Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, çeşitli bakanlık ve kurumların İstanbul’da “plan” yapma yetkisinin kaldırılmasını istedi. Dediği; yetki tek elde toplansın, bugün yaşanan imar karmaşası son bulsun. Doğru ama, bu hale getiren kim?..
1985 yılında çıkarılan ve halen yürürlükte olan 3194 sayılı yasaya göre; büyükşehir- ilçelerde imar planı yapma yetkisi yerel yönetimlerde... Ancak aynı yasanın bir de 9.maddesi var. O da şöyle diyor:
Bazı hallerde imar planlarını yapmayı, yaptırmaya, değiştirmeye ve resen onaylamaya Bayındırlık ve İskan Bakanlığı yetkilidir.
Yani bakanlık da devreye girebilir ama istisnai hallerde... İşte bugün, o hükmün zorlanmasıyla istisnai haller olağana dönüşmüş ve merkezi kuruluşlar belediyelerin yetkilerine ortak olmuş durumda. Örneğin şu anda Şehircilik, Kalkınma,Sanayi, Turizm, Ulaştırma, Orman başta olmak üzere neredeyse bakanlıkların tamamı ile TOKİ ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı gibi kuruluşların da aralarında bulunduğu 18 ayrı kurumun İstanbul’la ilgili plan yapma yetkisi var. Ve bunların hepsi ayrı ayrı planlarını yapıp uygulamaya koyuyorlar. Bunun doğal sonucu olarak da aynı bölge, cadde ya da sokakta birbirinden farklı, ayrıcalıklı imar hakları ortaya çıkıyor. Ya da bir bakıyorsunuz yeşil-park ve okul alanı olarak görünen yerler imara açılıveriyor. Bu konuda belediyeyle diğer kuruluşlar yarıştığı için de hemen her plan yargıya intikal ediyor. İstanbul’da sadece büyükşehir belediyesince yapılan plan değişikliği sayısının(yıllık) “1800” civarında olduğuna dikkat çeken TMMOB Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı Tayfun Kahraman, her yıl en az 40 dava açtıklarını söylüyor. Tabi bu sadece bir odanın açtığı dava sayısı ve İstanbul’da bunun gibi o kadar çok oda, STK, kişi ve kuruluş var ki...
Bu arada Topbaş’ın yakındığı görüntüyle ilgili bir saptama da eski Kadıköy Belediye Başkanı Selami Öztürk’ten:
“Büyükşehir parsel parsel plan yapınca herkesin iştahı kabardı. Bölge bazında planlar yapılsaydı ve de bununla bağdaşmayanlara itiraz edilip yargıya taşınsaydı böyle olmazdı.”
‘Pirinçte yok ama kanser vakaları var’
Türkiye’de pirincin nerdeyse yarısını Edirne üretiyor. Baldo, Osmancık, Rocca diye bildiğimiz ünlü pirinçler buradan geliyor. O nedenle Dr. Dilek Tuncer’in Ergene Nehri’nin suladığı alanlarda yetişen pirinçlerin kansere yol açabileceği uyarısı sadece Edirne’yi değil, tüm ülkeyi ilgilendiren bir konuydu. Ancak gördük ki, vatandaşın sağlığından çok, “nasıl konuşursun” tarafı öne çıktı ve lokal olarak kaldı. Oysa tartışılması gereken tek ve acil konu, üç yıl önce harekete geçilen Ergene Havzası Koruma Eylem Planı çerçevesinde neler yapıldığı ya da neden yapılmadığı olmalıydı. Çünkü doktor hanımın da dile getirdiği gibi Ergene Nehri hâlâ zehir akıyor ve buna neden olan Çorlu, Çerkezköy’deki fabrikaların birçoğunda arıtma tesisi yok ya da sağlıklı çalışmıyor. Dahası Ergene havzası çevresindeki 12 il ve ilçe belediyesinin de atık su arıtma tesisi bulunmuyor. Sözüm ona D.S.İ.‘nin katkısıyla yapılacaktı!.. Böyle bir durumda havzada yetişen ürününün kalite ve rekoltesinin etkilenmemesi mümkün mü? İşte Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan’ın anlattıkları:
“Ergene’deki kirlilik canlı sağlığı ve ekolojik denge açısından tehdit oluşturuyor, bölgede kanser vakaları var. Ancak Edirne pirincinde bilimsel araştırmalarla tespit edilmiş kanserojen vakası söz konusu değil. Ama, rekolte çok etkilendi. Örneğin Ergene havzasındaki yaklaşık 100 bin dönüm çeltik alanımızın büyük bir bölümü kirlilik nedeniyle ekilemiyor. Ekilen kısımlarda da rekolte dönüm başına 300 kilo kadar düştü. Bu bölge insanı ve ülke ekonomisi adına yılda yaklaşık 40 milyon lira zarar demek.”
CHP’den proje atağı
Sokağın CHP’ye dönük eleştirilerinin başında ne var? Politika üretemiyor, proje ortaya koyamıyor. Aynı eleştiri son kurultayda başkan adayı Muharrem İnce’den de gelmişti:
“Çözüm üretemeyen CHP sokağa umut olamıyor.”
Güven tazeleyen parti yönetimi sokağı mı dinledi yoksa İnce’den mi etkilendi bilmem ama, Kılıçdaroğlu’nun kurmaylarından duyduğumuz, CHP‘nin öncelikle ekonomi ve eğitime dönük projeler hazırladığı ve yakında açıklayacağı yolunda...
