Fikret Bila

TEPAV uzmanlarından Dr. Nihat Ali Özcan tarafından yapılan araştırma, ABD ile İran arasındaki sorunun geleceği ve Türkiye'yi ilgilendiren boyutlarını çok yönlü olarak ortaya koyuyor. TOBB'un desteklediği Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) hazırladığı, "İran Sorunu'nun Geleceği" başlıklı araştırma, geçtiğimiz günlerde, uzmanlardan oluşan davetli topluluğuna sunuldu ve tartışıldı. Çalışma ABD'nin ve İran'ın politik hedeflerini şöyle sıralıyor:ABD'nin politik hedefleri ve aşamaları: İran'ın nükleer güç olmasını engellemek, İran'da rejim değişikliği, göreceli demokrat, liberal, Batı ile uyumlu İran.İran'ın politik hedefleri ve aşamaları: Nükleer silahlara sahip olmak, mevcut rejimi, ülkeyi korumak ve bölgesel güç olarak kalmak.(Sunuş sırasında, ABD'nin değil ama İran'ın politik hedefi konusunda toplantıya katılan İranlı diplomatın itirazı oldu. Tahmin edileceği üzere İranlı diplomat, ülkesinin nükleer silahlar edinme gibi bir hedefinin olmadığını vurguladı. Sunuş, nükleer silah edinme varsayımına göre yapıldı.) Hedefler Bu politik hedeflere ulaşmak için ABD'nin İran'a, İran'ın ABD'ye karşı kullanacağı araçlar da şöyle sıralandı:ABD'nin kullanabileceği araçlar:

"Benim cenazeye katılmam insani bir görevdi. Bundan siyasi sonuçlar çıkarmak yanlış. Acıyı paylaşmak istedim. Hepsi bu. Buradan hareketle DYP ile AKP arasında siyasi yorumlar yapmak doğru değil."Ağar, şu değerlendirmeyi yaptı:"DYP kendi iddiası ve çizgisi doğrultusunda tek başına iktidarı hedefleyerek yola çıktı ve hızla mesafe alıyor. Bizim hedefimiz tek başına iktidardır." DYP lideri Mehmet Ağar, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ağabeyinin cenaze törenine katılmasının siyasi yorumlara yol açmasından rahatsızlık duymuş, şöyle diyor: Ağar, hiçbir partiye karşı önyargılı olmadıklarını vurguladıktan sonra şöyle devam etti:"Hedefimiz elbette tek başına bir iktidardır. Ama seçim sonrasında ortaya çıkacak tabloyla ilgili olarak da önyargılı bir tutumumuz olamaz. Şununla koalisyon yaparız, bununla yapmayız gibi bir peşin hükmümüz olmaz." 'Önyargımız yok' DYP lideri, cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili olarak ise, kimseye bir taahhütleri olmadığını vurguladı. Ağar'a göre, Türkiye'nin Çankaya'dan önce bir hükümet sorunu var. Ağar'ın yaklaşımı şöyle:"Şimdi tartışmalar cumhurbaşkanlığı üzerinde yoğunlaştırılıyor ama bize göre bu yanlış. Çünkü Türkiye'nin öncelikli sorunu Çankaya değil,

Başbakan Erdoğan, daha önceki açıklamasında cumhurbaşkanının "lider" niteliklerine sahip olması gerektiğini söylemişti.Bu kez, bu ölçüye, cumhurbaşkanının toplumun her kesimini kucaklayabilecek ve Çankaya'da formasını çıkaracak birisi olması gerektiğini de ekledi.Yöntem konusunda ise ilk kez uzlaşma işaretleri verdi. Anketler yapacaklarını, toplumla doğrudan temasta olan sivil toplum kuruluşlarının da görüşlerini alacaklarını belirtti.Tartışmaların eksenine oturan kendi adaylığı konusunda ise "Benden başka biri de olabilir" diyerek uzlaşma mesajını güçlendirmiş oldu.Başbakan'ın bu yaklaşımı birkaç açıdan ele alınabilir. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, yeni seçilecek cumhurbaşkanının nasıl biri olması gerektiği konusunda düşüncelerini açıklıyor. Sadece cumhurbaşkanı adayının taşıması gereken nitelikler değil, ayrıca adayın belirlenmesinde izleyeceği yöntem hakkında da bilgiler veriyor. Başbakan Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili açıklamaları rahmetli Turgut Özal'ın 1989'da izlediği yöntemi anımsatıyor. Özal da son ana kadar kendi adaylığı dahil isim telaffuz etmemişti. Seçim iyice yaklaşınca adaylığını açıkladı. O süreye kadar konuyu kamuoyunun tartışmasına bıraktı.

Rahşan Hanım'ın, Bülent Ecevit'in yanında olması gerekirken liderleri ziyaret etmesini yadırgayan yorumlar basında yer aldı.Rahşan Ecevit'in Devlet Bahçeli ile görüşme talebi MHP Başkanlık Divanı'nda ele alındı ve geri çevrildi.CHP lideri Deniz Baykal'ın Rahşan Ecevit'i karşılamak için özel kalemini görevlendirmesi, görüşmek için odasında beklemeyi yeğlemesine dikkat çekildi.Bütün bunlara Rahşan Ecevit ne diyor? Rahşan Ecevit'in "Cumhuriyet için el ele" kampanyası çerçevesinde liderlere yaptığı ziyaretler sürerken bazı eleştiriler ve karşı tutumlar da kamuoyuna yansımaya başladı. Rahşan Hanım'a dünkü görüşmemizde, bu eleştirilere karşı görüşünü sordum:- Bülent Bey yaşam mücadelesi verirken, sizin liderlerle görüşmenizi yadırgayanlar oldu. Bu yönde yorumlar yansıdı. Bu eleştirilere ne diyorsunuz?- Bu eleştirilere karşı "Önce vatan" diyorum. Bülent de ben de her zaman önce ülkemizi düşünmüşüzdür. Bülent'le rahatsızlanmadan önce en çok bu konuyu konuşuyorduk. Çok endişe duyuyordu ve bir şeyler yapma sorumluluğu hissediyordu. Sol-sağ ayrımı yapmadan partilerin ittifak yapmaları, güç birliği yapmaları gerektiğini söylüyordu. Bu proje Bülent'in düşüncesiydi. Rahatsızlanmasaydı, bugün

9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'le başladığı ziyaretleri CHP lideri Deniz Baykal'la sürdürdü. Bugün DSP lideri Zeki Sezer'le, yarın Türk-İş Başkanı Salih Kılıç'la görüşecek.Rahşan Ecevit'in, partiler arası ittifak önerisine karşı CHP lideri Deniz Baykal, birleşmeden yana. İttifakın seçim hukukunda yeri olmadığını, hüllenin siyasi ahlaka sığmadığını vurgulayarak, ittifak değil ama birleşmeyi doğru bulduklarını, birleşmek için de sıcak bakacakları tek partinin DSP olduğunu açıkladı. Rahşan Ecevit, "Cumhuriyet için el ele" kampanyası kapsamında liderleri ziyaret ediyor. DSP lideri Zeki Sezer ise, Baykal'ın aksine birleşmeye karşı çıkıyor, ittifak, işbirliği ve uzlaşmaya açık olduklarını söylüyor.Sezer, dün sorularımı yanıtlarken şu değerlendirmeyi yaptı:"Biz CHP'nin varlığına saygı duyuyoruz. CHP de DSP'nin varlığına saygı duymalıdır. Ecevit'in en büyük eserim dediği DSP'ye Türkiye'nin ihtiyacı vardır. Biz DSP olarak uzlaşmaya, ittifaka açığız. Ama partinin kapısına kilit vurun, gelin bize katılın çağrısı kabul edilemez. Biz bunu yapmayız. Biz başından beri uzlaşmaya, işbirliğine açık olduğumuzu söylüyoruz. Bu konuda bir ilke kararı alınırsa bunun yöntemi konuşulur. Geçmişte

Rahşan Hanım, siyasi parti liderlerine seçim ittifakı önerecek.Bu önerinin bir birleşme değil, ittifak olduğunu kamuoyuna yaptığı açıklamada vurgulamıştı.Rahşan Ecevit, CHP lideri Deniz Baykal'la da bugün görüşecek.Baykal, Rahşan Hanım'ın ziyaretini ve girişimini memnuniyet verici olarak niteliyor.Ancak CHP lideri, bir ittifaktan çok birleşmeye sıcak bakıyor.Hem seçim hukukunun hem de ülke ihtiyacının geçici işbirliği değil, kalıcı çözümler üretmek olduğunu düşünüyor. Bu koşullarda DSP'nin CHP'yle birleşmesinin daha doğru, daha gerçekçi bir çözüm olduğunu belirtiyor. Siyasette ittifak ve yeni oluşum arayışları hız kazandı. Bülent Ecevit'in önerisini liderlere taşıyacak olan Rahşan Ecevit, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'le görüşerek bu süreci başlattı. Deniz Baykal, 2002 seçimleri öncesinde de Bülent Ecevit'e bu yönde bir öneride bulunmuştu. Ecevit'e, "Genel Başkan'ımızdır, başımızın üzerinde yeri vardır" diyerek bir davet mesajı göndermiş, ama o günkü koşullarda bir gelişme sağlanamamıştı.Baykal, bugün ise ittifak yerine birleşmenin düşünülmesi gerektiğini savunuyor.Baykal'ın değerlendirmesi şöyle:"Birlik arayışı elbette yerinde, isabetli bir girişim. İttifaktan, seçim

"AB için Kıbrıs'ı feda edemeyiz" diyen Başbakan'daki söylem değişikliğini KKTC'nin kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'la konuştuk.Denktaş, gerek Ankara'nın gerek KKTC yönetiminin "aldatıldık" duygusu içinde olduklarını belirterek, ödün vermenin sonu olmadığının anlaşıldığını, gelinen noktada sağlam ve sert durulması gerektiğini kaydetti. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Kıbrıs konusunda söylemi sertleştirdi ve "AB süreci durursa dursun" diyerek, "Türkiye'den izolasyonlar kalkıncaya kadar adım beklemeyin" diyerek bir anlamda rest çekti. Rauf Denktaş'a göre, Türkiye'nin AB süreci ve Kıbrıs sorunuyla ilgili süreci birbirinden ayrılmalı. Bu sağlanmadıkça, Yunanistan'ın ve Güney Kıbrıs'ın Türkiye'ye sürekli engel çıkaracaklarının ve veto tehdidiyle süreci baltalayacaklarının da anlaşıldığını vurguladı.Bu durumun AB'ye de zarar verdiğinin gösterilmesi gerektiği üzerinde duran Denktaş, şu değerlendirmeyi yaptı:"Rum tarafı Kıbrıs'ta üniter bir devlet istiyor. Bunun anlamı Kıbrıs Türkünü Rum yönetimine yamamaktır. Yapılmak istenen budur. Papadopulos, açıkça federasyon olmaz, üniter devlet olmalı, diyor. Bunun anlamı Türkler Rum idaresine girsinler demektir, Türkler azınlık demektir. Böyle

Son olarak Rahşan Ecevit, "Cumhuriyet için el ele" çağrısında bulundu.Rahşan Ecevit, Bülent Ecevit'in rahatsızlanmadan önce cumhuriyetin büyük bir tehlikeyle karşı karşıya bulunduğunu, sağlı-sollu ittifak olması gerektiğini söylediğini anımsatarak, bu bağlamda siyasi parti liderleri ve sivil toplum kuruluşlarıyla görüşeceğini açıkladı.Bülent Ecevit'in, "Yılmaz Büyükerşen'in etrafında toparlanma" olarak özetlenebilecek çağrısı, sağ-sol ayrımı yapmadan, cumhuriyetle sorunu olmayan parti ve sivil toplum kuruluşlarının ittifak yapmasını öngörüyor.Rahşan Ecevit, bu projeyi parti ve sivil toplum örgütü liderlerine aktaracak ve destek isteyecek... Siyasette çağrılar sıklaştı. Rahşan Ecevit'in açıklamasında yaptığı vurgular, CHP lideri Deniz Baykal'ın bir süre önceki çağrılarıyla benzeşiyor. Rahşan Ecevit ve Deniz Baykal'ın çağrılarının ortak noktası, "cumhuriyetin temel niteliklerinin korunması, cumhuriyete sahip çıkılması."Bu nitelikte değerlendirmeleri 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel de yapmıştı.Rahşan Ecevit'in çağrısı ile Deniz Baykal'ın çağrısının arasındaki en önemli fark ise, izlenecek yöntem konusunda.Rahşan Ecevit, bir ittifaktan, Baykal ise kurumsal bir ittifaktan değil