Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı


Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Aslan'ın öncülüğünde Irak ile anlaşmaya varıldı. Irak ham petrol verecek, bunun parası ile Irak'tan alacağı olan ihracatçıların hesapları kapatılacak. Ve de Güneydoğu Anadolu'dan Irak'a tekrar ihracat başlayacak.
Güneydoğu Anadolu'dan Irak'a gıda maddesi, temizlik maddesi ihraç eden bölge ihracatçıları, 1997 Kasım ayından bu yana paralarını alamıyordu. Bunların bir bölümü paralarını alamadıklarından ihracatı durdurmuştu. Bazıları "yaz tahtaya, al haftaya" hesabı "bir gün para belki gelir" bekleyişi ile ihracatı sürdürüyordu.
Bölgedeki 49 küçük ihracatçının Irak'tan alacakları, 81 milyar dolara ulaşmıştı. İhracatçıların kötü duruma düşmelerinin ötesinde, ihracatın durması sonucu, bölgede bu işten ekmek yiyenlerin durumu bozulmuştu.
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Mehmet Aslan'ın bir özelliği var. Aslan 1996 yılından bu yana devamlı olarak "Irak ambargosu"na bayrak açan bir işadamı. Ambargoya karşı düzenlediği mitingi CNN ekranlarına yansıttı. Irak, bu çabaları nedeniyle Aslan'a sempati duyuyor. Aslan düğümü çözmek için Irak'a gide gele yönetimin tepesindekilerle dostluk kurdu.
Bülent Ecevit'in teşviki ve Hüsamettin Özkan'ın desteği ile Mehmet Aslan, "Irak hükümeti"ne özel bir proje sundu. Başta Taha Yalçın Ramazan olmak üzere Irak üst yöneticileri bu projeyi onayladı. Halk Bankası Genel Müdürü Yenal Ansen ile Tüpraş Genel Müdürü Hüsamettin Danış da çabalarına omuz verince, "Gaziantepliler için ambargoyu delme fırsatı" ortaya çıktı.
Bölgeden Irak'a ihraç edilen gıda maddesi ağırlıklı Türk mallarının ana alıcısı devlet kuruluşları ve borçlu da devlet kuruluşları olduğu için Irak hükümeti hem geçmiş borçları ödemek hem de ticaretin devamını sağlamak için Gazianteplilere 2 yıl süresince 2 milyon ton "ham petrol" vermeyi kabul etti. Dikkat buyurunuz. Doğu ve Güneydoğu'da kamyoncuların bugüne kadar Irak'dan sınır ticareti yoluyla getirdikleri mazot idi. Bu ise "ham petrol". Ham petrol benzin istasyonunda satılmaz. Ham petrolü önüne gelen alıp satamaz. Onun için Irak'dan alacaklı 49 ihracatçı Mehmet Aslan'ın öncülüğünde Umut Petrol adı ile bir şirket kurdu. Bu şirket Irak'tan ham petrolü alacak, bölgedeki tanker sahiplerine taşıttıracak, ham petrolü Tüpraş'a satacak. Tüpraş'tan alınan para ile hem ihracat hesapları kapatılacak hem de Irak'a gıda maddesi sevkiyatı başlayacak.
Bölgede ticaret canlanacak. İhracat canlanacak. Yeni iş imkanları doğacak. Musul - Batman arası git - gel 450 kilometre. İki yıl boyunca ayda 10 bin tanker ham petrol çekecek. Her araçtan 20 kişi ekmek yese 200 bin kişilik istihdam. Nakliyecilere 60 trilyon lira ödeneceği hesaplanıyor. Tüpraş'ın bu ham petrolü işlemekle yaratacağı vergi geliri 80 trilyon lira.
Bülent Ecevit'in talimatı ile bütçeden ayrılan 10 trilyon liralık (yaklaşık 25 milyar dolarlık) bir imkan Halk Bankası aracılığıyla Umut Petrol'e kullandırılacak. Bu imkanla Irak'tan alacağı olan 49 bölge ihracatçısına 2 yıl vadeli yüzde 20 faizli kredi dağıtılarak ihracatı canlandırmaları sağlanacak.
Açık anlatımıyla Gaziantep'te iyi, çok iyi şeyler oluyor.