teröristlerden temizlemek" için Şevardnadze'nin onayını istemişti. Moskova'dan bağımsız hareket etmek isteyen (ve ülkedeki Rus askeri varlığına son vermek için çabalayan) Gürcistan - ABD'nin de desteği ile - o zaman buna "hayır" demişti.
Şimdi Tiflis, Washington'a bu olanağı tanıyor. Ve böylece merkezi hükümetin Pankisi Gorge bölgesini yeniden kontrol edebileceğine ve terör odaklarının yok edilebileceğine inanıyor. Tabii bu arada Şevardnadze, ülke sorunlarının çözümü için Washington'un maddi - manevi desteğine bel bağlamış durumda...
* * *
ASIL ilginç olan, Rusya'nın bu konuda aldığı tavırdır.
Moskova başta ABD'nin terörizmle mücadele gerekçesi ile Gürcistan'a asker göndermesinden rahatsız oldu. Rus Dışişleri Bakanı İvanov daha önceki gün bu konudaki tedirginliğini açıkça dile getirdi. Ne de olsa Rusya, kendi "etkinlik alanı" içinde saydığı bir ülkenin, birdenbire "ABD nüfuzu" altına girmesini hoş karşılayacak değil ya?
Dün ise Başkan Putin, Şevardnadze ile Almati'deki görüşmesinden sonra, ABD'nin Gürcistan'a asker göndermesinde sakınca görmediğini, Tiflis'in güvenlik ve terörizmle mücadele alanında başka ülkelerle işbirliği yapmakta serbest olduğunu söyledi.
Evet, Rusya bir yandan Amerikalıların burnunun dibindeki bir ülkede askeri varlık göstermesinden huzursuz; ama öte yandan, Çeçenistan'a sızan militanların üslendiği Pankisi Gorge'nin kontrol altına alınmasından da memnun. Bir bakıma, kendi isteyip de başaramadığını şimdi Amerikalılar yapmış olacak.
Dünya nereden nereye geldi: ABD Rusya'nın arka bahçesinde üslenecek, Moskova da bunda sakınca görmeyecek! Hatta Bush ile Putin terörizmle mücadelede aynı safta yer alacak... Eski dünya dengelerine elveda!..