Can Dündar

İstanbul, ayrı bir siyasi merkez olmaya doğru mu gidiyor? Önceki gün NTV stüdyosunda ağırladığımız 3 partiden 3 konuk bana bu soruyu sordurdu.
3’ü de partilerinin İstanbul örgütlenmesini temsil ediyordu. 3’ü de partilerinin genel merkezinden, genel başkanından çok farklı konuşuyordu.
3’ü de hem özeleştiriyi hem yenilenmeyi temsil ediyordu.
* * *
İlki CHP’nin göz dolduran İstanbul İl Başkanı Gürsel Tekin’di.
Partisinin İstanbul yükselişinin açıklarken varoşlara girmelerine atıf yaptı:
“Biz kentin merkezinde vardık; dışında yoktuk. Bunu aştık” dedi. Sonra özeleştiriye girdi:

Bu seçim Allah’ın adı (neyse ki ve iyi ki) çekildi partilerle seçmenler arasından...
Siyaset dünyevileşti.
Konular yerelleşti.
Bence seçimin görünmeyen, sağlıklı sonuçlarından biri bu oldu.
Önceki seçimlerdeki irtica tartışmalarını, laiklik sloganlarını, türban kavgalarını, asker muhtıralarını düşünün.
İnanç temelinde yaratılan gerilim ortamı, hep mağdur duruma düşen ve “Allah aşkına” yardım isteyen Refah’a, Saadet’e, AKP’ye yarıyordu.
CHP, oradan yüklendikçe geriliyordu.

“Seçmen sağduyusu” diye bir şey varsa, onun ortaya çıktığı bir seçim oldu 2009...
İlk değerlendirmede birçok açıdan hayırlı olduğunu söylemek mümkün.
Bu ülke, tek parti egemenliğini sevmiyor.
Tek lider olmaya soyunanlara yüz vermiyor.
Gerilim siyasetini cezalandırıyor.
“Ceketi koysam seçtiririm” tavrını affetmiyor.
“Şuraları istiyorum” diyene hiçbirini vermiyor.

Gayet sevimsiz geçen seçim kampanyasından benim aklımda kalan en sevimli kare, üç lideri gülümseyen çehrelerle birbirine sarılmış halde gösteren afişlerdi. “Üçümüz de aynı fikirdeyiz” diyorlardı: “Kadınları dışlayalım.” Yaptılar da... Oysa eskiden kadınlar vardı. Kadınların seçilme hakkı olmadığı dönemde bile inadına adaylığını koyan kadınlar...


Bugün yapılacak seçimin galibi henüz belli değil ama mağlubu şimdiden belli:
Kadınlar...
Yarışan 2 bin 941 adaydan sadece 371’i kadın...
Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği’nin (KA-DER) yaptığı çalışmaya göre, en çok kadın aday DSP’de...

Aynı gün Radikal ve Vatan’da yayımlanan iki seçim anketinden anlaşılan şu: Seçim “yerel”de bazı değişiklikler yaratsa da “genel”de pek bir şeyi değiştirmeyecek.
Yarıştaki iki muhalefet partisi az da olsa oylarını artıracak.
Ve sandıktan yine AKP birinci parti olarak çıkacak.
Ama...
* * *
“Ama”sı şu:
AKP’nin sandıktan ne kadar oyla çıkacağı önemli...

Dün televizyonlar 2. Ergenekon iddianamesinden çarpıcı paragrafları ekrandan faş ederken Demirel’in evinde yaşadığımız bir sahneyi anımsadım.
Bir 12 Mart sohbetinin sonunda Demirel ayağa kalkıp kütüphanesine gitmiş, bir kitap çekip okumuştu:
“’Halaskâr Zabitan!..’ İşte yaşadığımız her şey, buradan başlıyor.”
* * *
“Halaskâr Zabitan”, 20. yüzyıl başında ”Memleket elden gidiyor” diyerek bir araya gelen ve iktidarı devirmek üzere muhtıra veren ilk “kurtarıcı” subay grubuydu.
“Bu idarede memleket ağır bir buhran geçiriyor. Vatanı kurtarmak yine en çok zabitana düşüyor” diyen bir bildiri yayımlamışlardı.
Örgütün belirleyici özelliği, vatanın tehlikede olduğunun hissedildiği her an ve yerde yönetime müdahale tutkusuydu.

Önemsediğim bir seçim araştırması var. 10 yıl önce Verso yapmıştı. Soru gayet basitti:
“Seçim günü sandık başına gittiğinizde uzun bir kuyruk görürseniz bekler misiniz?”
En çok “Beklerim” diyenler, HADEP’liler (yüzde 96) ve MHP’lilerdi (yüzde 90)...
En az “Beklerim” diyenlerse DYP’liler (yüzde 75) ve ANAP’lılar (yüzde 70)...
O seçimde MHP sürpriz bir çıkışla 2. parti oldu.
ANAP ve DYP barajın hemen üstünde asılı kaldı.
* * *

Dün sabah CHP’nin Çağlayan mitingine gittim.    Sonra oradan AKP’nin Kazlıçeşme mitingine geçtim.
Her şeyden önce şunu söylemek gerek:
Bizim gibi darbe görmüşler için her miting güzel...
Kitleler, yağışlı havaya rağmen meydanda... Kadın erkek, çoluk çocuk, elde bayrak, kavga dövüşsüz, on binler halinde, şenliğe gider gibi geliyor mitinge...
Partiler sahne almak için sırada...
Demokrasi bayramı...
* * *