Yorum Kamuoyu termometresinde Dün Ankara, Washington ve 11 Avrupa başkentinde aynı zamanda yayımlanan "TransAtlantik Eğilimler 2007 Araştırması", bu gerçeği bir kez daha gözlerin önüne serdi."German Marshall Fund" adlı kuruluş tarafından Türkiye dahil 13 ülkede 13 bin kişiyle söyleşilere dayanılarak hazırlanan 2007 raporuna göre, bu yıl Türk halkı ABD'ye ve Avrupa ülkelerine karşı, geçmiş yıllardan "daha soğumuş" durumda.GMF yıllık araştırmalarını "100 ölçekli termometre" esasına göre yapıyor. Üç yıl önce Türklerin ABD'ye karşı duygularının "ısısı" 28 derece olarak ölçülmüştü. Geçen yıl bu ısı 20 derece idi. Şimdi ısı 11 dereceye gerilemiş bulunuyor...Bu "soğuma trendi" Avrupa platformunda da görülüyor. GMF'nin termometresi Türk halkının AB'ye karşı duygularını 2004'te 52 derece, geçen yıl 45 derece olarak saptamıştı. Şimdi ısı, 25 dereceye düşmüş görünüyor...Bu soğuk dalgası başka pek çok ülkeyi de kapsıyor: Geçen yıl İran için ısı 43 derece iken, şimdi 30 derece. Çin için 28, Rusya için 20 derece... Ama en düşük ısı, İsrail ile ilgili: Sadece 5 derece... Her yeni kamuoyu araştırması, Türk halkının özellikle Batı ülkelerine -ve genelde dış dünyaya- giderek olumsuz bakmakta olduğunu ortaya koyuyor. Dün yayımlanan bu araştırma (kalın bir cilt niteliğinde), ABD ve Avrupa arasındaki TransAtlantik ilişkileri ve birçok küresel sorunları kapsıyor. Ama Türkiye'ye de oldukça geniş bir fasıl ayrılmış. Başlığı da "Türkiye'nin Artan Yalnızlığı"...Bu bölümde, gerek AB gerek ABD ile ilgili "dereceler" karşılıklı olarak değerlendiriliyor. Örneğin "Türkiye'nin AB üyeliği iyi mi, kötü mü olur" konusunda Avrupa'da çoğunluk (yüzde 42) "ne iyi, ne kötü" diyor. (Geçen yıl da öyle idi). "Kötü olur" diye düşünenler yüzde 31, tersini söyleyenler ise yüzde 22.Türk halkına gelince, geçen yıl "iyi olur" diyenler yüzde 54 idi. Şimdi bu oran 14 puanlık bir düşüşle yüzde 40'tan ibaret.Bu bağlamda en ilginç tespit, Türkiye'nin AB üyeliğinin olasılığı ile ilgili. Buna en az inananlar Türkler. Yüzde 26 ile listenin sonunda. Fransa bile Türkiye'nin üstünde: Yüzde 31. Türkiye'nin AB üyesi olma olasılığını kabul edenlerin başında İngiltere (yüzde 73) ve Almanya (yüzde 62) geliyor...Bir bildikleri olsa gerek! Onlar daya iyimser Türk-Amerikan ilişkilerinde dikkat çekici olan husus, ABD halkının yüzde 49'unun Türkiye'ye "sıcak" bakması. Oysa Türkler ABD'ye "çok soğuk" bakıyor (yüzde 11).Bu da, bir başka önemli araştırma grubu olan PEW'un son raporundaki verilerle örtüşüyor. O raporda Türkiye'de ABD karşıtlığının oranı yüzde 86 olarak veriliyor. Yapılan analizde de, bu karşıtlığın sadece Bush yönetimini değil, Amerikan kültürünü, sanatını, bilim ve teknolojisini de hedef aldığı belirtiliyor.Türkiye'de kamuoyu termometresinin bu kadar düşmesinin nedenlerini anlamak zor değil. Ama bu düşüş bazı hallerde rasyonel olmayan etkenlerle, genel bir "yabancı düşmanlığı" boyutlarına ulaşıyor. Bu trend Türkiye'nin dışa açılma, dünya ile ilişkilerini sağlamlaştırma ve küresel bir rol oynama isteği ve stratejisi ile de pek uyuşmuyor. skohen@milliyet.com.tr Nedenler belli, ama...
