CUMARTESİ günkü yazımızda, Irak’a karşı olası bir ABD askeri harekatı konusunda "gün geçmiyor ki Washington’dan veya Londra’dan yeni bir haber gelmesin" demiştik. Nitekim bu hızlı haber akışı sürüyor ve şimdi öncekilerden daha farklı "taze bilgiler" geliyor.
Buna göre, ABD şimdiye kadar belirtildiği gibi, geniş bir askeri operasyona girişmekten vazgeçebilir. Hatta bu yıl içinde Irak’ı vurma planlarını erteleyebilir.
Bu yöndeki haberler "Washington Post" ve "New York Times" gibi güvenilir gazetelerden geldiğine göre, Bush yönetiminin yeni stratejik değerlendirmeler yapmakta olduğu, hatta eskisinden farklı düşünmeye başladığı sonucunu çıkarmak mümkün.
***
WASHINGTON Post’un haberi, üst düzey ABD’li generallerin ve amirallerin, Pentagon’un Irak’a karşı olası bir askeri müdahalesi ile ilgili planlarına "yeni bir şekil" vermekte olduğunu açıklıyor. Genelkurmay’daki bu yeni düşünceye göre, siyasal yollardan Saddam rejimini tecrit etme siyasetin terk edilerek savaş stratejisine geçilmesi riskli olacak.
New York Times’taki habere göre ise, Pentagon şimdi Irak’a karşı kapsamlı bir savaş yerine sınırlı bir operasyon seçeneği üzerinde çalışıyor. Örneğin, Bağdat’ı ve önemli bazı askeri komuta merkezini ele geçirmeyi öngören bir plan üzerinde duruluyor. Gazeteye göre, ABD’li yetkililer bunun için başta düşünüldüğü gibi 250 bin kişilik bir Amerikan gücüne ihtiyaç olmayacağı, operasyonun süratle tamamlanabileceği ve dolayısı ile bölge ülkelerinin tepkisini de fazla çekmeyeceği kanısındalar.
***
BU "alternatif düşünceler" lafta mı kalır, yoksa uygulamaya mı konur, zamanla göreceğiz. Ama bu haberler şunu gösteriyor: Bush yönetiminin akıl hocaları durumundaki sivil ve askeri yetkililer de, artık Irak’a karşı topyekün bir savaş fikrinin dışında, başka yollar arıyorlar. Yani Pentagon’da değişik, yeni bazı stratejiler oluşturuluyor.
Buna neden ihtiyaç duyuluyor?
1) Siyasal faktör. ABD’nin kapsamlı bir operasyonuna, nerede ise bütün dünya - ve özellikle bölge ülkeleri - karşı çıkıyor. BM’den AB’ye ve Rusya’ya kadar Washington’un dostları da buna dahil. İngiltere bir istisna. Blair hükümeti destek vereceğini söylüyor ama, iktidardaki İşçi Partisi dahil, siyasetçilerin ve kamuoyunun geniş bir kesimi bu tutumu eleştiriyor... ABD içinde de şimdi Bush’un savaş çığırtkanlığına karşı bir akım var. Basın böyle bir müdahalenin sakıncaları ve tehlikeleri üzerinde durmaya başladı. Kongre’nin önde gelen birçok mensubu da öyle. Kasımda yapılacak Kongre seçimleri öncesinde, Başkan Bush bu faktörü ciddi olarak dikkate almak zorunda...
2) Askeri faktör. Irak, geliştirdiği kitle imha silahları nedeni ile bir tehdit olarak kabul ediliyor, ama giderek askeri çevrelerde dahi, girişilecek bir savaşın daha da tehlikeli olabileceği düşüncesi yer almaya başlıyor. Onun yerine "New York Times’ın bildirdiği cinsten başka seçenekler üzerinde çalışılıyor.
***
EĞER bu yeni düşünceler ve yeni seçenek arayışları zemin kazanırsa önümüzdeki üç - dört ay içinde ABD’nin Irak’ı vurmaya kalkışması olasılığı da zayıflayabilir.
Kuşkusuz bu özellikle Türkiye’yi de rahatlatır. O takdirde Türkiye’de seçimlerin Irak’a karşı harekatın gölgesi altında yapılması da önlenmiş olacaktır.
