Neden F tipi cezaevi?

Neden F tipi cezaevi?
ÇAPRAZ ATEŞ
ŞÜKRAN ÖZÇAKMAK - İHSAN YILMAZ

Açlık ve ölüm oruçlarının giderek tehlikeli bir noktaya gelmesi, F tipi cezaevi sorununu ülke gündeminin ilk sıralarına süratle taşıyor. Neden F tipine itiraz ediliyor? Mevcut koğuş düzeni, mafyaya, çetelere ve terör örgütlerine yaramıyor mu? Yüzlerce insanın üst üste bir arada yaşadığı eski tip cezaevleri, çağdaş uygulamalara da ters değil mi? En azından bir uzlaşma sağlamak için, Adalet Bakanlığı ne yapıyor? Baro ne istiyor?

İstanbul Baro Başkanı Yücel Sayman
Açılması bir yıl ertelensin...
Cezaevlerinde ölüm yaklaşıyor. Çözüm için, Adalet Bakanlığı ve hükümetin en az bir yıl, F tipi cezaevlerini açmaması gerekir. Bu süre içinde barolar, tabip odaları, üniversiteler ve hükümlülerin katılımıyla çağdaş standartlara uygun koşulların yaratılması için tartışma açılabilir. Siyasi irade bunu yaparsa, ölümü dışlayacak ortam yaratılabilir. F tipi Terörle Mücadele Kanunu’nun16’ncı maddesinin siyasi tasarımına ve mimarisine uygun inşa edildi. Burada, "Hükümlü ve tutuklular tek ve üç kişilik odalarda barındırılacak, birbirleriyle görüştürülmeyecek, birbirleriyle haberleşmeleri engellenecek, açık görüş yapmalarına izin verilmeyecek" hükmü açıkça yer alıyor.
Bu yasa, tecrit etmeye, kişiliksizleştirmeye yönelik bir infaz rejimi projesidir. Anayasa’ya aykırıdır. Siyasi iktidar, bu maddenin uygulanmayacağına herkesi inandırdı. Sonra birdenbire, karşımıza F tipini çıkardı. Ne baronun, ne de tabipler odasının, ne de başka bir kuruluşun fikri alındı. Uluslararası normlara aykırı bir cezaevini, koğuşa koydukları yapma çiçekle basına, lüks ve beş yıldızlı otel diye tanıttılar. Yapay süslemelerle gerçeği saklayamazsınız. Bu tecrittir, yalnızlaştırmadır. 16. madde dururken F tipine sevk yapamayacaklarını anladıklarında ise, bu maddeyi değiştirmeye kalkıştılar. Çünkü, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin tavsiye kararına aykırıydı. Mahkum, odasından ancak yönetmeliklere uygun davrandığı zaman dışarı çıkabilecek. Kapalı kapılar ardında değil kamuoyu önünde tartışalım. F tipi inşaatları yıkılmadan tecriti, kişiliksizleştirmeyi önleyecek değişiklikler, iyileştirmeler ve yasal düzenlemeler yapılabilir. Yapılamıyorsa F tipinden vazgeçilebilir.

İstanbul Milletvekili Emre Kocaoğlu
Romantik aydın eleştirileri var
TBMM İnsan Hakları Komisyonu Başkan Yardımcısı, ANAP İstanbul Milletvekili Emre Kocaoğlu: F tipine yönelik eleştirilerin bazıları yapıcı. Bazıları romantik aydın eleştirisi. Bir de mafya ve terör örgütlerinin eleştiri kılıfı altında provakosyonları var. F tipi cezaevi, koğuş düzenine göre çok daha insani şartları içeriyor. F tipi bir ihtiyaçtan doğdu. Koğuş tipinin her türlü kötülüğe yol açtığı anlaşıldı. Cezaevlerinde yeni bir "tip" değişiklikliğine gidilmesi zaruretten doğdu. Neticede orada suçlular cezalarını çekecek. Ben hükümetin kararının doğru olduğunu düşünüyorum.
Açlık grevleri, F tipinin mevcut haline karşı yapılıyor ise, Adalet Bakanı yapılan eleştirileri dikkate alarak, F tipinin mevcut sorunlarını ortadan kaldıran yasalar gerçekleşinceye kadar, bu cezaevlerine nakil yaptırmayacağını söyledi.
İyi niyetli eleştiriler Adalet Bakanlığı tarafından dikkate alınıyor. Hükümlülerin kendilerini tecrit edilmiş gibi hissedeceği eleştirileri üzerine Adalet Bakanı, ortak mekanların, sosyal alanların artırılması için değişiklikler için elinden geleni yapıyor.
Ancak iyi niyetli olmayan eleştiriler var. Bunlardan birisi, mevcut koğuş sistemindeki zaafiyetlerin devam etmesini isteyenlerden geliyor. Bunların bir kısmı romantik aydın eleştirileridir. Sebebini araştırmadan, "Madem ki devlet yapıyor, o halde kötüdür’ diyen "istemezükçü" bir aydın tarzıdır bu.
Bir de koğuş sisteminde saltanat sürenler eleştiriyor. Bu sistemde, mafya ve terör örgütlerinin saltanatı var. Bu, Nuriş çetesinin Burdur Cezaevi’nde yarattığı olaylar sırasında görüldü. Bunlar tipik bir koğuş düzeni sorunlarıdır. Cezaevlerinde egemenlik kuranlar koğuş sisteminin devam etmesini istiyor.



ENTELLEKTÜEL BAKIŞ