Uzman Psikolog Özlem Nur Tulum

Çekirdek aile içindeki bireylerin yaşadıkları aynı olayın dahi bireysel olarak anlamları ve algılanışları çok farklıdır. Farklı etkilenişin sebebi, bireyin olaya yüklediği anlam ve stresle başa çıkma yetisi ile yakından ilişkilidir. Kişi, olayı tanımlamasını ve değerlendirmesini; o olaya olumlu ya da olumsuz bir değer yüklemesini düşünceleri yoluyla sağlamaktadır; bu sebeple, düşüncelerin gerçekliğini ve işlevselliğini test edip gerekiyorsa alternatif ve sağlıklı olanlarla dönüşüm sağlatmak psikolojik iyi oluş hali için gereklidir.

Bilişsel terapinin öncü ismi Beck, depresyondaki bireylerde spesifik olarak yedi tip düşünce hatası gözlemlemiş ve bu klinik gözlemleri bilimsel araştırmalarla desteklemiştir. Beck’e göre, danışanlar genellikle düşüncelerinde tutarlı biçimde bazı çarpıtmalarda bulunurlar ve bu işlevsiz düşüncelere inanırlar. Araştırmalar, bilişsel çarpıtmaların ruhsal açıdan bir rahatsızlığı olmayan bireylerde de gözlemlenebildiğini; ancak, depresif bireyler için ayırt edici olduğunu

Şimdiki anda her ne oluyorsa, mindfulness uygulamasının bir parçası olabilir; yağan yağmurun görüntüsü ve sesi eşliğinde, toprağa değdiği yerlerden göğe yükselen eşsiz koku, ıslanan saçlarımız ve yüzümüzden akan su damlacıkları… Herhangi bir düşünce yahut yargı gelirse aklımıza, aynı su damlacıkları gibi akıp gitmesine izin vermek tam da bilinçli farkındalık egzersizidir. Bilinçli farkındalık egzersizleri ve sadece kulaktan kulağa duyulmuş olan şekil içeren meditasyon biraz farklıdır. Bilinçli farkındalık için bağdaş kurarak oturmak, gözleri kapatmak ve çeşitli müziklerle om sesi çıkarmanız gerekmez.

Siz aklınıza gelen düşüncelerden ibaret değilsiniz; o düşünceleri fark eden ve hatta o düşüncelerle ilgili bir duygu hisseden, belki suçluluk ve utanç belki de şefkat duyansınız. Gün içerisinde, zihnimize istesek de istemesek de binlerce düşünce gelecektir; bazen, geçmişte yaşanan ve günümüze hizmet etmeyen bir olay anını; bazen de geleceğe sıçrayıp olası

1. Çok iyi (başarılı, güzel, zayıf) olursam sevilmeyi hak ederim.

Var olduğunuz halinizle yeterli ve değerlisiniz. Sıfatlar ve statü insanın süsü olabilir; ancak, insani değerini belirleyemez. Bir insanın sevgisini kazanmak için sadece kendiniz olmanız, samimi ve şeffaf davranmanız yeterlidir. Eğer, sevilmek için çok fazla şey yapmanız gerekiyorsa yanlış bir ilişki içinde olabilirsiniz. Samimi, şeffaf ve otantik halinizle sevilmediğinizde aklınıza değersiz olduğu değil; her tohumun her toprakta yetişmediği gelsin çünkü hakikat budur.

2. Ruh eşimin beni bulmasını bekliyorum.

Ruh eşi belki vardır belki de yoktur. Esas olan, karşılıklı olarak anlama ve anlaşılma gayretiyle iletişim kurabildiğiniz, sevildiğinizi hissettiğiniz, güven çerçevesindeki ilişkilerin sağlıklı ve yeterince iyi olduğudur. Dünyadaki kısıtlı ve değerli zamanınızı, kesinliğinden emin olmadığımız mükemmel ilişki ve ruh eşi bekleyerek harcamayın. Önce siz, ilişki namına kendi heybenizde neler biriktirdiğinize odaklanın belki de aradığınız aşk öyle bir halde, ansızın gelir.

3. Bunu (her türlü eşya ve

Günümüzde, bireyler kendilerini gerçekleştirme ihtiyacını önemsiyor; kendilerini, sadece mesleki statülere göre konumlandırmıyor. Kimliklerini oluşturmak için çok fazla sosyal unsurdan faydalanıyorlar. Hayatlarını yaşayacak zamanı bulabilecekleri esnek çalışma saatleri, destekleyici iş ortamları ve tatmin eden anlamlı işler talep ediyorlar. Özellikle, pandemi dönemi sonrasında hem iş hayatından hem sosyal yaşantıdan beklentiler hızla evrildi. Artık, finansal olarak özgürlük kazanırken diğer yandan hayatın nasıl daha doygun ve anlamlı yaşanabileceği sorgulanıyor. Önceki nesiller, verilen görevi yerine getirmenin yanında kendini gerçekleştirme, sosyal hayat, anlamlı yaşam hususları üzerinde pek sorgulamıyordu. Bir davranış, gerçekleştirilen dönem içinde değerlendirilmelidir. Savaş öncesi ve sonrası dönemler için çalışmak kutsal ve temel değer olarak sayılıyordu. Verilen ücretler, emeklerin çok altında kalsa dahi her daim fedakârlık ve tüm performansı iş hayatı için sergilemek ahlaki bir normdu. Belki de

Bazılarımız, henüz başına herhangi bir durum gelmeden ilişkisini, sevdiği insanları, aile üyesi saydığı evcil hayvanını ya da sahip olduğu imkanları kaybetmekten korkarak yaşar. Kimimiz de kayıplarını hiç yaşanmamış gibi bastırma mekanizmasını aktive ederek, olumsuz olarak algıladığı her duyguyu ve durumu yok sayarak yaşar. İnsan olmak zaten yeterince zorken bir de günün birinde ne yaparsak yapalım bizim ve sevdiklerimizin yaşamının sonlanacağını bilerek yaşamakta ayrı bir varoluşsal sancı katar. Sonu olan nefes sayısının içinde yaşamı sürdürürken, süreç boyunca sonlar neden bu kadar korkutur? Yoksa bize kendi gerçekliğimizi mi hatırlatır?

Diğer bir taraftan, bazı bitişleri de iple bekleriz. Ortaokuldan mezun olup liseye geçmek çoğumuzu heyecanlandırmamış mıdır?  Hatır için gittiğimiz bir davetten ayrılmak için sıkça saate göz atmamış mıyızdır? Huzurlu hissedilmeyen bir şehirden, hayalleri süsleyen başka şehre taşınırken insanların gözlerinin içlerine bakmak iyi bir fikir olabilir. Bir yandan, son denilince hüzünlendiren durumlar akla gelirken

Takıntılı düşüncelerin olduğu ama onlarla ilgili bir duygusal çıkarımın olmadığı yani akıldan her geçen düşüncenin ‘satın alınmadığı’ ve takıntılı düşünceleri kompanse edebilmek için zorlantılı davranışların yapılmadığı vakalarda; obsesiflikten bahsedilirken, obsesif kompulsif bozukluktan söz edilemez. OKB tanısı için zihindeki düşüncelerin oluşturduğu yüksek kaygı ile bazı eylemleri "zorla" yapmak ya da yapmak "zorunda" hissedip uygulamak gerekir.

OKB’ye neden olan sebepler arasında, genetik nedenler, beyin kimyasalı olan serotoninin işlevini yerine getirememesi, çocukluk çağı travmatik deneyimleri, mükemmelliyetçi veya otoriter aile yapısı içince büyümek gösterilebilir. Ek olarak, bireyin mükemmelliyetçi, titiz ve kuralcı kişilik özellikleri de oluşturduğu yoğun stresten dolayı bu rahatsızlığı yaşatabilir.

Psikoterapi seanslarımızda, rahatsız edici obsesyonların oluşturduğu sorumluluk duygusunun azaltılmasına destek olunur. Şema Terapi yaklaşımında, OKB’li bireylerde, adalet takıntısı, aşırıya kaçan vicdan ve

Kadınlar ve erkekler arasında biyolojik ve kültürel olarak inşa edilmiş farklılıklar olsa da kadın üzerindeki rol çeşitliliğinin ve uygulanan baskının ne denli fazla olduğunu görmekteyiz. Herhangi bir konuyu tek taraflı ele almaktan imtina etmekte olduğum için şu anda kadın haklarından ziyade, insan haklarını geliştirmek üzerine yazmayı defalarca yeğlerdim; elbette erkeklerin de haklarını tanıması ve koruması gerekmektedir; ancak, istatistiksel olarak bakıldığında kadınların yaşadığı eşitsizliklerin ve kötü muamelelerin fazlalığı göz ardı edilemez. İşte tam da bu sebeple, kadınların hakları konusunda bilgilenmeleri ve haklarını korumaları gerekmektedir. Kadınların, tüm rollerinin ötesinde ve öncesinde, kendilerine değer vermeleri ve hemcinsleriyle dayanışma içinde olmaları cinsiyet eşliği hususunda önem teşkil etmektedir.

Sevgi dolu ve fedakâr anne olmak, başarılı bir kariyer yapmak, ev işlerinin ve yemek sorumluluğunun yüklenmesi, kadınlığı esas alan dayatmalar, cefakâr bir eş, ailenin istediği kişiyle evlendirilmesi, boşanma hakkının tanınmaması, doğum kontrolü ve kürtaj

İnsan, hayatında her şey yolunda giderken dahi kendisini mutsuz hissedebilir. Yaşam koşulları, duygu durumumuzu ve psikolojik sağlığımızı direkt olarak etkilese de görüyoruz ki iyi koşullara sahip insanlar da mutsuzluk duygusunu deneyimleyebiliyorlar. Hatta neden böyle hissettiklerine dair içten içe utanç duyuyor olabilir ve başkaları tarafından da nankörlükle suçlanabilirler. İlişkileriniz, görünür de güzel olabilir; ekonomik şartlarınız iyi olabilir, aileniz destekleyici bir pozisyonda da olabilir. Ancak, sizin gene de kendinizi mutsuz hissetmeye hakkınız vardır. Hayır, şımarık değilsiniz; şükretmeyi bilmiyor değilsiniz, ilgi çekmek için yapmıyorsunuz ve bu sizin kaderiniz değil. Sadece, kendinizi keşfetme yolculuğuna çıkma zamanınız gelmiş. Genelde, psikolojik semptomlar ve yoğun duygular bize dur ve kendine dön bir yerlerde takılı kaldık şeklinde uyarıcı bir görevdedirler. Semptomunuz, ters giden bir şeyleri fark ettirmek için gelir ve böyle durumlarda psikoterapiden yüksek oranda faydalanabilirsiniz.

Mutsuz hissetmek için en temeldeki neden ya da