Yorum Etrafımız derken, bu kez -Irak veya İran'ı değil- Rusya'yı kastediyoruz.Bir dizi olay, dünya aktüalitesinde Rusya'yı ön plana çıkarmış bulunuyor.Bunun nedenini bir cümleyle ifade etmek gerekiyorsa şöyle diyebiliriz: Rusya artık eski Rusya değil...Bir bakıma ABD de artık eski ABD değil.Rusya'nın güçlenmesine karşılık, ABD giderek güç kaybına uğruyor.Arada bir de Avrupa var. AB şimdi daha genişletilmiş ve potansiyelini artırmış bir AB... Ama aynı zamanda görüş birliği gevşemiş bir AB...Şu sırada ABD ile Rusya ve AB ile Rusya arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkları, işte bu çerçevede görmek lazım... BİZ enerjimizi iç politika tartışmalarıyla tüketirken, etrafımızda -sonuçta bizi de etkileyecek olan- önemli gelişmeler oluyor. Evet, Rusya eski Rusya değil artık. Putin yönetiminin ülkesine belirli bir siyasal istikrar, ekonomik toparlanma ve uluslararası etkinlik kazandırdığı açık. Tabii şartlar da ona yardımcı oldu. Bu arada petrol ve doğalgaz fiyatlarının artması, ona bir "enerji ülkesi" olarak büyük avantaj sağladı.Putin bu avantajını her fırsatta iyi kullanıyor. Geçen hafta sonu, Kazakistan ve Türkmenistan ile imzaladığı anlaşmayla Orta Asya doğalgazı, Rusya yoluyla Avrupa'ya nakledilecek. Bu anlaşma, ABD'nin ve AB'nin alternatif yol arayışına ve çabalarına büyük darbe oluşturuyor. Bu aynı zamanda, başlıca transit yolu olarak düşünülen Türkiye için de bir kayıptır. Hazar'ın altından alternatif yol olarak Türkiye'den Orta Avrupa'ya uzanmasını öngören Nabucco projesi, en azından şimdilik kâğıt üstünde kalıyor.Batı'nın derdi, sadece Rusya'nın bu tür anlaşmalarla ekonomik gücünü artırması değil, bu sayede Avrupa'yı kendisine giderek bağımlı hale getirmesi ve sonuçta kendi uluslararası nüfuzunu pekiştirmesidir.Nitekim çoğu gözlemci, Putin'in son zamanlarda kendinden daha emin hareket etmesinin, Batı'ya karşı daha dik durmasının nedenini, elde ettiği bu avantaja bağlıyorlar... Türkiye de kaybediyor Putin geçen şubatta ilk kez ABD'ye karşı düşündüklerini açığa vurmuş ve onu dünyayı tehlikeye sokmakla suçlamıştı. Buna karşılık olarak ABD Savunma Bakanı Robert Gates de, artık eski Soğuk Savaş dönemine dönülmekte olduğunu öne sürmüştü.Neyse ki ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice öyle düşünmüyor. Ancak Rice Soğuk Savaş benzetmesine karşı çıkmakla beraber, Rusya ile halledilmesi gereken ciddi sorunların bulunduğunu da kabul ediyor. Onun şu sırada Moskova'da bulunmasının amacı da bu sıkıntıların giderilmesini sağlamak.Bu sıkıntılar, Rusya'nın kurmaya çalıştığı enerji tekelinden, ABD'nin Avrupa'da oluşturmaya çalıştığı "füze kalkanı" sistemine kadar birçok konuyu kapsıyor. Ama temelde bu sürtüşmelerin nedeni, Rusya'nın kendi çıkarlarına uygun, daha bağımsız bir politika izlemesi, buna karşılık Batı'nın (özellikle ABD'nin) Putin'e karşı eski dayatmacı tavrını sürdürecek halde olmamasıdır.Bu bir ölçüde AB için de söz konusu. Önümüzdeki cuma yapılacak olan AB-Rusya zirvesi öncesi, dönem başkanı Almanya, taraflar arasındaki anlaşmazlıkları giderme çabasında. Dışişleri Bakanı Steinmeir de şu sırada Moskova'da. Ama bütün bu temaslar tarafların sadece "anlaşamadıkları konusunda anlaşabildikleri"ni gösteriyor. skohen@milliyet.com.tr Anlaşmak zor
