Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yorum Bu, ABD yetkililerinin dediği gibi, isteyerek yapılmamış olabilir. Havacılık uzmanları, F-16 gibi uçakların dahi, bütün sofistike donanımlarına rağmen, bazen hata yapabileceklerini söylüyorlar. Ancak şu sorunun yanıtı açık değil: Amerikan uçaklarının o sırada, bu hassas sınır boyunda işi neydi?Amacın, o bölgede Türk ordusunun hazırlık ve hareketliliğini gözetlemek ve izlemek olduğu konusunda kimsenin şüphesi yok.Bu uçuşlar sırf "askeri istihbarat" için yapılmış da olsa, ABD'nin "stratejik işbirliği" içinde olduğunu öne sürdüğü bir müttefikini bu şekilde havadan "tarassut" etmeye ve denetlemeye kalkışması, güven sarsıcı bir davranıştır.Esasen bu olay, iki ülke arasında ciddi bir güven eksikliğinin mevcudiyetini ortaya koymuştur. Bu güvensizlik duygusu şimdi, uzun yıllar omuz omuza veren askerler arasında da var... AMERİKAN savaş uçaklarının bir NATO müttefikinin hava sahasına girmesi, şimdiye kadar pek rastlanmayan bir olay. Bu bakımdan ABD'ye ait 2 F-16'nın geçen hafta Irak sınırına yakın bir bölgede Türk hava sahasını ihlal etmesi, kötü bir "ilk" oldu. Açıkçası, Türk-ABD ilişkilerinin çok yakın ve samimi olduğu dönemde, böyle bir olay -meydana gelmiş olsaydı dahi- sessizce ve hızla "kapanırdı".Oysa, 2 F-16'nın Türk hava sahasını ihlal ettiği haberini önce Genelkurmay, internet sitesinde dünyaya ilan etti. Hükümet bunun üzerine harekete geçti, Dışişleri Bakanlığı ABD'ye nota verdi, Washington hatayı kabul etti...Bütün bunlar kamuoyunun gözü önünde, alenen cereyan etti.Bu şekilde ABD, Türkiye'nin mesajını -ve bu tür bir olayın tekrarlanmaması yönündeki uyarısını- daha net olarak almış bulunuyor.Bununla beraber, Türk diplomasisi, meseleyi kendi boyutlarının ve iki ülke arasındaki bağların dışına çıkarmamaya da özen göstermiştir. Bu nedenle Dışişleri Bakanlığı dikkatli bir üslupla yapılan notayı, Ankara'daki ABD Elçiliği'ne alt düzeyde vermeyi yeğlemiştir.Bu tepkiden sonra Amerikan savaş uçakları herhalde bir daha Türk sınırını geçmeye kalkışmayacaktır. Ama mesele bundan ibaret değildir.Türkiye ile ABD arasında zaman zaman anlaşmazlıklara ve gerginliğe yol açan esas sorun, Kuzey Irak'taki gelişmelerle ilgilidir. Gerek PKK'nın oradaki varlığı, gerek bölgedeki Kürt oluşumu karşısında, Ankara ile Washington'un duruşları, son zamanlarda yakınlaşacağına, daha da uzaklaşmaktadır. Güven kalmayınca... Geçen gün de yazdığımız gibi, iki ülke arasındaki anlaşmazlıkların ve güvensizliğin giderilmesi için, yeni yapıcı bir diyaloğa ihtiyaç vardır. Aksi halde, özellikle Kuzey Irak ile ilgili olasılıklar Türkiye ile ABD'yi daha tehlikeli bir şekilde karşı karşıya getirebilir...Dünkü "Sabah"ta Aslı Aydıntaşbaş'ın belirttiği göre, "Kurtlar Vadisi senaryosu birçok kişinin kulağına hoş geliyor, ama ne komuta kademesi, ne de Türkiye'yi yönetenler böyle bir hava içinde değil. Türkiye'nin, hedeflerine dövüşerek değil, sabırlı pazarlık yaparak ulaşacağı görüşü hâkim"...Provokasyonlara müsait hale gelen bir ortamda, umarız Ankara'nın atacağı adımlar, bu görüş istikametinde olur... skohen@milliyet.com.tr "Kurtlar Vadisi" senaryosu