Tunca Bengin

Tunca Bengin

tunca.bengin@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Kemal Sunal, hep güldürürken düşündürdü. İlk ve son kez ağlattı ama; yine ders verdi... Türkiye'de ilkyardım hizmeti, ambulans servisi rezalet. Koca İstanbul'da devletin hava - deniz ambulansı yok. Özel ambulans hizmetini belirleyen bir yönetmelik köhnemiş. Mevcut yasalarımıza göre; doktor olmaksızın tıbbi müdahale yasak. Ancak, korsan firmalar cirit atıyor. Denetleme olanaksız, çünkü personel yok. Hoş denetlense de yaptırımı yok...
İl Sağlık Müdürü Dr. Mecit Çalışkan, ünlü sanatçıya ilk müdahale yapan ekipte doktor bulunmamasının suç olduğunu belirterek, 'Doktor olmaksızın hemşire iğne dahi yapamaz 'diyor. İlgili firma hakkında soruşturma açtıklarını söylüyor. Sonucunu göreceğiz... Ama açık konuşmak gerekirse; bir şey çıkmaz. Ölen öldüğüyle, laf söylendiğiyle kalır. Türkiye'de geciken yardım ve bilgisizlik nedeniyle ölüm oranı o kadar yüksek ki...

Neden kaynaklanıyor?

Elbetteki ilk neden; araç yetersizliği... Bugün İstanbul'da ruhsatlandırılan özel ambulans sayısı 150... Sağlık Bakanlığı'nın 112 hattıyla hizmet verdiği araç sayısı ise sadece 28. Biri paralı, diğeri parasız. Yani, gariban hepten ölmüş...
Bir başka neden de asılsız ihbarlar. Resmi verilere göre; 112 telefon hattına gelen günlük ortalama çağrı sayısı 40 bin... Maalesef bunların 150'si doğru çıkıyormuş. Gerisi telefon sapıkları, çocuklar ve vicdansızlara ait!..
Mecit Çalışkan, yine de 112 servisinin ilk müdahalede başarılı olduğunu iddia ediyor. İlk 10 dakikada ulaşılan vaka sayısının yüzde 54 olduğunu belirtiyor. Ve bugüne dek gecikmeden kaynaklanan ölüm iddialarıyla ilgili yapılan soruşturmalarda personel ihmalinin görülmediğini söylüyor!..
O halde hizmet mükemmel?
"Mükemmel değiliz. Bunun da farkındayız. İmkanlar kısıtlı. Kısa süre sonra 15 ambulans daha devreye girecek."
Mükemmel için kaç ambulans olması gerekiyor?
"AB standartlarına göre 120 (15'i de katarsak 43 oluyor)"

Köhnemiş yönetmelik

Mecit Çalışkan, ambulans hizmetlerinin henüz rayına oturmamasından yakınarak, şöyle konuşuyor:
"Göreve giderken doktor ve gerekli cihazların olmaması suçtur. Maalesef gerek hastaneler gerekse özel şirketlerin hangi standartlara uyması gerektiği konusunda da birtakım yasal boşluklar var. Buna rağmen şirket kuranların araştırmasını yapıyor, ruhsatlandırıyoruz. Tabii bulabildiklerimizi..."
Bulamadıklarınız da mı var?
"Nasıl vatandaşın biri kaçak poliklinik açıyorsa, iki ambulans alıp korsan şekilde hizmet vermek isteyen de oluyor."
Yani korsan acil yardımlar var?
"Şu anda ihbar yok ama; geçmişte oldu. Ruhsatlandırılması için gerekli belgeler istendi."
Denetim sık yapılır mı?
"12 milyonluk metropolde her şeyin sık denetimi yapılamaz. Zaten ambulans konusunun yasal boşlukları var. Acilen yönetmelik gerekiyor."

'Doktor şart'

Doktor olmadan nasıl gidilmiş?
"Suç... Ambulansta hemşire değil ama hekim şartı var. Diğer ülkelerde farklı uygulamalar olabilir ama, bizim yasalarımız bunu öngörüyor."
Mevcut yönetmelikte yeterli yaptırım var mı?
"Maalesef yok. Araştırdım müeyyideler konusunda açık bir şey bulamadım."

Alan var, hizmet yok

İstanbul'un çağdaş havalimanında acil yardım beceriksizliği, yanıbaşındaki Çorlu Havalimanı'nda hizmet kepazeliği. Sözüm ona Çorlu, Atatürk Havalimanı'nın yükünü azaltacaktı!..
27 Haziran Salı günü bir yakınını karşılamak amacıyla Çorlu'ya giden Ankaralı okurumuz Tevfik Sevilmiş, tespitlerini şöyle aktarıyor:
"Alanın bazı fiziki eksikleri olmasına karşın, personelin özverili çabalarıyla sistem çalışıyor. Yer hizmetlerini de diğerlerinde olduğu gibi Havaş ve Çelebi firmaları yürütüyor. Uçaktan inen yolcular çıkışa kadar problemsiz geliyor. Ancak bu noktadan itibaren kaderleriyle baş başa bırakılıyor. Rusya ve Orta Asya ülkelerinden gelen bu yolcuları kent merkezine taşıyacak araç dahi yok."


Yazara E-Posta: tbengin@milliyet.com.tr