Tünel'den Taksim'e Beyoğlu '99

Bizans döneminde Galata'nın kuzeyinde kalan bölgeye "öte, ötesi" anlamına gelen "Pera" denilirdi. Hıristiyan Osmanlılar ve Avrupalılar "Pera" adını kullanırken, Türkler bu bölgeye Beyoğlu derdi. Kurtuluş Savaşı'ndan sonra mahalle adlarının Türkçeleştirilmesi sırasında Pera emekliye sevkedilip Beyoğlu'nda karar kılındı.
Özdemir Kaptan (Arkan) "Beyoğlu" kitabında, "Beyoğlu neresidir?" sorusunun yanıtını araştırırken yukarıdaki bilgileri veriyor. Tek yazılık bir röportaj için "fast - food Beyoğlu", tramvay güzergahı Tünel - Taksim arasına haydi haydi sığar...Tünel Meydanı'na damgasını vuran Metro Han Fransız mimar E. Gavand'ın eseridir. 14 Ocak 1875'te hizmete giren Tünel'i bağrına basan Metro Han'dan çıkar çıkmaz tam karşıya Asmalı Mescit'e doğru yönelirseniz, gerçek İstanbul beyefendisi antikacı Mustafa Kayabek'in tarih kokan dükkanını görebilirsiniz. Mustafa Bey size şekerini gümüş kaşıklarla karıştıracağınız çay ikram edecektir. Kayabek dalından meyve koparmaya kıyamadığı için evlerden eski eşya almaz. Bitpazarlarını dolaşıp eski eşya ve antikaların yok olup gitmesini önler.
İstiklal Caddesi yönünden ilerleyelim... Solda Narmanlı Han inşa edildiği 19. yüzyılın ilk yarısındaki ihtişamıyla sizleri selamlar. Rusya Büyükelçiliği'nin hizmet büroları 1930'lara kadar burada faaliyet göstermişti. 1933'te Avni ve Sıtkı Narmanlı kardeşler tarafından satın alındı.
Sağda Rusya Federasyonu Başkonsolosluğu binası, Rus Çarlarının mimarı olarak İstanbul'a gönderilen İsviçreli Fossatti kardeşlerçe 1837'de yapılmıştı. Binasının girişindeki tabela üç kez değişti. Rusya Büyükelçiliği, Sovyetler Birliği Başkonsolosluğu ve duvarların yıkılmasından sonra Rusya Federasyonu Başkonsolosluğu... İkinci Dünya Savaşı'ndan 1980'lerin sonuna kadar, bu binanın önünde sigara yakmak bile "komünizm propagandası" için yeterli olabilirdi!Sağdan yolunuza devam edince Katolik San Antuan Kilisesi'ne gelirsiniz. İstanbul sosyetesi 1980 sonrasında Noel ayinlerine abone olunca, bu kilise çok ünlenecekti.
Karşı cephede dillerden düşmeyen Markiz Pastanesi unutulmuşluğun kadersizliği içinde boynu bükük durur... İş Bankası'nın reklam filmleri için birkaç yıl eli yüzü düzeltilen pastanede Fransız sanatçı Arnoux tarafından yapılan "İlkbahar" ve "Sonbahar" konulu fayans panoları, Mazhar Resmol'un vitrayları ve İbrahim Safi'nin peyzajının bulunduğunu İstanbul kitaplarıyla ilgilenenler dışında kimseler bilmez.Neyse ki Beyoğlu'nun en eski meyhanesi Refik, Asmalı Mescit'te hizmete devam ediyor. Refik Baba sabahın erken saatlerinde akşam servisinin taze balık, meyve ve sebzelerini herkesten önce filesine doldurur.Refik'te yer bulamazsanız, iki Cengiz'lerin açtığı 1990'ların "in" meyhanesi Kallavi 20'ye park edebilirsiniz. Giovanni Scognamillo, "Bir Levantenin Beyoğlu Anıları" kitabında ev taşıma hikayesi anlatırken, Kallavi Sokak'ın eski adının Glavani olduğunu da çıtlatıyor.* * *Tramvayların "makas molası" verdikleri Galatasaray, eskiden lisesi, postane olarak hizmet veren 1875 tarihli Thedor Sıvacıyan Konağı, Çiçek Pasajı'yla ünlüydü. Şimdi her hafta düzenli olarak coplanan "Cumartesi Anneleri"yle dünyaya adını duyuruyor!* * *Çiçek Pasajı içme mekanı olarak iç ve dış turizme hizmet veriyor. İstanbullular Çiçek Pasajı'nı yandaki Balık Pazarı'ndan pas geçip doğruca Nevizade Sokak'a kendilerini atıyorlar. Boncuk, Saki, Neyzen, Neyle Meyle, Hasırlı'da her akşam İstanbullu entellektüellerin "Türkiye'yi kurtarma" sempozyumlarına bir duble rakıyla eşlik edebilirsiniz!Türkiye'de sinema ve müzik alanında en gerçek verileri almak istiyorsanız, biraz ilerde Emek sineması ve İstiklal Caddesi'ne müzik ziyafeti veren Karakedi Hasan'a uğramanız yeter. Emek sinemasının müdürü Hikmet Bey, yeni vizyona giren filmlerin ne kadar gişe yapacağını size iki seans içinde bildirebilir. Karakedi Hasan ise hangi kasetin ne kadar tiraja ulaşacağını bir haftalık raporlarla aktarabilir.Galatasaray ile Taksim arasını Türkiye'nin en iyi kamuoyu ölçme sahası olarak gören anketörler ve "hazırlop tv"cilere toslamadan geçebilirseniz o gün şanslısınız demektir. Beyoğlu'nu en rantabl olarak kullanan televizyoncu Savaş Ay ve A Takımı'na telefonla ulaşamıyorsanız İstiklal Caddesi'nde iki tur atmanız yeterlidir.Taksim'e doğru yaklaşınca çevreci yayın organlarının burnunuza girdiğini göreceksiniz, şaşırmayın... Taksim Meydanı'na çıkınca son yılların en modern anıtıyla selamlaşıyorsunuz. İstanbul Belediyesi'nin iki yıl önce hizmete soktuğu tek bölmeli otomatik tuvalet, İstanbul'un "içine etme" konusunda gösterilen çabaların ironik simgesi gibi sizi karşılıyor.Kimine göre bu "tuvalet anıtı" İstanbul'un gelişme çizgisinde bir finali temsil ediyor. Kaldırılması konusunda bir çaba da olmadığına göre "teslim bayrağı" olarak da kabul edilebilir.