Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


ABD'nin Afganistan'a karşı giriştiği askeri harekatla, uzun (aylar, belki de yıllar) sürecek, çok boyutlu, çok cepheli yeni tip bir savaş başlamış bulunuyor.
Hava bombardımanı, bu yeni savaşın ilk "muharebesi"ni oluşturuyor. ABD ve İngiltere herhalde birkaç gün daha bu hava akınlarını sürdürecek... Ta ki, Bin Ladin'in örgütüne ve Taliban'a ait stratejik noktalar (kamplar, havaalanları, radarlar vs.) yerle bir edilinceye kadar...
* Sonra?
Sonra askeri müdahalenin sınırlı kara harekatı faslı başlayacak. Bir yandan Amerikan ve İngiliz komandoları Afganistan'da bir temizleme operasyonuna girişirken, diğer yandan "Kuzey İttifakı"na mensup güçler Kabil'e doğru ilerleyecekler... Ta ki, Taliban rejimi alaşağı edilinceye kadar...
* Ya daha sonra?
Bu noktaya gelindiğinde, artık Afganistan'ın geleceğine ve terörizmin akıbetine ilişkin bir dizi soru gündeme gelecek.
* * *
* DİYELİM ki, hava bombardımanı ve onu izleyecek kara harekatı başarılı oldu. Taliban pes etti. Hatta bu çağdışı rejim devrildi... Bunun yerine kim gelecek? Kuzey İttifakı'nda yer alan çeşitli ırklara mensup ve her birinin ayrı hesabı olan gruplar anlaşabilecek ve istikrarlı yeni bir yönetim kurabilecek mi?
* Diyelim ki, dış güçlerin yönlendirmesi ile, Kabil'de yeni bir rejim kuruldu ve Taliban yanlısı kütle kontrol altına alınabildi. Afganistan'a karşı askeri müdahalenin esas amacı neydi? Bin Ladin'i "diri veya ölü" ele geçirmek, ülkedeki terör yuvalarını ortadan kaldırmak... Taliban yönetiminin saf dışı edilmesi bu işi kolaylaştıracak tabii. Ama bu oluncaya kadar Bin Ladin ve yandaşları ülkeyi çoktan terk etmiş de olabilir...
* Diyelim ki, Taliban'a ve onun himayesindeki Bin Ladin güçlerine karşı savaş iyi gidiyor. Bu arada "terörist başı" ve adamları boş durmayacak. Bin Ladin'in "El Cezire" televizyonundan verdiği mesaj açık: ABD'ye ve onu destekleyenlere artık "rahat yok". Yani dünyayı yeni bir terör dalgası kaplayacak. Bu misillemeler çok dehşet verici boyutlar alabilir...
* Diyelim ki, Afganistan'daki operasyonların sonunda, Bin Ladin ele geçirildi, kampları da yok edildi. Misillemeler önlenebilecek, terör sona erecek mi? Ya dünyanın dört bucağına yayılan Bin Ladinciler, "cihat"ı sürdürmeye kalkışırlarsa?
Bunun içindir ki, bu uzun ve çetin yeni tip savaşın her aşamasında "ya daha sonrası" sorusu kaygı ile sorulacak...
* * *
PEKİ, bu askeri müdahale yapılmasaydı, daha iyi olur muydu?
İlk bakışta, terörle mücadele süreci 11 Eylül faciasından sonra başlamış görünebilir. Oysa Yemen'den Kenya ve Tanzanya'ya kadar çeşitli ülkelerde düzenlenen terör eylemleri ne idi? New York'taki ikiz kulelere karşı durup dururken neden mahut saldırı düzenlendi?
Eğer ABD şimdi Afganistan'a karşı bu operasyona girişmeseydi ve olayı sineye çekse idi (aslında buna hangi ülke razı olur ki?) Bin Ladin ve fedaileri terör eylemlerine son mu vereceklerdi?
Bin Ladin'in televizyonda yayımlanan konuşması, niyetleri konusunda en ufak bir şüphe bırakmıyor. Öne sürdüğü gerekçelerin haklı yönleri de olsa, "bu işi sadece kan temizler" şeklindeki mesajı ve kütleleri bu yönde harekete geçirme çabası, tüm insanlık düzeyinde "bundan sonrası" için ürkütücü bir tablo çiziyor.