Hitler'i sessiz izleyen Papa'ya "azizlik" yolu

Roma Katolik Kilisesi lideri Alman Papa 16. Benediktus tarafından 12. Pius’a azizlik yolunun açılması, Yahudilerin tepkisine neden oldu.Papa 12. Pius’un Adolf Hitler’in toplama kampları karşısında sessizliği yeğleyen bir kişi olduğunu savunan Yahudi yetkililer, Alman Papanın dün imzaladığı kararnameyi "üzüntü verici" diye niteledi ve "Yahudilerin hassasiyeti umursanmadı" biçiminde yorumladı.İsrail Hahamlar Genel Kurulu üyelerinden David Rosen, Papa 16.Benediktus’un 12. Pius’a azizlik yolunu açma amacıyla "ululuk unvanı" veren kararnameyi imzalamasını "derin üzüntü" ile karşıladıklarını belirterek, "Papa’nın 12. Pius konusundaki kararı, Yahudi cemaatinin endişelerinin pek umursanmadığını göstermiştir. Vatikan’ın 12. Pius konusunda aceleci davranmamasını umuyorum" dedi.Almanya Yahudileri Merkez Kurulu Genel Sekreteri Stephan Kramer de 16.Benediktus’un 17 Ocakta Roma Havrasına yapacağı ziyaret öncesinde bu tür bir kararname imzalamasını esefle karşıladıklarını belirtti.İtalya Yahudi Cemaatleri Birliği Başkanı Haham Riccardo Di Segni ise Papa 12. Pius konusunda eleştirel bir tavır içinde olmayı sürdürdüklerini anımsatarak, "12. Pius’un toplama kampları hakkındaki tavrına ilişkin soru işaretleri varlığını koruduğu sürece onun aziz ilan edilmesi, kapanması zor yaraların açılmasına neden olacaktır. Bu, diyaloğu da zorlaştıracaktır" uyarısında bulundu.Asıl adı Eugenio Pacelli olan 1876 doğumlu İtalyan Papa 12. Pius, Almanya’da Vatikan büyükelçisi olarak da görev yapmasının ardından, 1939 yılında papa seçilmişti. İkinci Dünya Savaşı boyunca tahta kalan ve 1958’de ölen 12.Pius, özellikle Yahudiler tarafından Hitler’in politikalarını sessizce onaylamak ve Yahudi soykırımına karşı çıkmamakla suçlanıyor. Yahudiler, Vatikan’dan o döneme ilişkin gizli arşivleri tarihçilere açma çağrısında da bulunmuşlardı.Vatikan’ın henüz o dönemin gizli arşivlerini açmamakla birlikte dün itibariyle Polonyalı Papa 2. Jean Paul ile birlikte 12. Pius’a da "ululuk unvanı" verme suretiyle azizlik sürecini başlatmış olması, Alman Papa 16. Benediktus’un Yahudilerin eleştiri ve uyarılarını umursamadığının göstergesi olarak yorumlanıyor.

İSRAİL'DEN ÇAĞRI

İsrail, Alman Papa 16. Benediktus’un Yahudi dünyasınca tepkiyle karşılayan bir kararnameye imza atmasının ardından Vatikan’a, "Papa 12. Pius hakkındaki arşiv belgeleri araştırmacılara açılsın" çağrısında bulundu.

İsrail Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ygal Palmor, İtalyan haber ajansı ANSA’ya verdiği demeçte, İkinci Dünya Savaşı sırasında Adolf Hitler’in politikalarına ve Yahudi soykırımına sessiz kalmakla suçlanan Papa 12. Pius’un aziz ilan edilip edilmeyeceğinin "Vatikan’ın iç meselesi" olmakla birlikte, "tarihçilerin hakikati ortaya koymaları" gerektiğini söyledi.

"Aziz ilan etme konusundaki süreç Vatikan’ın iç meselesidir. Buna karışma niyetinde değiliz" diyen Palmor, Vatikan’ın 12. Pius dönemine ilişkin gizli arşiv belgelerini halen araştırmacıların incelemesine kapalı tuttuğunu anımsattı.

Palmor, "Papa 12. Pius’un Yahudi soykırımındaki rolünün ne olduğunu ise elbette tarihçiler saptayacaktır. Onun o dönemde o ortamda yaptıklarının anlamını tarihçiler değerlendirecektir. Bu çerçevede Vatikan’ın gizli arşiv belgelerini araştırmacılara açması hayati bir önem taşımaktadır" diye konuştu.

Roma Katolik Kilisesi lideri Papa 16. Benediktus, dün sürpriz bir kararnameye imza atarak, Papa 2. Jean Paul ile birlikte tartışmalı bir şahsiyet olan Papa 12. Pius’a da "ululuk" unvanı vermişti. 12. Pius’a önümüzdeki süreçte önce "mübareklik", ardından da "azizlik" unvanı verme yolunu açan kararname, Yahudilerin tepkisini de beraberinde getirmişti.