Hurmanın kökleri cennette, yaprakları cehennemde denir. Çöllerde güneşin cehennem sıcağını keserek insanoğluna cennet yaratan ağaç üç büyük din tarafından kutsal kabul ediliyor. Hz. Muhammed’in “Müslümanlar insanların, hurma da ağaçların kutsanmışıdır” dediği rivayet edilir. Ramazan’da orucu hurmayla açma âdetinin ardında Peygamber’in alışkanlığı kadar, bu sözü de etkili olmalı. Oruç tutmak ilk farz kılındığında yaza denk gelen Ramazan ayında serin vahaların meyvesi baş iftariyelik olmuş. Ramazan zaten Arapçada “şiddetli sıcak” demek olan “Ramz” kelimesinden geliyor.
Sahra çölünde yetişen Cezayir hurmaları lezzetleriyle nam salmış. Size Cezayir’de M’zab vadisindeki Melika kentinin mezarlığında ilk kez tattığım ve güneş gibi tadını unutamadığım hurmalı bir çörek tarifi veriyorum: Makhrud. Melika, Sahra’nın ortasında M’zab vadisi palmiyelikleri boyunca sıralanan beş şehirden biri. Kent adeta kule gibi kat kat yükseliyor ve piramit gibi en tepesinde mezarlık bulunuyor. En güzel manzara da orada oluyor, güneşin batışı en güzel mezarlıktan izleniyor.
Melika mezarlığına tırmandığımızda bizim gibi seyre çıkmış kadınlı çocuklu bir grup vardı. Bize atıştırdıkları kurabiyeden ikram etmişlerdi. Yoğun portakal çiçeği rayihalı, içi macun gibi hurma ezmeli, irmikli baklava biçimli değişik tatlının tadı damağımda yıllarca tarifini aradım.
MALZEMELER
Hamuru için: *3 bardak irmik *1/2 bardak un *1 paket kabartma tozu *3/4 bardak sıvı veya erimiş yağ *2-3 çorba kaşığı portakal çiçeği suyu veya gülsuyu *1 tutam tuz *1 bardak su
İçi için: * 1/2 kilo hurma *1 portakalın kabuğu *1 tatlı kaşığı tarçın *2-3 çorba kaşığı portakal çiçeği suyu veya gülsuyu
YAPILIŞI
Genelde kızartılıp şuruba atılarak yapılan bu tatlı bazen de fırında çörek gibi yapılıyor. Böylesi bizim mamul dediğimiz ceviz veya hurma dolgulu kurabiyeye çok benziyor. Yapması kolay ve uzun süre dayanıklı olan bu tarife isterseniz fırından çıkar çıkmaz şerbet dökebilirsiniz. Ben çok tatlı sevmediğim için şerbet dökmeden kurabiye gibi yapıyorum, hurmanın tatlısı yetiyor.
*İçi için, ayıklanmış hurmaları ufak doğrayın ve diğer malzemeler ile iyice yoğurun.
*Hamuru için, su dışında bütün malzemeleri karıştırın. Suyu sürekli yoğurarak azar azar yedirin. Bir süre şişmesi için bekleyin.
Hamuru ikiye bölerek fırın tepsisi üzerinde, bilek kalınlığında uzunca rulolar halinde yuvarlayın. Sonra bu hamur rulolarını yaklaşık 1/2 cm kalınlığında olacak şekilde merdane veya bir bardak yardımıyla yassıltın.
Hurmalı harcı boylu boyunca hamurun ortasına kenarlarda ikişer parmak kalacak şekilde yerleştirin. Hamuru iki yandan harcın üzerine katlayarak bitiştirin. Ruloları ters çevirin, verevine baklava şeklinde kesin. Çatalla bastırarak yol yol veya bıçakla üzerine yıldız gibi iz çıkartarak tek tek her kurabiyenin üzerine bastırın, hem yassılsın hem de güzel bir şekli olsun. 200 derece fırında 40 dakika pembeleşene kadar pişirin. Dilerseniz Ceziyrde yaptıkları yağda kızartıp şerbete de atabilirsiniz.