Savaş yayılır mı?..

NATO ile Yugoslavya arasındaki çatışma, bir Balkan savaşına dönüşebilir mi?
Önceki gün Yugoslav askerlerinin Arnavutluk topraklarına girip bir köyü basması, "savaşın yayılması" tehlikesine dikkatleri çekti.
Bazı çevreler bu konuda birtakım "felaket senaryoları" üretmekte gecikmedi.
Bir senaryoya göre, Miloşeviç böyle bir provokasyonla Arnavutluk'u savaşa sokar... Tiran NATO'dan yardım ister... Müttefikler müdahale eder ve Yugoslavya ile topyekün bir savaşa girer...
Bir başka senaryoya göre, Kosova Kurtuluş Ordusu UÇK gerillaları, Arnavutluk topraklarını sıçrama tahtası olarak kullanır ve Yugoslavya'yı Arnavutluk'a saldırmaya iter... Böylece UÇK, NATO'nun müdahalesini de sağlar ve sonunda Kosova'yı kurtarır...
Nihayet Türkiye'de de üretilen bir senaryo var: Buna göre, Arnavutluk Yugoslav saldırıları karşısında, Türkiye ile olan "savunma anlaşması" çerçevesinde yardım ister... Ankara Arnavutluk'a destek olur, bölgeye asker gönderir...
* * *
BİZ bütün bu spekülasyonları yüzeysel ve abartılı (ve de barışçı çözüm için sakıncalı) görüyoruz.
Önce gerçekleri tespit edelim:
* Yugoslav askerlerinin son günlerde (önceki günkü olay birincisi değildi) sınırı aşıp Arnavutluk topraklarına girdiği doğru. Yugoslav birlikleri, o bölgede faaliyette bulunan UÇK gerillalarının "vur - kaç" eylemlerine karşı "sıcak takip" operasyonları düzenliyorlar. Fakat sınırı aştıktan kısa bir süre sonra üslerine dönüyorlar.
* Savaşın yayılması Yugoslavya kadar Arnavutluk'un da çıkarına değildir. Nitekim önceki günkü eylemden sonra Belgrad'da ve Tiran'da yapılan resmi beyanlar, olayı büyütmeme ve tepkiyi abartmama yönünde olmuştur...
* UÇK, Kosova'daki son etnik temizlikten sonra yitirdiği gücünü tekrar toplamaya çalışıyor. ABD ve Avrupa'da, Arnavutlar UÇK saflarına katılıyor. Gerillalar şimdilik Arnavut topraklarından yararlanıyorlar...
NATO Bombardımanları durmadıkça, mülteciler evlerine dönmedikçe ve Kosova'da "güvenli bir bölge" kurulmadıkça, bu tür "sınır olayları" devam edecektir. Kuşkusuz bu ille Arnavutluk ile Yugoslavya arasında bir savaş çıkacak demek değildir.
* * *
GELELİM Türkiye'nin durumuna: Arnavutluk'un savaşa girmesi halinde, Türkiye'nin mevcut askeri anlaşma nedeni ile, buna sürükleneceği şeklindeki düşünce sakattır, yanıltıcıdır.
Türkiye'nin Arnavutluk'a, askeri işbirliği çerçevesinde, bu şekilde otomatik olarak işleyecek bir taahhüdü ve yükümlülüğü yoktur. Üst düzey bir Türk yetkilisinin deyişi ile "Biz tek başımıza NATO değiliz... Eğer Arnavutluk'un bir Yugoslav saldırısı karşısında bir talebi olacaksa, başvuracağı adres, NATO'dur... Böyle bir başvuru olursa, Türkiye müttefikleri ile birlikte durumu değerlendirecektir"...
Yukarda belirttiğimiz gibi, şimdiden bir "Balkan Savaşı" telaşına kapılmaya ve hele Türkiye'yi de bunun içinde ve - ve hele ön safında - görmek için hiçbir neden ve de yarar yoktur...


Yazara E-Posta: skohen@milliyet.com.tr