Ekonomi yavaşlarken borsa şirketlerinin kârı % 33 arttı
Ekonomi yavaşladı diye üzülüyoruz. Ama ekonomi yavaşlarken bir de bakıyoruz bazı şirketlerin ve bankaların kâr rakamları büyüyor.
Borsa şirketlerinin eylül ayında açıklanan bilanço rakamlarına göre, kârları geçen yılın eylül ayından bu yana 12 aylık dönemde yüzde 33 oranında artmış.
Şirketlerin kâr rakamları cari fiyatla açıklanıyor. Cari fiyatla 12 ayda milli gelirin (ekonominin tamamının) ne kadar büyüdüğünü bilemiyoruz. Çünkü 2012 yılının 3’üncü üç aylık milli gelir rakamları henüz açıklanmadı. İlk yarı rakamlarının uzatılması ile yapılan tahminlere göre, 2011 Eylül ayından 2012 Eylül ayına cari fiyatla milli gelir artışı yüzde 11.5 dolayında.
Demek ki, ekonomi cari fiyatla yüzde 11.5 büyürken, borsa şirketlerinin kârı yüzde 33 artmış. Kısa anlatım ile borsadaki şirketler ekonominin yavaşlamasına rağmen kârlarını artırma becerisini göstermiş.
Maliyet artmadı
Milliyet Ekonomi’nin finans yazarı Zeynep Aktaş, İMKB’de olan biteni en iyi izleyen bir borsa uzmanıdır. Finans sayfasında rakamlarla olan biteni anlattı. “Şirketlerin bilançoları üzerinde önemli etkisi olan petrolde ve döviz kurunda fiyatların ilk dokuz aylık dönemde dengelenmesi, faizlerde görülen düşüş, kârlara olumlu yansıdı” diyor.
Borsada işlem gören 16 banka 13.2 milyar TL kâr açıkladı. Bankalar, borsadaki toplam 362 şirketin elde ettiği kârın yüzde 40’ını gerçekleştirdi. Ancak bankaların net kârı üçüncü çeyrekte geriledi.
23 gayrimenkul şirketi ve 8 sigorta şirketinin net kârı bir önceki yıla göre azaldı. Sigorta şirketlerinin toplam kârı 102 milyar TL’den 35 milyar TL’ye, gayrimenkul şirketlerinin kârı 924 milyon TL’den 619 milyon TL’ye düştü.
Büyükler kârlı
Bilançolarını açıklayan 281 sanayi şirketinin toplam kârı 13.1 milyar TL iken, en kârlı ilk 25 sanayi şirketinin kârı 10.9 milyar TL. Açık anlatımıyla ilk 10 kârlı şirketin kârı toplam kârın yüzde 83’ünü oluşturuyor.
Kârlılar listesinin başında Türk Telekom, Turkcell, Tüpraş, Enka İnşaat, Efes Pilsen Bira, Koza Altın Üretim, Ford Otosan Otomotiv, Arçelik, Coca Cola İçecek ve Ereğli Demir Çelik şirketleri geliyor.
Bu kârlılık yapısı gösteriyor ki, bizim ekonomide bankaların ve önde gelen bazı şirketlerin kârlılıklarının ekonominin büyümesi ile ilgisi yok. Ekonomi yavaşlarken bile bankalar ve bazı şirketler kârlarını artırabiliyorlar.
Yabancı fonların İMKB’ye ilgisinin kaynağı da bu, yabancı fonlar borsadaki yüksek kârlı şirketlerin hisse senetlerini topluyorlar. Birçok hisse senedinde payları işlem gören hisse senetlerinin tamamına yaklaşıyor. Yüksek kârlılık, yabancı yatırımcıya temettü imkanı sağlıyor.
