Ukrayna Savunma Bakanı: Gritsenko, ABD'nin Karadeniz'de güç bulundurmasının da "normal" olacağını belirterek, Montreux Anlaşması'ndan doğan sorunların demokratik ülkelerce çözülebileceğine inanıyor. Savunma Bakanı Vecdi Gönül'ün konuğu olarak Ankara'da bulunan Gritsenko Milliyet'in sorularını yanıtladı. Soru: Türkiye ile Ukrayna arasındaki savunma işbirliğini nasıl tanımlıyorsunuz? Gritsenko: Askeri alanda çok iyi ilişkilerimiz var. Ortak tatbikatlarımız oluyor. Türkiye NATO üyeliğimiz için destek veriyor. Subaylarımız Türk okullarında eğitim görüyorlar. Türk subaylarının genelkurmay başkanlığımızda danışman olarak bulunmalarını görüşüyoruz. Karadeniz'de istikrar için işbirliği yapıyoruz. "Turuncu Devrim"in "çocuklarından" Ukrayna'nın genç Savunma Bakanı Anatoliy Gritsenko, NATO üyeliğini demokrasilerinin garantisi olarak gördüklerini söylüyor. Bu nedenle Türkiye'den üyelik için gelen destekten memnun olduklarını belirtiyor. Rusya'daki "statükoculara" çatan Gritsenko, Ukrayna'da NATO'ya karşı olanların ittifakın neyi temsil ettiğini bilmediklerini de söylüyor. Soru: Ülkenizde NATO üyeliğini istemeyenlerin sayısı az değil. Bu üyelik sizin için neden önemli?Gritsenko: Doğrudur. Toplumumuzda buna karşı olanlar var. Birçok kişi NATO'yu hâlâ saldırgan bir askeri blok olarak görüyor. Birçok kişi de, NATO üyeliği nedeniyle savunma sanayimizin öleceğine, çünkü silahlarımızı NATO'dan almak zorunda kalacağımıza inanıyor. Tabii, önceki Ukrayna yönetimi de Batılı demokrasilerle çatışma içindeydi. Basına baskı uyguladı. Seçimlere hile karıştırdı vs. Ancak yeni cumhurbaşkanı ve yeni liderliğimizin çok farklı bir yaklaşımı var. 26 Mart'ta yapılan meclis seçimleri de hür ve şeffaf bir şekilde gerçekleşti. Ben şahsen NATO'yu, normal demokratik standartları paylaşan ülkelerin beraberliği olarak görüyorum. Bir Ukrayna vatandaşı olarak Fransızların, İngilizlerin ve Almanların bulunduğu bir ortamda yaşamak istiyorum. Soru: Yani, NATO'yu demokrasi ve özgürlüklerin teminatı olarak görüyorsunuz.Gritsenko: Evet. Derdimiz sadece devletin güvenliğini sağlamak olsaydı o zaman gidip Taşkent Anlaşması'na taraf olurduk. (Eski Sovyet cumhuriyetlerini çatısı altına alan askeri örgütlenmeden söz ediyor. S. İ). Ancak o örgüte üye olanların farklı bir değerler sistemi var. Demokratik standartları yakalamak için de daha kat edecekleri yol var. Şu da var: AB veya NATO'ya üye olmak isteyen çok sayıda ülke var. Ayrılmak isteyen üye ise yok. Bunun bir nedeni olmalı. Oysa Taşkent Antlaşması'ndan daha şimdiden üç ülke çıktı. Katılmak isteyenlerin sayısı ise fazla değil. NATO, demokratik beraberlik Soru: NATO üyeliğini biraz da Rusya'nın gölgesinden kurtulmak için mi istiyorsunuz?Gritsenko: Bazı Rus liderlerin geçmiş sözleri akla geliyor. Örneğin, "Polonya NATO üyesi olmayacak, olursa bu Rusya için bir tehdit olur" dediler. Ama Polonya üye oldu ve Rusya'yı tehdit etmiyor. Bu, Baltık ülkeleri için de geçerli. Fakat Rusya'da demokrasinin ve yasaların üstünlüğünün gelmesini istemeyenler, sınırların kalkmasından ve serbest ticaret ve insanların serbest dolaşımından hoşlanmayanlar için bu bir tehdit oluşturabilir. Ancak bu zihniyetin Rus halkının çıkarına olduğunu sanmıyorum. Rusya'da statükoyu korumak isteyenlerin başarılı olacaklarını da sanmıyorum. Soru: ABD'nin, NATO şemsiyesi altında da olsa, Karadeniz'de bir askeri varlık bulundurmak istediği yolunda spekülasyon var. Bunun ise Montreux Anlaşması'na ters düşeceği belirtiliyor. Ukrayna'nın bu konudaki görüşü nedir? Rus halkının çıkarı Gritsenko: Karadeniz'de zaten on yıllardır NATO varlığı var çünkü Türkiye NATO üyesi. Romanya ve Bulgaristan da artık NATO üyesi. Ukrayna ve Gürcistan ise üye olmak istiyorlar. Kısacası, NATO aslında Karadeniz'de çok iyi temsil ediliyor. Onun için bu bölgedeki NATO varlığının anormal bir şey olacağını sanmıyorum. Kaldı ki, NATO'da kararlar oybirliğiyle alınıyor. Herhangi bir ülkenin belli bir konuda endişesi varsa bunu gündeme getirmesi için gerekli forumlar var. Endişeyi gidermek için olanak var. NATO çok daha zorlu sorunların üstesinden gelebileceğini göstermiştir. Onun için bu konunun bazı gazeteciler tarafından abartıldığını düşünüyorum. Soru: Fakat, ABD'nin Karadeniz'deki varlığının Montreux'ye ters düşeceği endişesi var. Sizde galiba böyle bir endişe yok. Gritsenko: Amerikan gemileri Karadeniz limanlarını neredeyse her ay ziyaret ediyor. Onun için bu konuya normal olarak bakmak lazım. Demokratik olan ülkeler zor sorunlarla başa çıkabilecek donanıma sahiptir. Onun için bu konuda iyimserim. semihi@cnnturk.com.tr NATO sorunların üstesinden geldi