Jüpiter küçülüyor: Akıl almaz çalışma ortaya koydu!

Güneş ve gezegenlerin oluştuğu gaz ve toz bulutu, yaklaşık 4.5 milyar yıl önce dağıldı. Araştırmacıların bulgularına göre, o dönemde Jüpiter en az şimdiki boyutunun iki katı büyüklüğündeydi ve manyetik alanı yaklaşık 50 kat daha güçlüydü.

Araştırmayı yürüten ekipten Batygni'in paylaştığı görsel.

'BULMACAYI ÇÖZMEK İÇİN KRİTİK'

İlginizi Çekebilir

Jüpiter'in uydusu Europa'da 'yaşamın izlerini' arayacak uzay aracı fırlatılıyor

Araştırmanın yazarlarından Caltech'te gezegen bilimci olan Konstantin Batygin, "Son hedefimiz nereden geldiğimizi anlamak. Gezegen oluşumunun erken evrelerini netleştirmek, bu bulmacayı çözmek için kritik" derken ekliyor "Bu, yalnızca Jüpiter'in değil, tüm güneş sisteminin nasıl şekillendiğini anlamamıza bir adım daha yaklaştırıyor."

Jüpiter'in muazzam yerçekimi, Güneş'inkiyle birlikte, güneş sisteminin şekillenmesinde büyük rol oynadı ve diğer gezegenlerin ve kayalık cisimlerin yörüngelerini belirledi. Ancak bu dev gezegenin kendisinin nasıl oluştuğu hala net değil.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİRSon dakika... Meteoroloji yeni haritayı paylaştı! 1 hafta sürecek: İstanbul, Ankara, İzmir dahilHaberi Görüntüle

İKİ UYDUNUN YÖRÜNGESİ MERCEK ALTINDA

Life Science'ın haberine göre araştırmacılar, Jüpiter'in ilk dönemlerine dair daha net bir fikir edinmek için, Jüpiter'in Amalthea ve Thebe adlı iki uydusunun günümüzdeki hafif eğimli yörüngelerini inceledi.

Bu uyduların izlediği yollar, ilk oluştukları zamankiyle büyük ölçüde benzer, ancak zamanla yanlarında bulunan daha büyük ve volkanik açıdan aktif komşuları Io’nun çekim etkisiyle biraz değişmiş durumda. Araştırmacılar, Io’nun etkilerinden beklenen değişikliklerle gerçek değişiklikler arasındaki farkları analiz ederek Jüpiter’in orijinal boyutunu belirlemeyi başardılar.

DÜNYA'NINKİNDEN 400 KAT GÜÇLÜ

Güneş nebulasının dağılmasıyla, yani gezegen oluşumunun sona erdiği dönemde, Jüpiter'in yarıçapı mevcut boyutunun 2 ila 2.5 katı arasında olmalıydı ki Amalthea ve Thebe bugün gözlemlenen yörüngelerine sahip olabilsin, diye hesapladı bilim insanları. Zamanla, gezegenin yüzeyinin soğumasıyla birlikte boyutu küçüldü. Ardından ekip, bu yarıçap değerini kullanarak gezegenin manyetik alan gücünü hesapladı. Bu değer yaklaşık 21 militesla olarak bulundu, bu da Jüpiter'in mevcut manyetik alanından yaklaşık 50 kat ve Dünya'nınkinden yaklaşık 400 kat daha güçlü.

• Michigan Üniversitesi'nden astrofizikçi ve yine araştırmanın katılımcılarından Fred Adams ve "Aradan 4.5 milyar yıl geçmiş olmasına rağmen, Jüpiter’in varoluşunun başındaki fiziksel durumunu yeniden inşa etmemizi sağlayacak yeterince ipucunun hala kalmış olması gerçekten şaşırtıcı" diyor.

'BİR REFERANS NOKTASI'

Bu bulgular, araştırmacıların güneş sisteminin tarihindeki kritik bir geçiş noktasına dair görüşlerini netleştiriyor. Yapılan hesaplamalar, Jüpiter'in nasıl oluştuğuna dair detaylı bilgi gerektirmiyor ki bu süreç hâlâ tam olarak anlaşılabilmiş değil, bunun yerine doğrudan gözlemlenebilen veriler üzerinden ilerliyor.

Astrofizikçi Batygin, "Burada ortaya koyduğumuz şey çok değerli bir referans noktası" derken ekliyor: "Güneş sistemimizin evrimini daha güvenle yeniden inşa edebileceğimiz bir temel nokta."

Nature Astronomy dergisinde yayımlanan bu çalışma, bilim insanlarının erken dönem güneş sistemine dair daha net bir tablo oluşturmasına yardımcı olabilir.

JÜPİTER HAKKINDA BİLGİ

• Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki en büyük gezegendir. Güneşe uzaklığına göre güneş sisteminde beşinci sırada yer alır.
• Gaz devi (gaz gezegeni) sınıfına girer ve büyük oranda hidrojen ve helyumdan oluşur. Kütlesi o kadar büyüktür ki, Güneş dışındaki tüm gezegenlerin toplam kütlesinden daha fazladır. 79'dan fazla uydusu vardır. en bilinenleri Io, Europa, Ganymede ve Callisto'dur (Galilei uyduları).
• Ayrıca, güçlü manyetik alanı, devasa fırtınaları (örneğin Büyük Kırmızı Leke) ve etkileyici halka sistemiyle de dikkat çeker.