Bu değerlendirmelerde, konunun ne kadar kompleks olduğu ve dolayısıyla olaya çok geniş açıdan ve objektif bakmak gerektiği ortaya çıkıyor.Dolayısıyla en son Londra'yı hedef alan uluslararası terörizmi tek bir nedene bağlamak, bu karmaşık meseleyi basite indirgemek demek olur...* * *BÜYÜK terör eylemleri karşısında, sonucu "genelleştirme" eğilimi var. Örneğin, Londra'daki saldırının, Blair hükümetinin Irak politikasına bağlanmasının ilk bakışta "mantıklı" görünmesi gibi...Terörizmin nedenleri konusunda öne sürülen başlıca argümanları şöyle özetleyebiliriz: Sosyoekonomik nedenler. Yoksulluk, yolsuzluk, işsizlik, gelir dağılımındaki adaletsizlik gibi faktörleri, terörizmin başlıca nedeni sayanlar var. Bu teşhiste büyük doğruluk payının bulunduğu kuşkusuz. Sosyoekonomik dengesizlikleri yarattığı öfke ve umutsuzluk, insanları şiddete itmeye müsait. Ancak sırf bu yüzden, terörist örgütlenmenin ve şiddet eylemlerinin gerçekleştiğini düşünmek gerçekçi değil. Herhalde esas ve tek neden bu olsaydı, terörizm, yoksul kara Afrika'da ortaya çıkar ve yaygınlaşırdı... Geçmiş yıllarda terörist saldırıların Almanya, İtalya, Japonya gibi zengin ülkelerde varlık gösterdiğini de unutmayalım... Emperyalizm faktörü: Uluslararası terörizmde, bunun da bir payı olduğu, daha doğrusu bu faktörün de şiddetin yayılmasına müsait bir zemin hazırladığı doğrudur. Ancak son zamanlarda sıkça görülen intihar saldırıları ve benzeri eylemlerin nedenini ve amacını sadece "Batı emperyalizmi ile mücadele"ye bağlamak, veya her terör olayını bir "ideal" ile ilintili görmek gerçekçi değil. "El Kaide"nin giriştiği eylemlere sırf bu açıdan bakmak, bu örgüte layık olmadığı bir değer vermek değil mi? Irak faktörü: Londra'daki olayı, yukarıda belirttiğimiz gibi, Blair'in ABD ile birlikte Irak'ı işgal politikasına bağlayanlar var. Irak sorununun özellikle İslam dünyasında yarattığı infialin "işgalci" güçlerden intikam alma duygularını kamçıladığı açık. Böyle bir ortamın, Londra'daki eylemi gerçekleştirenler için müsait bir argüman veya fırsat yarattığı da doğru. Ama uluslararası terör, Irak'ın işgalinden çok önce, Tunus'tan Endonezya'ya, Yemen'den Kenya'ya kadar birçok ülkede Irak'la ilgili olmayan hedefleri vurmuştu. İstanbul'daki olayı da herhalde Irak faktörü ile (o sırada Türkiye'nin ABD ile işbirliğini reddettiği de hatırlanırsa) izah etmek mümkün değil... Ortadoğu sorunları: Bunların başında Filistin meselesi geliyor. Bu da, terör için müsait bir ortam yaratıyor tabii. Ancak "El Kaide" ve ona bağlı örgütler her nedense İsrail'i direkt hedef almıyor... Bin Ladin'in Ortadoğu'daki hedeflerinden biri de, Suudi Arabistan yönetimidir. Her ne kadar bu ülkede şeriat rejimi hâkim ise de... * * *BU listeyi uzatmak mümkün. Özetle, terörün çeşitli nedenlerinin ve terör örgütlerinin de kendilerine göre farklı amaçlarının bulunduğunu dikkate almak ve bu olguyu genellemelerle tek bir nedene bağlamamak lazım.Teröristlerin yaptığını, objektif mantık ölçüleriyle izah etmek her zaman kolay olmuyor... skohen@milliyet.com.tr LONDRA'daki terör eylemi, terörizm üzerinde dünya çapında tartışmalara yol açtı. Özellikle Batı'da, akademik çevrelerde, basında İngiltere'deki "7/7 saldırısı" da örnek alınarak, terörizmin çeşitli yönleri derinliğine inceleniyor.
