Fitch, Türkiye’nin kredi notunu bir kademe artırarak “yatırım yapılabilir” düzeye çıkardı.
Bir ülkenin kredi notunun yüksek olması iyidir. İyidir de...
“Türkiye’nin yatırım yapılabilir bir ülke düzeyine gelmesi”, Türk ekonomisine ve sonuçta Türk halkına ne sağlayacaktır?
Önce “yatırım“ kelimesine açıklık getireyim. Bizler “yatırım” denildiğinde, yabancıların ülkeye döviz getirerek fabrika kurmalarını bekleriz. Halbuki burada söz konusu olan yatırım “sermaye hareketidir”. İçinde fabrika kurmak da vardır ama, çoğu, hisse senedi, bono yatırımıdır. Döviz kredisidir.
Not arttığı için bol bol döviz girişi başlayınca, dövizin fiyatı ve faizler düşecek. Borsada fiyatlar artacak. Bankalar mevduat toplamak yerine ve de özel sektör bankadan TL kredi almak yerine döviz ile borçlanacak. Merkez Bankası’nın döviz rezervi artacak.
Biz kalıcı döviz peşindeyiz
Bu rüzgarın etkisinde mevduat faizleri daha çok, kredi faizleri daha az gerileyecek. Döviz ucuzladığı için ithalat cazip hale gelecek. İhracatçının rekabet gücü zayıflayacak...
Ekonomi için önemli olan yatırımdır. Üretimdir. Faiz almak için sermaye hareketi ile gelen “ariyet“ döviz değil, ihracattan gelen sağlam, kalıcı dövizdir.
Biz döviz kıtlığı içinde değiliz. Döviz bulamıyoruz da yatırım, üretim yapamıyoruz diye bir durum yok.
Tersine, sermaye hareketi ile bu ülkeye cari açığımızın (döviz açığımızın) çok çok üzerinde döviz giriyor. Bundan sonra daha da çok fazla girecek. Biz bu dövizleri ne yapacağız? Çünkü bunlar bedava döviz değil. Kalıcı döviz değil. Pahalı ve misafir döviz.
Yatırımsız, üretimsiz olmaz
Bakınız bu yılın ocak-ağustos ayları arasında bizim cari açığımızı (döviz açığını) kapatmak için gerekli döviz 36.0 milyar dolar iken, ülkeye 53.3 milyar döviz geldi. Gelen dövizin fazlası Merkez Bankası ile bankaların rezervinde duruyor. Gelen dövizin sadece 6.8 milyar doları doğrudan yabancı sermaye girişi diye adlandırılan, faiz için gelmeyen döviz. Kalanı dövizden döviz kazanmak için gelen döviz.
Bütün bunları not artırımını kötülemek, küçümsemek için yazmıyorum. Neyin ne olduğunu anlatmaya çalışıyorum.
Bugüne kadar not artırımına çalıştık. Bundan sonra gelen dövizleri nasıl değerlendireceğimize bakalım.
Ekonomi “ariyet” döviz ile yürüyemez, büyüyemez. Önemli olan yatırımdır, üretimdir. Gelen dövizler yatırıma gider ise, üretime gider ise ülkeye yarar sağlar.
